Zmiany w przepisach zostały wprowadzone ustawą z 10 lipca 2008 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz o zmianie niektórych innych ustaw (DzU nr 141, poz. 888). Wejdą w życie od 20 wrześ-nia br. i mają istotne znaczenie zwłaszcza dla osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą.
Nowelizacja dotyczy m.in.:
• ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (DzU z 2007r. nr 155, poz. 1095 ze zm.; zwana dalej ustawą gospodarczą),
• ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2007 r. nr 11, poz. 74 ze zm.; zwana dalej ustawą systemową),
• ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (DzU nr 210, poz. 2135 ze zm.; zwana dalej ustawą zdrowotną).
Wniosek o wydanie pisemnej interpretacji
Przedsiębiorca może złożyć do właściwego organu administracji publicznej lub państwowej jednostki organizacyjnej wniosek o wydanie pisemnej interpretacji co do zakresu i sposobu zastosowania przepisów, z których wynika obowiązek świadczenia przez przedsiębiorcę daniny publicznej oraz składek na ubezpieczenia społeczne lub zdrowotne w jego indywidualnej sprawie, a wynika to ze zmiany art. 10 ust. 1 ustawy gospodarczej. Oznacza to, że dana osoba (nawet członek rodziny) może z zapytaniem wystąpić tylko w swojej sprawie, a nie np. w sprawie swojego wspólnika, z którym prowadzi firmę. Taka forma jest stosowana także w odniesieniu do pytań z zakresu podatków. Wniosek, o którym wyżej mowa, może dotyczyć zarówno już zaistniałego faktu, jak i zdarzeń przyszłych.
Przedsiębiorca we wspomnianym wniosku zobowiązany jest przedstawić stan faktyczny lub zdarzenie przyszłe oraz własne stanowisko w sprawie.
Ponadto wniosek musi zawierać w szczególności:
• firmę przedsiębiorcy,
• oznaczenie siedziby i adresu albo miejsca zamieszkania i adres przedsiębiorcy,
• numer identyfikacji podatkowej (NIP),
• numer w rejestrze przedsiębiorców (Krajowy Rejest Sądowy albo Ewidencja Działalności Gospodarczej),
• adres do korespondencji w przypadku, gdy jest on inny niż adres siedziby albo adres zamieszkania przedsiębiorcy.
Przedsiębiorca wnoszący zapytanie w sprawie zinterpretowania danego przepisu wnosi opłatę w wysokości 40 zł, w terminie 7 dni od dnia złożenia wniosku.
Ważne!
W przypadku niewniesienia opłaty wniosek o wydanie pisemnej interpretacji nie będzie rozpatrzony.
W przypadku wystąpienia w jednym wniosku o wydanie interpretacji odrębnych stanów faktycznych lub zdarzeń przyszłych dana jednostka (ZUS, urząd skarbowy) pobiera opłatę od każdego przedstawionego we wniosku odrębnego stanu faktycznego lub zdarzenia przyszłego.
Organ państwowy lub administracyjny zobowiązany jest wydać interpretację bezzwłocznie, jednak nie później niż w terminie 30 dni od dnia otrzymania przez organ administracji publicznej lub państwową jednostkę organizacyjną kompletnego i opłaconego wniosku.
Zawieszenie działalności gospodarczej
Zmiana wprowadzona w ustawie systemowej jest bardzo istotna dla osób prowadzących pozarolniczą działalność. Nastąpiła ona na skutek wnoszonych przez przedsiębiorców postulatów, a dotyczy możliwości zawieszania działalności gospodarczej. Do tej pory mówiło się (i tak było faktycznie), że pojęcie „zawieszenie działalności gospodarczej” nie występuje w przepisach ubezpieczeniowych. Od 20 września 2008 r. zostanie to uregulowane. Nowelizacja przewiduje bowiem możliwość zawieszenia działalności gospodarczej przez osoby fizyczne. W okresie zawieszenia działalności osoby te nie będą zobowiązane do opłacania składek na ubezpieczenia społeczne.
Ubezpieczenia emerytalne i rentowe w okresie zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej będą dobrowolne. Dobrowolność ta nie odnosi się natomiast do ubezpieczenia chorobowego i wypadkowego.
Przykład
Jan Kowalski zawiesza działalność gospodarczą w zakresie handlu od 1 do 30 listopada 2008 r. Za ten miesiąc nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenia społeczne. Jednak na własny wniosek przystępuje do dobrowolnych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych. Nie może natomiast za ten miesiąc opłacić składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe.
Ważne!
Zawieszenie wykonywania działalności gospodarczej wywiera skutki prawne w zakresie ubezpieczeń społecznych od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym przedsiębiorca dokonał zgłoszenia zawieszenia wykonywania działalności gospodarczej, do ostatniego dnia miesiąca, w którym przedsiębiorca dokonał zgłoszenia wznowienia jej wykonywania.
Za okres zawieszenia wykonywania działalności przedsiębiorca niezatrudniający pracowników nie ma obowiązku składania deklaracji rozliczeniowej (ZUS DRA). Wznowienie wykonywania działalności nie wymaga ponownego zgłoszenia do ubezpieczeń.
Nowelizacja wprowadziła również zmianę przepisu art. 66 ust. 1 pkt 1 lit. c ustawy zdrowotnej. Nowy przepis zakłada, że ubezpieczeniu zdrowotnemu podlegają osoby prowadzące działalność pozarolniczą lub osoby z nimi współpracujące, z wyłączeniem osób, które zawiesiły wykonywanie działalności na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Nowelizacja ustawy przewiduje możliwość przystąpienia tych osób do dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego na ogólnych zasadach.
Ważne!
Postępowania prowadzone przez ZUS w sprawach wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, które w dniu wejścia w życie nowelizacji ustawy toczą się w związku ze zgłoszeniem przez przedsiębiorcę czasowego zaprzestania wyko- nywania tej działalności, ulegają umorzeniu.
Nie odnosi się to do sytuacji, gdy przedsiębiorca zgłosił czasowe zaprzestanie wykonywania działalności, podczas gdy faktycznie ją wykonywał.
Barbara Zabieglińska
specjalista ds. ubezpieczeń społecznych