Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe – ogólne zasady

Aldona Salamon
Specjalista prawa pracy i zarządzania personelem; doświadczony praktyk z wieloletnim stażem pracy w dziale personalnym, zajmujący się na co dzień zagadnieniami związanymi z prawem pracy, wynagrodzeniami oraz prawem ubezpieczeń społecznych. Trener i wykładowca, m.in. w zakresie szkoleń i kursów z tematyki naliczania wynagrodzeń (od podstaw i dla zaawansowanych) oraz prawa ubezpieczeń społecznych.
rozwiń więcej

Przy ustalaniu przeciętnego wynagrodzenia za okres 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających urlop wychowawczy należy uwzględniać wszystkie składniki wynagrodzenia uzyskiwane ze stosunku pracy, które nie zostały wyłączone z podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie chorobowe pracownika.

Autopromocja

Oznacza to, że przy ustalaniu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia należy uwzględniać wszystkie oskładkowane przychody bez względu na to, czy podlegają one wliczeniu do podstawy wymiaru zasiłku. Przy ustalaniu przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia należy zatem wliczać składniki, które nie są uwzględniane w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego, tj.:

  • składniki wynagrodzenia, do których pracownik zachowuje prawo w okresie pobierania zasiłku chorobowego zgodnie z postanowieniami układów zbiorowych pracy lub z przepisami o wynagradzaniu, które są wypłacane za okres pobierania tego zasiłku (np. dodatek stażowy wypłacany w pełnej wysokości za okres absencji chorobowej),
  • składniki wynagrodzenia, które są przyznawane niezależnie od oceny pracy pracownika, na których przyznanie i wypłatę okres pobierania zasiłku nie ma wpływu (np. jednorazowe zasiłki na zagospodarowanie, wartość szczepień ochronnych pracowników finansowanych przez pracodawcę, wartość badań mammograficznych lub innych nieodpłatnych badań pracowników, nagrody za ukończenie przez pracownika szkoły czy studiów, koszt wynajmu przez pracownika mieszkania sfinansowany lub dofinansowany przez pracodawcę, dopłata pracodawcy do dodatkowego ubezpieczenia pracownika z tytułu różnych ryzyk, bony lub wypłaty w gotówce przyznawane w jednakowej wysokości lub jednakowym wskaźnikiem procentowym w stosunku do płacy pracownika określonej w umowie o pracę, wszystkim pracownikom lub grupom pracowników z okazji np. uroczystych dni, świąt, rocznicy powstania firmy, jednorazowe nagrody z okazji ślubu pracownika lub z okazji urodzenia się dziecka pracownika itp.),
  • składniki wynagrodzenia nieuzależnione bezpośrednio od indywidualnego wkładu pracy pracownika, ale od wyników grupy pracowników lub całego zakładu pracy, wypłacane niezależnie od absencji pracownika.

Jednej z naszych pracownic udzieliliśmy urlopu wychowawczego od 15 listopada 2011 r. do 14 listopada 2012 r. Ustalając obowiązującą od 1 stycznia 2012 r. podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe z tytułu przebywania na urlopie wychowawczym dla tej pracownicy, uwzględniliśmy wynagrodzenie zasadnicze, natomiast nie uwzględniliśmy dodatku stażowego, ponieważ jest to składnik nieuwzględniany w podstawie wymiaru zasiłku chorobowego i innych świadczeń chorobowych (na podstawie obowiązujących u nas przepisów płacowych składnik ten jest wypłacany za okres choroby). Ponadto nie uwzględniliśmy wartości szczepienia ochronnego przeciwko grypie, które sfinansowaliśmy pracownicy w październiku 2011 r., a od którego naliczyliśmy składkę na ubezpieczenie chorobowe. Ustalona w ten sposób podstawa wyniosła 1680 zł. O stanowisku ZUS dowiedzieliśmy się w czerwcu br. Z dodatkiem stażowym i wartością szczepienia podstawa wyniosłaby 1920 zł. Czy powinniśmy dokonać korekty dokumentów rozliczeniowych składanych od stycznia br.?


Zarówno dodatek stażowy, jak i wartość szczepienia przeciwko grypie powinni Państwo uwzględnić w podstawie wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe pracownicy na urlopie wychowawczym. Ponownie ustalona podstawa nie przekracza maksymalnej podstawy wymiaru składek dla osób przebywających na urlopach wychowawczych, tj. 60% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w poprzednim kwartale. W dokumentach rozliczeniowych do ZUS jako podstawę składek powinni Państwo wykazać 1920 zł. Ponieważ za miesiące od stycznia do maja br. wykazali Państwo niższą podstawę wymiaru (1680 zł), powinni Państwo sporządzić i przekazać do ZUS dokumenty rozliczeniowe korygujące za wskazany okres w terminie 7 dni od stwierdzenia nieprawidłowości we własnym zakresie.

Podstawa prawna

  • art. 38, art. 40 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512 ze zm.)
  • art. 4 pkt 2 lit. b – c, art. 16 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 237, poz. 1654)
  • art. 4 pkt 2 lit. a, art. 6 ust. 1 pkt 19, art. 9 ust. 6, art. 13 pkt 13, art. 14, art. 18 ust. 5b, art. 36 ust. 2a ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.)
Kadry
Czy 19 maja 2024 to niedziela handlowa?
03 maja 2024

Czy 19 maja 2024 to niedziela handlowa? Czy w maju jest niedziela handlowa? Poniżej wykaz niedziel handlowych na 2024 r.

5 maja: Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych
03 maja 2024

W dniu 5 maja przypada: Dzień Walki z Dyskryminacją Osób Niepełnosprawnych, a w Polsce to także Dzień Godności Osoby z Niepełnosprawnością Intelektualną. Trzeba zwrócić uwagę na sytuację tych osób, szczególnie w kontekście społecznym, zawodowym ale i ekonomicznym. Przecież już zgodnie z Konstytucją RP: Wszyscy są wobec prawa równi. Wszyscy mają prawo do równego traktowania przez władze publiczne. Nikt nie może być dyskryminowany w życiu politycznym, społecznym lub gospodarczym z jakiejkolwiek przyczyny”. Musimy zatem wiedzieć, że uznając i popierając godność i prawa osób z niepełnosprawnościami, uznajemy własną godność i prawa.

4 maja to Dzień Św. Floriana - Święto Strażaków
03 maja 2024

Świętowaliśmy 1, 2, 3 maja teraz przyszedł czas na 4 maja -  Dzień Św. Floriana. To Wielkie Święto Strażaków. Zostało ustanowione w dniu imienia patrona tej grupy zawodowej czyli właśnie św. Floriana. W ten szczególny dzień warto wyrazić wdzięczność zarówno strażakom z Ochotniczych Straży Pożarnych jak i z Państwowej Straży Pożarnej za ich trud, ciężką i niebezpieczną służbę, gdzie często narażają swoje życie i zdrowie dla niesienia pomocy innym. 

Emerytura z ZUS: by zapewnić sobie nawet najniższą nie można zbyt często korzystać z zasiłków chorobowych, dlaczego
03 maja 2024

Częste przebywanie na zwolnieniu lekarskim, zwłaszcza tuż przed emeryturą ma wpływ na negatywny wpływ jej wysokość. A często na tym etapie życia bywa i tak, że dla poratowania zdrowia trzeba okresowo skorzystać z renty. Czy więc chorobowe wlicza się do emerytury? Nie tylko więc zbyt krótki staż pracy, ale i duży staż pracy, ale poprzerywany zwolnieniami lekarskimi może obniżyć emeryturę i pozbawić prawa do minimalnej gwarantowanej emerytury, bo formalnie takie okresy zwolnień, choć stażu pracy nie obniżają, w stażu ubezpieczeniowym uznawane są za okresy nieskładkowe.

Od 300 zł do 1200 zł - tyle wyniesie bon energetyczny w zależności od dochodu. Rząd rozpatrzy projekt ustawy o bonie energetycznym
02 maja 2024

Rada Ministrów na najbliższym posiedzeniu w dniu 7 maja 2024 r. zajmie się projektem ustawy o bonie energetycznym. Ustawa przewiduje dalsze zamrożenie cen energii elektrycznej i wprowadzenie jednorazowego bonu energetycznego. Świadczenie to będzie uzależnione od kryterium dochodowego.

Matura 2024: We wtorek, 7 maja, zaczyna się egzamin maturalny
02 maja 2024

W 2024 r. sesja główna egzaminu maturalnego potrwa od 7 maja do 24 maja. Część pisemna zacznie się 7 maja i skończy 24 maja, a część ustna potrwa od 11 maja do 16 maja (z wyjątkiem 12 maja) oraz od 20 maja do 25 maja. Wyniki matury będą znane 9 lipca.

ZUS przyznał pierwsze świadczenia wspierające dla osób z niepełnosprawnościami
02 maja 2024

1,5 tys. osób z niepełnosprawnościami otrzymało już świadczenia wspierające. Do ZUS wpłynęło ponad 8,4 tys. wniosków o to świadczenie.

To już koniec wypłat trzynastej emerytury
02 maja 2024

To już koniec wypłat trzynastej emerytury w 2024 roku. Ile osób otrzymało trzynastkę z ZUS?

Rada Ministrów: Zwiększą się wynagrodzenia pracowników samorządowych. Trwają prace nad projektem rozporządzenia
02 maja 2024

Rząd pracuje nad zmianą przepisów rozporządzenia w sprawie wynagradzania pracowników samorządowych. Zwiększy się poziom wynagrodzenia zasadniczego pracowników samorządowych.

MRPiPS bada 4-dniowy tydzień pracy i chce skrócenia tygodnia pracy w tej kadencji Sejmu
30 kwi 2024

Dwie wypowiedzi członków rządu wskazujące, że skrócenie tygodnia pracy z 5 do 4 dni (albo z 8 godzin dziennie do 7 godzin) może stać się obowiązującym prawem. 

pokaż więcej
Proszę czekać...