Nowe przepisy przyznają prawo do jednorazowej zapomogi po urodzeniu się dziecka w wysokości 1 tys. zł nie tylko rodzicom i opiekunom prawnym, ale także faktycznym opiekunom dziecka. To osoby, które wystąpiły z wnioskiem do sądu o jego przysposobienie.
Ponadto opiekun dziecka będzie mógł starać się o becikowe w ciągu 12 miesięcy od daty objęcia opieką albo od daty przysposobienia dziecka, a nie jak obecnie od dnia jego narodzin. Ze świadczenia skorzystają więc osoby decydujące się na adopcję starszych dzieci.
Dłuższy czas na złożenie wniosku o becikowe będą mieli też rodzice dziecka. Wyniesie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka. Obecnie rodzice mają na to trzy miesiące, co czasami, np. ze względu na konieczność pobytu rodzica lub dziecka w szpitalu, sprawia im kłopot.
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu rozpoczęcia roku szkolnego (100 zł jednorazowo) będzie przysługiwał raz w okresie zasiłkowym, a termin na złożenie wniosku o jego wypłatę zostanie ograniczony do czterech miesięcy.
Gdy ośrodek pomocy społecznej przekaże gminie wypłacającej świadczenia informację, że uprawniony marnotrawi świadczenia lub wydatkuje je niezgodnie z przeznaczeniem, gmina przekaże należną pomoc w całości lub części w formie rzeczowej. Dotychczas gmina miała tylko taką możliwość, teraz będzie to jej obowiązek.
Kolejna zmiana przewiduje, że jeśli niepełnoletnie dziecko, na które pobierane są świadczenia rodzinne urodzi własne dziecko, rodzina nie straci prawa do świadczeń. Taki przepis ma zapobiec sytuacji, w której pomocy są pozbawiane rodziny niepełnoletnich dzieci, które rodzą własne dzieci. Do składu rodziny nie będą też wliczane dzieci pozostające w związku małżeńskim i pełnoletnie dziecko posiadające własne dziecko.
Zmienia się też definicja uprawnionej do świadczeń osoby uczącej się. Obecnie jest to pełnoletnia osoba, która się uczy i nie pozostaje na utrzymaniu rodziców w związku z ich śmiercią lub z zasądzeniem od rodziców na jej rzecz alimentów (jeśli wyrok sądu był wydany przed osiągnięciem 18 lat). Nowa definicja nie zawiera już wymogu, aby wyrok sądu był ogłoszony w tym terminie. Umożliwia też korzystanie ze świadczeń osobom, które na podstawie ugody sądowej (a nie tylko wyroku) nabyły prawo do alimentów od rodziców.
Bardzo ważna zmiana dotyczy rolników. GUS będzie podawać dochód rolników z gospodarstwa rolnego nie jak obecnie do końca października, ale do 23 września. Pozwoli to gminom płynniej ustalać prawo do świadczeń rolników na kolejne okresy zasiłkowe, trwające w okresie wrzesień - sierpień.
W związku z nowelizacją ustawy zmienił się też wzór wniosku, który jest załącznikiem do rozporządzenia ministra polityki społecznej z 2 czerwca 2005 r. w sprawie sposobu i trybu postępowania w sprawach o świadczenia rodzinne (Dz.U. nr 881, poz. 105 z późn. zm.) i wzór wniosku o zaliczkę alimentacyjną, będący załącznikiem rozporządzenia ministra polityki społecznej z 7 czerwca 2005 r. w sprawie wzoru wniosku o ustalenie prawa do zaliczki alimentacyjnej oraz odpowiednich zaświadczeń (Dz.U. nr 105, poz. 882). Ich zmiany zostały opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 114 (poz. 783 i 782).
Podstawa prawna:
- ustawa z 24 maja 2007 r. o zmianie ustawy o świadczeniach rodzinnych oraz ustawy o podatku rolnym (Dz.U. nr 109, poz. 747).