29 maja br. zaczęły obowiązywać przepisy ustawy z 18 marca 2008 r. o zmianie ustawy o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oraz niektórych innych ustaw, opublikowanej w Dz.U. Nr 70, poz. 416. Rozdział 5 ustawy dotyczący pomocy dla cudzoziemców ubiegających się o nadanie statusu uchodźcy wprowadza wypłatę świadczenia w postaci zasiłku pogrzebowego. Osobie, która pokryła koszty pogrzebu cudzoziemca zmarłego przed zakończeniem postępowania w sprawie nadania statusu uchodźcy, a w przypadku śmierci cudzoziemca korzystającego z pomocy socjalnej - w okresie, o którym mowa w art. 74 ustawy, przysługuje zasiłek pogrzebowy w wysokości kosztów rzeczywiście poniesionych, nie większej jednak niż kwota zasiłku pogrzebowego wypłacana na podstawie ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (j.t. Dz.U z 2004 r. Nr 39, poz. 353 z późn.zm.).
Jeżeli pogrzeb cudzoziemca odbywa się za granicą, zasiłek pogrzebowy obejmuje wyłącznie zwrot kosztów transportu zwłok do granicy. W przypadku gdy zwłoki cudzoziemca, nie zostały pochowane przez podmioty, o których mowa w art.10 ust. 1 ustawy z 31 stycznia 1959 r. o cmentarzach i chowaniu zmarłych (j.t. Dz.U. z 2000 r. Nr 23, poz. 295 z późn.zm.), pogrzeb cudzoziemca organizuje Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców i pokrywa jego koszty z części budżetu państwa, której dysponentem jest minister właściwy do spraw wewnętrznych, ze środków będących w dyspozycji Szefa Urzędu.
Przypomnijmy, że zgodnie z art. 10 ust. 1 tejże ustawy prawo do pochowania zwłok ludzkich ma najbliższa pozostała rodzina osoby zmarłej, a mianowicie: pozostały małżonek(ka), krewni zstępni, krewni wstępni, krewni boczni do czwartego stopnia pokrewieństwa, powinowaci w linii prostej do pierwszego stopnia. Prawo pochowania zwłok osób wojskowych zmarłych w czynnej służbie wojskowej przysługuje właściwym organom wojskowym w myśl przepisów wojskowych. Prawo pochowania zwłok osób zasłużonych wobec państwa i społeczeństwa przysługuje organom państwowym, instytucjom i organizacjom społecznym. Prawo pochowania zwłok przysługuje również osobom, które do tego dobrowolnie się zobowiążą.
W Dzienniku Ustaw Nr 91 pod poz. 574 zostało opublikowane rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 20 maja 2008 r. określające tryb wypłaty zasiłków pogrzebowych, warunki pokrywania kosztów pogrzebu ze środków budżetu państwa (w tym rodzaje kosztów pogrzebu), dokumenty wymagane do wypłaty zasiłku pogrzebowego oraz wysokość kwot na pokrycie kosztów pogrzebu. Zasiłek pogrzebowy - jak wskazują przepisy rozporządzenia - wypłaca Szef Urzędu do Spraw Cudzoziemców na wniosek osoby, która poniosła koszty pogrzebu cudzoziemca. Do wniosku dołącza się odpis skrócony aktu zgonu cudzoziemca, oryginały rachunków obejmujących rzeczywiste koszty pogrzebu cudzoziemca (gdy pogrzeb cudzoziemca odbywa się na terytorium Polski), oryginały dokumentów potwierdzających koszty transportu zwłok do granicy (gdy pogrzeb cudzoziemca odbywa się za granicą).
Koszty pogrzebu cudzoziemca, organizowanego przez podmioty wymienione w art. 10 ust. 1 ustawy o cmentarzach i chowaniu zmarłych, na terytorium Polski mogą obejmować wydatki na zakup miejsca pochowania na cmentarzu, trumny lub urny albo kremację zwłok oraz wybudowanie nagrobka, zorganizowanie pogrzebu i przeprowadzeniu pochówku zmarłego, zakup wieńca lub kwiatów, ogłoszenie nekrologu w prasie. W sytuacji, gdy pogrzeb cudzoziemca odbywa się za granicą, koszty pogrzebu cudzoziemca organizowanego przez te podmioty obejmują wydatki związane z transportem zwłok lub prochów do granicy.
Koszty pogrzebu cudzoziemca organizowanego przez Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców, w przypadku gdy zwłoki cudzoziemca nie zostały pochowane przez te podmioty, nie mogą przekroczyć: dwukrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kwartale poprzedzającym datę pogrzebu ogłaszanego przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim (gdy pogrzeb cudzoziemca odbywa się na terytorium Polski), czterokrotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w kwartale poprzedzającym datę pogrzebu, ogłaszanego przez Prezesa GUS w Monitorze Polskim (gdy pogrzeb cudzoziemca odbywa się za granicą). Koszty pogrzebu cudzoziemca organizowanego przez Szefa Urzędu do Spraw Cudzoziemców na terytorium Polski lub za granicą mogą obejmować wydatki na zakup miejsca pochowania na cmentarzu, trumny lub urny albo kremację zwłok oraz wybudowanie nagrobka, zorganizowanie pogrzebu i przeprowadzenie pochówku zmarłego, zakup wieńca lub kwiatów, ogłoszenie nekrologu w prasie, a także wydatki na przygotowanie zwłok lub prochów do transportu oraz ich transport.
Podstawa prawna:
• ustawa z 13 czerwca 2003 r. o udzielaniu cudzoziemcom ochrony na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej (j.t. Dz.U. z 2006 r. Nr 234, poz. 1695 z późn.zm.),
• rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z 20 maja 2008 r. w sprawie trybu wypłaty zasiłków pogrzebowych oraz warunków pokrywania kosztów pogrzebu cudzoziemca ze środków budżetu państwa (Dz.U. Nr 91, poz. 574).
Artur Bielewicz