Wniosek pracownicy, w którym wystąpiła o wypłatę zasiłku macierzyńskiego od 8 września, tj. od następnego dnia po urodzeniu dziecka, nie jest dla Państwa wiążący. Mają Państwo obowiązek wypłacić pracownicy zasiłek macierzyński od 7 września, tzn. od dnia porodu. Za okres od 29 sierpnia do 6 września 2008 r. szpital, w którym przebywała pracownica, powinien wystawić jej zwolnienie lekarskie ZUS ZLA i na tej podstawie powinni Państwo za ten okres wypłacić jej wynagrodzenie lub zasiłek chorobowy.
UZASADNIENIE
Za okres choroby, która przypada na czas ciąży, pracownica ma prawo do świadczeń z tytułu niezdolności do pracy: wynagrodzenia lub zasiłku chorobowego albo świadczenia rehabilitacyjnego.
Kodeks pracy, który reguluje zasady udzielania pracownikom urlopu macierzyńskiego, przewiduje możliwość wykorzystania części urlopu macierzyńskiego przez pracownicę przed porodem. Za ten okres urlopu macierzyńskiego pracownicy przysługuje zasiłek macierzyński. Możliwość skorzystania z wcześniejszego urlopu macierzyńskiego jest uprawnieniem, a nie obowiązkiem pracownicy.
Pracodawca powinien zadbać o to, aby pracownica wystąpiła z pisemnym wnioskiem o urlop macierzyński, który ma być udzielony przed porodem. Jednak przepisy nie nakazują, aby wniosek o urlop macierzyński był pisemny. Przed porodem pracownica powinna dołączyć do wniosku o urlop macierzyński zaświadczenie lekarskie określające przewidywaną datę porodu oraz termin, od którego chce skorzystać z urlopu. Zaświadczenie lekarza ma znaczenie dla pracodawcy m.in. dlatego, że pracodawca może udzielić przed porodem pracownicy nie mniej niż 2 tygodnie urlopu macierzyńskiego. Okres 2 tygodni pracodawca ustala na podstawie daty wynikającej z zaświadczenia lekarskiego o przewidywanej dacie porodu.
Gdyby lekarz wystawił pracownicy zaświadczenie o przewidywanej dacie porodu na 7 września 2008 r. i gdyby pracownica wystąpiła z wnioskiem o udzielenie urlopu macierzyńskiego od dnia, w którym przebywała w szpitalu - 29 sierpnia 2008 r., to nawet na podstawie zaświadczenia lekarza leczącego o przewidywanej dacie porodu nie mogłaby starać się o zasiłek macierzyński przed porodem. Do szpitala trafiła 29 sierpnia, a dziecko urodziła 7 września 2008 r., co oznacza, że wystąpiłaby o urlop macierzyński krótszy niż 2 tygodnie przed datą porodu.
Jest jeszcze jeden powód, dla którego nie mogą Państwo udzielić pracownicy urlopu macierzyńskiego i zasiłku z datą wsteczną. Z wnioskiem o urlop wystąpiła po porodzie. Natomiast pracownica mogła wystąpić o urlop i zasiłek przed przewidywaną datą porodu.
W tej sytuacji powinni Państwo zwrócić się do pracownicy albo bezpośrednio do szpitala, w którym była, o wystawienie zwolnienia lekarskiego na okres od 29 sierpnia do 6 września 2008 r. Na tej podstawie będzie jej przysługiwało wynagrodzenie chorobowe - jeżeli nie wykorzystała w tym roku kalendarzowym jeszcze 33 dni zwolnienia lekarskiego, lub zasiłek chorobowy od 34. dnia zwolnienia lekarskiego w wysokości 100% podstawy wymiaru.
WAŻNE!
Urlop i zasiłek macierzyński pracownicy, która przed porodem nie korzystała z urlopu macierzyńskiego, przysługuje nie później niż od dnia porodu.
Dzień porodu jest pierwszym dniem wypłaty zasiłku macierzyńskiego nawet w sytuacji, gdy jest to dzień wolny lub ustawowo wolny od pracy, np. święto lub niedziela.
Po urodzeniu dziecka pracownicy przysługuje urlop i zasiłek macierzyński i nie musi składać wniosku o udzielenie tego urlopu. Pracodawca ma obowiązek udzielić pracownicy urlop i wypłacić zasiłek macierzyński za cały przysługujący jej okres.
Mają Państwo obowiązek wypłacić pracownicy zasiłek macierzyński od daty porodu, ale dopiero na podstawie skróconego aktu urodzenia dziecka i oświadczenia pracownicy, która z kolei dziecko urodziła.
Podstawa prawna:
• art. 180 Kodeksu pracy,
• art. 29 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.),
• § 12 rozporządzenia z 27 lipca 1999 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU nr 65, poz. 742 ze zm.).
Anna Szocińska
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych