Podstawę wymiaru zasiłku chorobowego i wynagrodzenia chorobowego oblicza się na takich samych zasadach, jak wskazanych w ustawie o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. W trakcie niezdolności do pracy mogą nastąpić zmiany w wysokości wynagrodzenia – zarówno podwyższenie, jak i obniżenie wysokości wynagrodzenia.
Podstawa wymiaru zasiłku chorobowego (wynagrodzenia chorobowego)
Podstawą wymiaru zasiłku chorobowego (wynagrodzenia chorobowego) jest przeciętne miesięczne wynagrodzenie wypłacone za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy, a jeżeli pracownik był zatrudniony krócej niż 12 miesięcy, podstawę wymiaru stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie za pełne miesiące kalendarzowe ubezpieczenia. Podstawą wymiaru jest przychód stanowiący podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe, po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe i chorobowe, finansowanych ze środków pracownika. Za jeden dzień niezdolności do pracy pracodawca wypłaca 1/30 część wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru wynagrodzenia. Jeśli niezdolność do pracy z powodu choroby powstała przed upływem pełnego miesiąca kalendarzowego zatrudnienia, podstawą wymiaru wynagrodzenia chorobowego jest wynagrodzenie, które pracownik osiągnąłby, gdyby przepracował pełny miesiąc kalendarzowy.
Zmiana wysokości wynagrodzenia
Zmiana wysokości wynagrodzenia pracownika będzie rzutować na wysokość podstawy wymiaru zasiłku, jeżeli zmiana ta nastąpiła w miesiącu poprzedzającym miesiąc, w którym powstała niezdolność do pracy. Natomiast jeśli zmiana wynagrodzenia miała miejsce w miesiącu powstania niezdolności do pracy (lub w kolejnym miesiącu, gdy pracownik jest nadal niezdolny do pracy), nie będzie miała wpływu na wysokość ustalanej podstawy wymiaru zasiłku chorobowego (wynagrodzenia chorobowego).
Przykład
Pracownik jest niezdolny do pracy od 2 kwietnia do 31 maja 2012 r. 15 maja otrzymał podwyżkę wynagrodzenia. Do 14 maja 2012 r. otrzymywał wynagrodzenie w stałej wysokości 3200 zł, a od 15 maja 3900 zł. Czy zmiana wysokości wynagrodzenia wpłynie na sposób ustalania podstawy wymiaru i czy należy przeliczać ją na nowo?
Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku należy przyjąć przeciętne miesięczne wynagrodzenie z okresu od kwietnia 2011 r. do marca 2012 r., co oznacza, że otrzymana przez pracownika od 15 maja 2012 r. podwyżka nie będzie miała wpływu na wysokość podstawy wymiaru zasiłku i nie ma potrzeby przeliczać jej na nowo.
WAŻNE!
W przypadku podwyżki wynagrodzenia, która nie jest wynikiem zwiększenia wymiaru czasu pracy, nie należy przeliczać podstawy wymiaru zasiłku na nowo.
Przykłady
Pracownik stał się niezdolny do pracy 2 maja 2012 r. Od 1 marca 2012 r. otrzymał podwyżkę wynagrodzenia. Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku należy przyjąć przeciętne miesięczne wynagrodzenie z okresu od maja 2011 r. do kwietnia 2012 r. Otrzymana 1 marca podwyżka będzie więc miała wpływ na wysokość przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia przyjmowanego do obliczania podstawy wymiaru.
***
Pracownik przebywa na zwolnieniu lekarskim od 16 kwietnia do 31 maja 2012 r. Jego miesięczne wynagrodzenie składa się z wynagrodzenia zasadniczego 3000 zł i z dodatku stażowego w wysokości 20% wynagrodzenia zasadniczego, tj. 600 zł. Pracownik w styczniu otrzymał 3-miesięczne wypowiedzenie zmieniające warunki płacy (obniżenie wynagrodzenia zasadniczego do 2700 zł), przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złożył oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych warunków, co oznacza, że nowe warunki zaczęły obowiązywać od 1 maja 2012 r. Pracownik od 1 maja będzie otrzymywał wynagrodzenie zasadnicze w wysokości 2700 zł i dodatek stażowy w wysokości 540 zł.
Czy obniżenie wynagrodzenia pracownika w trakcie trwania niezdolności do pracy wpłynie na podstawę wymiaru zasiłku?
Do ustalenia podstawy wymiaru zasiłku należy przyjąć przeciętne miesięczne wynagrodzenie z okresu od kwietnia 2011 r. do marca 2012 r. A zatem tak jak w przypadku otrzymania podwyżki wynagrodzenia obniżenie wysokości wynagrodzenia w trakcie trwania niezdolności do pracy nie będzie miało wpływu na podstawę wymiaru.
Zaprzestanie wypłacania składnika wynagrodzenia
Jeżeli pracodawca zaprzestanie wypłaty jakiegoś składnika wynagrodzenia od określonej daty (np. w wyniku zawieszenia przepisów wewnątrzzakładowych dotyczących zasad wynagradzania), podstawę wymiaru zasiłku chorobowego (wynagrodzenia chorobowego) należy przeliczyć i ustalić ponownie. Dany składnik wynagrodzenia należy wówczas pominąć w ustalanej podstawie wymiaru.
W sytuacji gdy pracodawca zlikwiduje jakiś składnik wynagrodzenia, włączając go w całości lub w części do innego składnika, np. dodatek stażowy do wynagrodzenia zasadniczego, nie zachodzi konieczność ponownego ustalania podstawy wymiaru zasiłku.
Przykład
Pracownik stał się niezdolny do pracy z powodu choroby 2 kwietnia 2012 r. i przebywa na zwolnieniu lekarskim do 31 maja 2012 r. Pracownik otrzymuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości 2900 zł i miesięczną premię regulaminową w wysokości 400 zł.
Do podstawy wymiaru zasiłku należy przyjąć przeciętne miesięczne wynagrodzenie z okresu od kwietnia 2011 r. do marca 2012 r., tj. wynagrodzenie zasadnicze wraz z premią regulaminową. Od 15 maja 2012 r. pracodawca w związku z zawieszeniem przepisów wewnątrzzakładowych dotyczących zasad wynagradzania zaprzestał wypłaty miesięcznych premii regulaminowych. Czy po obniżeniu wynagrodzenia wynikającego z zaprzestania wypłacania premii regulaminowych należy na nowo przeliczyć podstawę wymiaru zasiłku?
Tak, w przypadku gdy pracodawca zaprzestał od określonej daty wypłacania jakiegoś składnika wynagrodzenia, podstawę zasiłku chorobowego należy ustalić ponownie. Po tej dacie składnik ten nie może być bowiem uwzględniony w podstawie wymiaru zasiłku.
Należy ponownie ustalić podstawę wymiaru zasiłku przysługującego pracownikowi od 15 do 31 maja 2012 r., wyłączając z niej premię regulaminową.
Podstawa prawna:
- art. 36 i nast. ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.).