RADA
Nie musi Pan opłacać do ZUS składek zdrowotnych. Podlega Pan ustawodawstwu holenderskiemu i w Polsce nie ma Pan obecnie tytułu ani do ubezpieczeń społecznych, ani do ubezpieczenia zdrowotnego. Tym samym nie opłaca Pan do ZUS żadnych składek. Ewentualna konieczność opłacania składek na ubezpieczenie zdrowotne z tytułu obu działalności prowadzonych na terenie Polski, a także ich rodzaj i wysokość, są uzależnione od holenderskich przepisów w zakresie zabezpieczenia społecznego.
UZASADNIENIE
Osoba prowadząca na terenie Polski kilka rodzajów pozarolniczej działalności gospodarczej obowiązkowo podlega ubezpieczeniom społecznym tylko z jednego, wybranego przez siebie rodzaju działalności. Z tytułu prowadzenia pozostałych rodzajów pozarolniczej działalności nie podlega ubezpieczeniom społecznym ani obowiązkowo, ani dobrowolnie (art. 9 ust. 3 ustawy systemowej).
Odmiennie kształtuje się kwestia podlegania ubezpieczeniu zdrowotnemu. Jeżeli ubezpieczony prowadzący pozarolniczą działalność uzyskuje przychody z więcej niż jednego rodzaju działalności, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest opłacana odrębnie od każdego z nich (art. 82 ust. 3 ustawy zdrowotnej).
Rodzajami działalności, od których należy opłacać składkę na ubezpieczenie zdrowotne, są (art. 82 ust. 3 i ust. 5 ustawy o świadczeniach zdrowotnych finansowanych ze środków publicznych):
- działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki cywilnej,
- działalność gospodarcza prowadzona w formie jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością,
- działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki jawnej,
- działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki komandytowej,
- działalność gospodarcza prowadzona w formie spółki partnerskiej,
- wykonywanie działalności twórczej lub artystycznej przez twórcę lub artystę,
- wykonywanie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
- wykonywanie wolnego zawodu, z którego przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,
- pozarolnicza działalność gospodarcza inna niż wskazane powyżej rodzaje działalności, wykonywana na podstawie przepisów o swobodzie działalności gospodarczej lub innych przepisów szczególnych.
WAŻNE!
Zgodnie z polskimi przepisami ubezpieczeniowymi, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest obowiązkowa z każdego rodzaju prowadzonej działalności pozarolniczej.
W przypadku gdy osoba prowadząca pozarolniczą działalność uzyskuje przychody z więcej niż jednej spółki w ramach tego samego rodzaju działalności, składkę na ubezpieczenie zdrowotne opłaca odrębnie od każdej prowadzonej spółki. Oznacza to, że składkę należy odprowadzać oddzielnie od każdego z wymienionych wyżej rodzajów działalności, a także od każdej spółki, nawet wówczas, gdy są to spółki tego samego rodzaju.
Jeżeli Pana aktywność zawodowa ograniczałaby się wyłącznie do prowadzenia dwóch pozarolniczych działalności na terenie Polski, to byłby Pan zobowiązany do opłacania składki na ubezpieczenie zdrowotne od każdej prowadzonej działalności, tj. zarówno z tytułu bycia wspólnikiem spółki cywilnej, jak również z tytułu bycia wspólnikiem jednoosobowej spółki z o.o.
Jednak w związku z faktem, że jest Pan osobą aktywną zawodowo w dwóch krajach UE, konieczne było ustalenie, któremu systemowi zabezpieczenia społecznego będzie Pan podlegać. Zgodnie z obowiązującymi przepisami, nie może Pan bowiem opłacać składek do dwóch systemów (tzw. zasada jednego ustawodawstwa). Formularz A1 poświadcza, że w Pana przypadku właściwe jest ustawodawstwo holenderskie. Dotyczy to wszystkich prowadzonych przez Pana działalności, tj. polskich i zagranicznej. Ze wszystkich działalności podlega Pan zatem ubezpieczeniom zgodnie z zasadami przyjętymi w prawie holenderskim. W tej sytuacji powinien Pan zwrócić się z prośbą do instytucji holenderskiej o podanie informacji, czy z tytułów działalności wykonywanych w Polsce będzie Pan zobowiązany do opłacania składek do systemu holenderskiego, a jeśli tak – to na jakie ryzyka ubezpieczeniowe.
Inaczej wyglądałaby sytuacja, gdyby w stosunku do Pana zostało ustalone jako właściwe ustawodawstwo polskie. Wówczas ze wszystkich prowadzonych działalności (w przepisach wspólnotowych taka działalność jest określana terminem „pracy na własny rachunek”), w tym również z działalności prowadzonej na terenie Holandii, musiałby Pan opłacać składkę na ubezpieczenie zdrowotne do systemu polskiego.
Podstawa prawna
- art. 9 ust. 3 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.),
- art. 82 ust. 3, ust. 4, ust. 5 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.),
- art. 11 ust. 1, art. 13 ust. 2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) Nr 883/2004 z 29 kwietnia 2004 r. w sprawie koordynacji systemów zabezpieczenia społecznego (Dz.Urz. UE L 166/1 z 30 kwietnia 2004 r.).