Delegowany pracownik będzie podlegał ustawodawstwu belgijskiemu. ZUS nie poświadczy w tym przypadku E-101. Pracownika należy zgłosić do ubezpieczeń na terenie Belgii. W Polsce nie będzie w tym czasie podlegał ubezpieczeniom ani z tytułu zatrudnienia, ani z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej.
UZASADNIENIE
Osoba, która jednocześnie wykonuje pracę najemną i działalność na własny rachunek na terytorium różnych państw członkowskich UE/EFTA, podlega ustawodawstwu tego państwa, na którego terytorium wykonuje pracę najemną.
Pracownik zatrudniony w polskiej firmie dotychczas pracował na terenie Polski, dlatego podlegał ubezpieczeniom w Polsce. Od momentu, kiedy pracę najemną będzie wykonywał na terenie Belgii, będzie podlegał belgijskiemu ustawodawstwu w zakresie zabezpieczenia społecznego. Należy go zgłosić do ubezpieczeń w belgijskim systemie i tam opłacać za niego składki.
Dla pracownika oznacza to, że w okresie czasowego wykonywania pracy za granicą nie będzie podlegać w Polsce ubezpieczeniom również z tytułu prowadzenia działalności. Pracownik powinien uzyskać informację w belgijskiej instytucji (Office National de Securite Sociale, tj. Narodowy Urząd Zabezpieczenia Społecznego z siedzibą w Brukseli), czy z tytułu prowadzonej w Polsce działalności będzie zobowiązany opłacać składki w Belgii.
Dokumentem potwierdzającym podleganie ubezpieczeniom społecznym danego państwa jest formularz E-101. O jego wydanie pracownik powinien się zwrócić do instytucji belgijskiej. Formularz ten będzie dokumentem poświadczającym, że mimo zatrudnienia i prowadzenia działalności w Polsce, dla osoby tej właściwe jest belgijskie ustawodawstwo w zakresie zabezpieczenia społecznego.
Przepisy dotyczące delegowania pracowników mają zastosowanie w sytuacji, gdy pracownicy zostają czasowo skierowani do pracy na obszarze innego państwa członkowskiego UE i jest to ich jedyny tytuł do ubezpieczeń. Zatem, jeśli przedsiębiorstwo wysyłające spełnia wymagania określone w przepisach wspólnotowych, delegowani pracownicy będą nadal podlegać ubezpieczeniom w państwie, w którym są stale zatrudnieni.
PRZYKŁAD
W połowie września br. polska firma wyśle do Francji na półroczny kontrakt 5 pracowników. Dla 3 z nich otrzymała z ZUS poświadczenia na formularzach E-101. Ponieważ 2 pracowników prowadziło dotychczas działalność gospodarczą, to poświadczone formularze E-101 z ZUS otrzymają po zaprzestaniu jej prowadzenia i po wyrejestrowaniu działalności. W okresie wykonywania pracy na terenie Francji osoby te będą, tak jak pozostali pracownicy, podlegać ubezpieczeniom w Polsce.
W przypadku pracownika, którego zamierzają Państwo oddelegować do Belgii, umowa o pracę nie jest jedynym tytułem do ubezpieczeń (prowadzi działalność), dlatego ZUS nie poświadczy E-101.
Podstawa prawna:
• art. 14 ust. 1a, art. 14 ust. 2b oraz 14c lit. a do rozporządzenia Rady (EWG) nr 1408/71 z 14 czerwca 1971 r. w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (DzUrz UE L 71.149.2 ze zm.),
• załącznik 10 do rozporządzenia Rady (EWG) nr 574/72 z 21 marca 1972 r. w sprawie wykonywania rozporządzenia (EWG) nr 1408/71 w sprawie stosowania systemów zabezpieczenia społecznego w stosunku do pracowników najemnych, osób prowadzących działalność na własny rachunek oraz do członków ich rodzin przemieszczających się we Wspólnocie (DzUrz UE L 74 z 27.03.1972, s. 1 i nast. ze zm.).
Małgorzata Kozłowska
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych