Miejsce zamieszkania
Znowelizowany art. 66 ust. 1 pkt 35 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych stanowi, że obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego podlegają członkowie rad nadzorczych posiadający miejsce zamieszkania na terytorium Polski. Ustawa nie definiuje jednak pojęcia „miejsce zamieszkania”. Zastosowanie w tym przypadku będzie więc miał art. 25 Kodeksu cywilnego. Naczelny Sąd Administracyjny, interpretując ten przepis w postanowieniu z 30 marca 2006 r. (sygn. akt I OW 265/05), stwierdził:
Zgodnie z art. 25 Kodeksu cywilnego miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której ona przebywa z zamiarem stałego pobytu. Ustalenie tego zamiaru powinno być oparte o kryteria zobiektywizowane. O zamieszkiwaniu w jakiejś miejscowości można mówić więc wówczas, gdy występujące okoliczności pozwalają przeciętnemu obserwatorowi na wyciągnięcie wniosków, że określona miejscowość jest głównym ośrodkiem działalności danej dorosłej osoby fizycznej.
Obowiązek ubezpieczenia
Obowiązek ubezpieczenia członka rady nadzorczej istnieje od dnia powołania do dnia zaprzestania pełnienia tej funkcji. Odnosi się to do rad nadzorczych w spółkach prawa handlowego (np. spółce z o.o.), spółdzielniach, przedsiębiorstwach państwowych oraz innych podmiotach, gdzie taki organ występuje.
Płatnikiem składek za członka rady nadzorczej jest podmiot, w którym działa rada nadzorcza (art. 85 ust. 16 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych). Członek rady nadzorczej jest zgłaszany do ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZZA z kodem tytułu ubezpieczenia 22 40 XX. Składki na ubezpieczenie zdrowotne płatnik wykazuje w imiennym raporcie miesięcznym ZUS RZA, też oznaczonym kodem tytułu 22 40 XX. Raporty rozliczeniowe płatnik składek sporządza za każdy miesiąc. W sytuacji gdy członek rady nadzorczej w danym miesiącu nie uzyska żadnych przychodów, płatnik musi za ten miesiąc złożyć za niego imienny raport miesięczny ZUS RZA, w którym wykazuje zerową podstawę wymiaru i zerową kwotę składki na ubezpieczenie zdrowotne.
Obowiązek ubezpieczenia zdrowotnego wygasa w dniu zaprzestania pełnienia funkcji członka rady nadzorczej. Płatnik składek jest wtedy zobowiązany wyrejestrować członka z ubezpieczenia zdrowotnego na formularzu ZUS ZWUA.
Członek rady nadzorczej podlega ubezpieczeniu zdrowotnemu bez względu na posiadanie innych tytułów do ubezpieczenia zdrowotnego (np. jest pracownikiem lub prowadzi działalność gospodarczą). Podlega więc ubezpieczeniu zdrowotnemu z każdego z tych tytułów (art. 82 ust. 1 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej...).
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne za członka rady nadzorczej stanowi kwota przychodu, w myśl przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, otrzymanego z tytułu pełnionej funkcji (art. 81 ust. 8 pkt 12 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej...). Składkę na ubezpieczenie zdrowotne należy naliczać od wszystkich przychodów uzyskiwanych z tytułu pełnionej funkcji. Do przychodów tych należy więc zaliczyć pieniądze oraz wartość świadczeń w naturze lub innych nieodpłatnych świadczeń otrzymanych przez członka rady nadzorczej (np. diety i inne należności związane z podróżą).
Składka na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru. Składka w wysokości 7,75% podstawy wymiaru podlega odliczeniu od podatku dochodowego od osób fizycznych. W odniesieniu do członków rady nadzorczej nie ma zastosowania zasada obniżenia składki do wysokości zaliczki na podatek.
Podstawa prawna:
• art. 66 ust. 1 pkt 35, art. 79-83, art. 95 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych - Dz.U. Nr 210, poz. 2135 ze zm.,
• art. 1 pkt 35 lit. a) tiret trzecie ustawy z 24 sierpnia 2007 r. o zmianie ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz niektórych innych ustaw - Dz.U. Nr 166, poz. 1172