Są Państwo zobowiązani do wypłaty zasiłku macierzyńskiego za 1 dzień, tj. za 10 października br. Wypłatę zasiłku za ten dzień mogą jednak Państwo przekazać do ZUS, który wypłaci zasiłek macierzyński za cały okres, za który jest on należny. Podstawę wymiaru zasiłku macierzyńskiego stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie z okresu od października 2010 r. do września br., po potrąceniu składek na ubezpieczenia społeczne finansowanych przez pracownika (13,71%), tj. 3624,18 zł.
UZASADNIENIE
Pracownica, która była zatrudniona na podstawie umowy o pracę: na czas określony, na czas wykonywania określonej pracy lub na okres próbny przekraczający 1 miesiąc, ma prawo do przedłużenia umowy do dnia porodu, jeżeli uległaby ona rozwiązaniu po upływie 3. miesiąca ciąży. W takiej sytuacji umowa ulega przedłużeniu z mocy prawa i nie trzeba jej aneksować.
Przedłużenia umowy do dnia porodu nie stosuje się do umowy o pracę na zastępstwo, nawet jeżeli termin jej rozwiązania przypadłby po upływie 3. miesiąca ciąży. Umowa ta rozwiązuje się w terminie w niej wskazanym.
Sposób liczenia okresu 3 miesięcy ciąży wskazał Sąd Najwyższy w wyroku z 5 grudnia 2002 r. (I PK 33/02, OSNP 2004/12/204). Termin upływu 3. miesiąca ciąży (art. 177 § 3 Kodeksu pracy) oblicza się w równej miary miesiącach księżycowych (28 dni). Upływ 3. miesiąca ciąży następuje z upływem 3 miesięcy księżycowych, które obejmują trzy 4-tygodniowe lub trzy 28-dniowe okresy trwania ciąży. Okres ochrony stosunku pracy trwa zatem od ukończenia 12. tygodnia ciąży. Stan ciąży pracownicy oraz etap ciąży, w którym aktualnie się znajduje, powinien być stwierdzony w zaświadczeniu lekarskim, wystawionym na zwykłym druku.
Prawo do zasiłku macierzyńskiego przysługuje osobie, która w okresie podlegania ubezpieczeniu chorobowemu urodziła dziecko. Jeżeli umowa o pracę została z powodu ciąży pracownicy przedłużona do dnia porodu, wówczas dzień narodzin dziecka jest zarazem ostatnim dniem podlegania ubezpieczeniom z tytułu stosunku pracy. Tym samym ustawowy warunek urodzenia dziecka w czasie trwania ubezpieczenia chorobowego został spełniony i Państwa pracownica nabyła prawo do zasiłku macierzyńskiego.
Zasiłek macierzyński z tytułu urodzenia dziecka przysługuje przez okres ustalony przepisami Kodeksu pracy jako okres urlopu macierzyńskiego, a zatem przez:
- 20 tygodni – w przypadku urodzenia 1 dziecka przy jednym porodzie,
- 31 tygodni – w przypadku urodzenia 2 dzieci przy jednym porodzie,
- 33 tygodnie – w przypadku urodzenia 3 dzieci przy jednym porodzie,
- 35 tygodni – w przypadku urodzenia 4 dzieci przy jednym porodzie,
- 37 tygodni – w przypadku urodzenia 5 i więcej dzieci przy jednym porodzie.
Ponadto pracownica ma prawo do wykorzystania co najmniej 2 tygodni urlopu macierzyńskiego i pobierania zasiłku macierzyńskiego przed przewidywaną datą porodu. Natomiast po porodzie urlop/zasiłek macierzyński przysługuje przez okres niewykorzystany przed porodem.
Jeżeli pracownica przed porodem nie korzystała z urlopu macierzyńskiego, to prawo do urlopu i zasiłku nabywa w dniu porodu. Prawo do urlopu macierzyńskiego przysługuje jej tylko przez 1 dzień – jest to dzień porodu. Następnego dnia stosunek pracy rozwiązuje się. Natomiast prawo do zasiłku macierzyńskiego osoba ta zachowuje przez okres 20 tygodni (140 dni), tj. od 10 października 2011 r. do 27 lutego 2012 r.
Państwa zakład powinien ustalić podstawę wymiaru zasiłku i wypłacić go za okres udzielonego pracownicy urlopu macierzyńskiego – a zatem tylko za jeden dzień, tj. 10 października br. Wypłatę pozostałej części zasiłku macierzyńskiego przejmie od płatnika ZUS. Istnieje również możliwość, aby na wniosek płatnika wypłaty całości świadczenia dokonał organ rentowy. Płatnik musi w tym celu przekazać do ZUS dokumentację potwierdzającą prawo do zasiłku macierzyńskiego oraz druk Z-3 umożliwiający ustalenie prawidłowej podstawy wymiaru świadczenia przez ZUS.
Do wyliczenia podstawy wymiaru zasiłku macierzyńskiego należy przyjąć przeciętne miesięczne wynagrodzenie pracownicy wypłacone w okresie 12 miesięcy poprzedzających miesiąc powstania prawa do zasiłku macierzyńskiego, tj. od października 2010 r. do września 2011 r.
Z Państwa pytania wynika, że wynagrodzenie przysługuje pracownicy w stałej miesięcznej wysokości 4200 zł, dlatego do obliczenia zasiłku macierzyńskiego należy przyjąć właśnie tę kwotę, która po potrąceniu składek na ubezpieczenia społeczne (13,71%) wynosi 3624,18 zł.
Wyliczenie zasiłku macierzyńskiego za październik br. jest następujące:
4200 zł – (4200 zł x 13,71%) = 3624,18 zł,
3624,18 zł : 30 dni = 120,81 zł – zasiłek macierzyński za 1 dzień.
W przypadku podjęcia decyzji o wypłacie zasiłku macierzyńskiego za 1 dzień należy go wypłacić pracownicy w wysokości 120,81 zł.
Wypłaty zasiłku macierzyńskiego po ustaniu ubezpieczenia dokonuje ZUS. W tym celu należy przekazać do ZUS następujące dokumenty:
- skrócony odpis aktu urodzenia dziecka,
- zaświadczenie pracodawcy o okresie udzielonego urlopu macierzyńskiego,
- świadectwo pracy lub inny dokument stwierdzający rodzaj zawartej umowy o pracę i datę rozwiązania stosunku pracy,
- zaświadczenie płatnika składek wystawione na druku ZUS Z-3.
Mimo pobierania zasiłku macierzyńskiego po ustaniu tytułu ubezpieczenia, Państwa była pracownica będzie również uprawniona do zasiłku macierzyńskiego za okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego. Dodatkowy zasiłek macierzyński jest udzielany jednorazowo, w wymiarze tygodnia lub jego wielokrotności, bezpośrednio po wykorzystaniu zasiłku macierzyńskiego. Warunkiem wypłaty zasiłku macierzyńskiego przez okres dodatkowego urlopu macierzyńskiego jest wystąpienie przez ubezpieczoną z pisemnym wnioskiem w tej sprawie do ZUS, w którym powinna określić okres korzystania z zasiłku. Wniosek musi być złożony przed rozpoczęciem korzystania z tego zasiłku, a więc nie później niż w dniu poprzedzającym rozpoczęcie korzystania z dodatkowego okresu zasiłku macierzyńskiego. Jeżeli wniosek zostanie złożony po zakończeniu pobierania zasiłku macierzyńskiego, ZUS odmówi wypłaty zasiłku. W przypadku wystąpienia z wnioskiem o taki zasiłek pracownica będzie miała do niego prawo od 28 lutego 2012 r. i będzie mogła wykorzystać 4 tygodnie dodatkowego zasiłku macierzyńskiego (jest to wymiar zasiłku obowiązujący od 1 stycznia 2012 r.).
WAŻNE!
Pracownica, która pobiera zasiłek macierzyński po ustaniu zatrudnienia, ma również prawo do dodatkowego zasiłku macierzyńskiego, który od 1 stycznia 2012 r. wynosi 4 tygodnie.
Podstawa prawna
- art. 29 ust. 1 pkt 1, pkt 5, art. 30 ust. 4, art. 36, art. 61 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.),
- § 12, § 15 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 27 lipca 1999 r. w sprawie określenia dowodów stanowiących podstawę przyznawania i wypłaty zasiłków z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. Nr 65, poz. 742 ze zm.),
- art. 177 § 3, art. 180, art. 1821 Kodeksu pracy.