Pracodawca nie powinien odprowadzać składek od abonamentu medycznego opłacanego za pracownika przebywającego na urlopie wychowawczym. Pracownik korzystający z takiego urlopu nie podlega ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu z tytułu pozostawania w stosunku pracy. W tym okresie pracodawca nie odprowadza za niego składek z tytułu zatrudnienia.
Pracownik podlega ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnemu od dnia nawiązania stosunku pracy do dnia ustania tego stosunku. W czasie trwania stosunku pracy może jednak ustać tytuł do pracowniczych ubezpieczeń społecznych. Następuje to m.in. w przypadkach korzystania przez pracownika z urlopu wychowawczego.
Korzystanie z urlopu wychowawczego jest tytułem do ubezpieczeń odrębnym od stosunku pracy. Pracownik podlega ubezpieczeniom z tego tytułu, jeśli w okresie przebywania na urlopie wychowawczym nie ma innego tytułu do ubezpieczeń i nie ma prawa do emerytury ani renty.
Osoba, która rozpocznie w macierzystym zakładzie pracy korzystanie z urlopu wychowawczego, do celów ubezpieczeń społecznych przestaje być więc traktowana jak pracownik. Jej pracowniczy tytuł do ubezpieczeń na okres urlopu jest zawieszony. W tym okresie inaczej jest także ustalana podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
Podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe osób przebywających na urlopach wychowawczych w okresie od 1 stycznia 2009 r. do 31 grudnia 2011 r. stanowi kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w danym roku kalendarzowym ustalona zgodnie z przepisami o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (art. 16 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, DzU nr 237, poz. 1654). Kwota minimalnego wynagrodzenia za pracę w 2011 r. wynosi 1386 zł.
Natomiast składkę na ubezpieczenie zdrowotne w okresie urlopu wychowawczego pracodawca nalicza od kwoty świadczenia pielęgnacyjnego. Od listopada 2009 r. jest to kwota 520 zł (art. 81 ust. 8 pkt 10 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych, DzU z 2008 r. nr 164, poz. 1027 ze zm.).