W danym roku kalendarzowym za pierwsze 33 dni niezdolności do pracy z powodu choroby pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia gwarantowanego (zwanego również chorobowym) należnego ze środków zakładu pracy. Okres 33 dni wynagrodzenia chorobowego ustala się przez sumowanie poszczególnych okresów niezdolności do pracy występujących w danym roku kalendarzowym. Do tego limitu wlicza się kolejne dni nieprzerwanej niezdolności do pracy, między którymi występują przerwy. Długość ewentualnych przerw między kolejnymi okresami choroby oraz rodzaj schorzenia, na które cierpi dany pracownik, po przerwie nie mają w tym momencie znaczenia.
WAŻNE!
Do limitu 33 dni nie są wliczane okresy niezdolności do pracy przypadające w okresie wyczekiwania na prawo do wynagrodzenia za czas choroby.
Pracownikowi za pierwsze 33 dni niezdolności do pracy z powodu choroby przysługuje wynagrodzenie finansowane ze środków pracodawcy, natomiast od 34. dnia choroby nabywa on prawo do zasiłku chorobowego finansowanego z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli jednak przyczyną niezdolności jest choroba zawodowa lub wypadek przy pracy, pracownik otrzymuje od pierwszego dnia tej nieobecności zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego, bez względu na to, czy już w danym roku chorował.
W przypadku gdy pracownik choruje na przełomie roku, najważniejsze jest, aby ustalić, jakie świadczenie jest przez niego pobierane w ostatnim dniu roku kalendarzowego. Od tego zależy, czy od 1 stycznia będzie mu przysługiwało wynagrodzenie chorobowe czy też zasiłek. Możliwe są więc dwie sytuacje. Jeżeli choroba przypadała na przełomie roku, a 31 grudnia pracownik otrzymał:
• wynagrodzenie gwarantowane na podstawie art. 92 k.p., to od 1 stycznia następnego roku nadal będzie mu ono przysługiwać,
• zasiłek chorobowy, to od 1 stycznia do końca choroby nadal powinien go otrzymywać. Jeśli zaś w niezdolności do pracy nastąpi choćby jednodniowa przerwa, wówczas pracownik nabędzie prawo do wynagrodzenia za czas choroby ze środków zakładu pracy.
Wynagrodzenie chorobowe
Jeżeli 31 grudnia 2008 r. pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby, od 1 stycznia 2009 r. nadal będzie otrzymywał wynagrodzenie chorobowe. Okres 33 dni, za który w 2009 r. będzie przysługiwało pracownikowi prawo do wynagrodzenia chorobowego, począwszy od 1 stycznia, będzie liczony od nowa. Nie ma przy tym żadnego znaczenia, ile dni choroby z przewidzianego przepisami limitu pracownik wykorzystał w 2008 r. Jeśli więc 31 grudnia 2008 r. będzie przypadał 33. dzień niezdolności do pracy z powodu choroby, a pracownik nadal będzie chory, to począwszy od 1 stycznia 2009 r., należy rozpocząć od nowa odliczanie 33 dni wypłaty wynagrodzenia chorobowego.
WAŻNE!
Bez względu na to, czy w danym roku kalendarzowym ubezpieczonemu zostało wypłacone wynagrodzenie za czas choroby za okres 33 dni czy za okres krótszy niż 33 dni, w następnym roku zachowuje on prawo do tego wynagrodzenia ponownie przez łączny okres do 33 dni. Tę zasadę stosuje się także, gdy niezdolność do pracy przypada na przełomie roku kalendarzowego, a 31 grudnia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas choroby.
W przypadku niezdolności do pracy przypadającej na przełomie roku nie ma potrzeby ponownego ustalania podstawy wymiaru przysługujących świadczeń. Podstawę tę ustala się bowiem na nowo tylko w sytuacji przerwy między chorobami, która trwa minimum 3 pełne miesiące kalendarzowe. Jeśli jednak pracownik otrzymuje minimalne wynagrodzenie, to przy liczeniu świadczeń za okres od dnia obowiązywania nowej minimalnej stawki podstawę wymiaru należy uzupełnić.
Przykład
Pracownik zatrudniony w firmie otrzymuje minimalną stawkę wynagrodzenia. Od 29 listopada 2008 r. jest nieprzerwanie chory. Jest to jego pierwsza w danym roku niezdolność do pracy. Choroba trwa do 5 lutego 2009 r. Jak należy ustalić podstawę przysługującego pracownikowi świadczenia za czas niezdolności do pracy?
Ponieważ choroba pracownika jest jego pierwszą w 2008 r. niezdolnością do pracy, dlatego za okres od 29 listopada do 31 grudnia ma on prawo do wynagrodzenia chorobowego (33 dni).
Jednocześnie w związku z tym, że 31 grudnia 2008 r. pracownik ma prawo do wynagrodzenia z art. 92 k.p., również od 1 stycznia 2009 r. będzie miał prawo do tego świadczenia. W takiej sytuacji limit 33 dni musi być liczony od nowa. 33. dzień niezdolności do pracy minie 2 lutego i dopiero za okres od 3 do 5 lutego 2009 r. choroba pracownika będzie finansowana ze środków ZUS.
Podstawę wymiaru przysługujących pracownikowi świadczeń - wynagrodzenia chorobowego, a następnie zasiłku stanowi przeciętne miesięczne wynagrodzenie ustalone z okresu 12 miesięcy poprzedzających niezdolność do pracy, tj. od listopada 2007 r. do października 2008 r. (11 291,50 zł : 12 miesięcy = 940,96 zł).
Jednocześnie w 2008 r. minimalna podstawa wymiaru świadczeń chorobowych (minimalne wynagrodzenie za pracę obowiązujące w 2008 r. po pomniejszeniu o finansowane przez pracownika składki na ubezpieczenia społeczne) wynosi:
1126,00 zł x 13,71% = 154,37 zł,
1126,00 zł - 154,37 zł = 971,63 zł.
Ponieważ ustalona kwota jest niższa od obowiązującego minimum, kwotę przeciętnego wynagrodzenia z 12 miesięcy należy uzupełnić do kwoty minimalnej podstawy wymiaru świadczeń.
A zatem podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego za okres od 29 listopada do 31 grudnia 2008 r., po pomniejszeniu o składki społeczne finansowane przez pracownika i uzupełnieniu do kwoty minimalnej, wynosi: 971,63 zł.
Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi 1/30 przeciętnego wynagrodzenia: 971,63 zł : 30 = 32,39 zł.
Za czas choroby pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia:
32,39 zł x 80% = 25,91 zł.
Liczymy wysokość wynagrodzenia chorobowego za 33 dni:
25,91 zł x 33 dni = 855,03 zł.
Od 1 stycznia 2009 r. zmianie uległa wysokość minimalnego wynagrodzenia za pracę, które od tego dnia wynosi 1276 zł. Zmiana ta wpływa również na wzrost wysokości minimalnej podstawy wymiaru świadczeń. Od 1 stycznia wynosi ona:
1276,00 zł x 13,71% = 174,94 zł,
1276,00 zł - 174,94 zł = 1101,06 zł.
Ponownie kwotę przeciętnego wynagrodzenia z 12 miesięcy należy uzupełnić do kwoty minimalnej podstawy wymiaru świadczeń. Jednak podstawa wymiaru wynagrodzenia chorobowego, po pomniejszeniu o składki społeczne finansowane przez pracownika i uzupełnieniu do kwoty minimalnej tym razem wyniesie: 1101,06 zł.
Podstawę wymiaru wynagrodzenia chorobowego za jeden dzień niezdolności do pracy stanowi 1/30 przeciętnego wynagrodzenia: 1101,06 zł : 30 = 36,70 zł.
Za czas choroby pracownik zachowuje prawo do 80% wynagrodzenia:
36,70 zł x 80% = 29,36 zł.
Liczymy wysokość wynagrodzenia chorobowego za 33 dni:
29,36 zł x 33 dni = 968,88 zł.
Od 3 do 5 lutego 2009 r. pracownik będzie miał prawo do zasiłku chorobowego finansowanego ze środków FUS. Podstawę wymiaru tego świadczenia będzie stanowiła również kwota 1101,06 zł.
Podstawa prawna:
• art. 92 Kodeksu pracy.