Na dziecko przysługuje Panu zasiłek opiekuńczy, natomiast na konkubinę tego świadczenia Pan nie otrzyma. Zasiłek opiekuńczy przysługuje przez okres zwolnienia z powodu opiekowania się dzieckiem lub chorym członkiem rodziny. Do świadczenia uprawniona jest osoba podlegająca ubezpieczeniu chorobowemu zarówno obowiązkowo, jak i dobrowolnie, czyli np. pracownik, osoba prowadząca pozarolniczą działalność, zleceniobiorca. Nie ma tu okresu wyczekiwania, czyli minimalnego czasu, w którym trzeba być ubezpieczonym, aby nabyć prawo do tego zasiłku.
Gdy dotyczy to opieki nad dzieckiem, zasiłek opiekuńczy może wziąć zarówno matka, jak i ojciec dziecka. Przy tym nie ma żadnego znaczenia, czy rodzice dziecka pozostają w związku małżeńskim, czy są w konkubinacie. ZUS przyzna zasiłek tylko jednemu z nich, temu który wystąpi z odpowiednim wnioskiem o jego wypłatę za dany okres. Warunkiem wykorzystania zasiłku opiekuńczego jest jednak to, że nie ma innych członków rodziny, którzy mogliby zapewnić opiekę choremu dziecku. Inaczej jest tylko, gdy choruje dziecko w wieku do dwóch lat – wtedy zasiłek przysługuje nawet wówczas, gdy ktoś z bliskich mógłby zająć się chorym dzieckiem. Okres korzystania z zasiłku opiekuńczego jest ograniczony. Na opiekę nad dzieckiem do lat 14 można go pobierać maksymalnie przez 60 dni w roku. Gdy potrzebna jest opieka nad starszym dzieckiem lub innym członkiem rodziny – przysługuje tylko 14 dni. Okresów tych nie łączy się, a więc okres pobierania tego świadczenia nie może przekroczyć w roku kalendarzowym 60 dni. Niewykorzystane dni tego zasiłku w danym roku kalendarzowym nie przechodzą na rok następny. Od 1 stycznia 2009 r. ojciec dziecka może też wziąć dodatkowy zasiłek opiekuńczy. Odnosi się to do sytuacji, gdy matka dziecka od porodu przez dłuższy czas przebywa w szpitalu. Podstawę taką daje art. 32 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (DzU z 2005 r. nr 31, poz. 267 ze zm.). Przepis ten stanowi, że w przypadku określonym w art. 180 § 6 k.p. ubezpieczonemu–ojcu dziecka przysługuje dodatkowo, niezależnie od podstawowego zasiłku opiekuńczego, zasiłek opiekuńczy w wymiarze 8 tygodni, jeżeli przerwie zatrudnienie lub inną działalność zarobkową w celu sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Artykuł 180 § 6 k.p. wskazuje, że po wykorzystaniu przez pracownicę po porodzie urlopu macierzyńskiego w wymiarze 8 tygodni pracownikowi–ojcu wychowującemu dziecko przysługuje prawo do części urlopu macierzyńskiego odpowiadającej okresowi, w którym pracownica uprawniona do urlopu wymaga opieki szpitalnej ze względu na stan zdrowia uniemożliwiający jej sprawowanie osobistej opieki nad dzieckiem.
W powyższej sprawie dotyczącej zasiłku opiekuńczego na chorą konkubinę wyjaśniam, że konkubent tego zasiłku nie otrzyma. Wprawdzie ustawa chorobowa przyznaje takie prawo na opiekę nad innym członkiem rodziny niż dziecko, ale nie uznaje konkubenta za członka rodziny. W artykule 32 ust. 3 omawianej ustawy za członków rodziny uznano: małżonka, rodziców, teściów, dziadków, wnuki, rodzeństwo oraz dzieci w wieku ponad 14 lat – jeżeli pozostają we wspólnym gospodarstwie domowym z ubezpieczonym w okresie sprawowania opieki. Nie uwzględnia natomiast innych bliskich osób.