Odroczenie terminu płatności polega na możliwości uregulowania składek w dłuższym okresie, ustalonym z ZUS, bez konsekwencji przymusowego ich dochodzenia w trybie egzekucji. Oznacza to, że nie będą podejmowane działania zmierzające do przymusowego wyegzekwowania należności, których termin zapłaty został odroczony.
W stosunku do należności, których termin zapłaty został odroczony, nie nalicza się odsetek za zwłokę, natomiast w zamian pobiera się opłatę prolongacyjną. Opłata ta jest naliczana od następnego dnia po ustawowym dniu wymagalności składki do dnia odroczenia włącznie, w wysokości 50% stawki odsetek za zwłokę obowiązującej w dniu podpisania umowy.
WAŻNE!
Ulga może być udzielona nie częściej niż raz na 6 kolejnych miesięcy.
Ubieganie się o odroczenie terminu płatności składki
O odroczenie terminu płatności składek może ubiegać się każdy płatnik zobowiązany do ich opłacania, który ma chwilowe zatory płatnicze, uniemożliwiające pozyskanie środków na uregulowanie składek w ustawowym terminie płatności. Terminy płatności dla poszczególnych płatników określa art. 47 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (zwanej dalej ustawą systemową).
Wniosek płatnika o przyznanie tej swoistej ulgi musi być wyczerpująco umotywowany i wskazywać, że zastosowanie ulgi jest uzasadnione szczególnymi okolicznościami, z powodu których płatnik nie jest w stanie uregulować należnych składek w ustawowym terminie. Należy zaznaczyć, że z uwagi na publicznoprawny charakter należności odroczenie terminu zapłaty składki jest rozwiązaniem o charakterze wyjątkowym, zasadą jest bowiem terminowe opłacanie należnych składek.
Składając wniosek o odroczenie, należy pamiętać, że:
- może ono dotyczyć jedynie składek, bieżących lub przyszłych, których ustawowy termin płatności nie upłynął (dlatego wniosek o odroczenie należy złożyć najpóźniej przed upływem terminu płatności danej składki),
- może ono dotyczyć składek na:
– ubezpieczenia społeczne – z wyłączeniem kwot odpowiadających wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne za zatrudnionych pracowników lub innych ubezpieczonych niebędących płatnikami składek na własne ubezpieczenia (np. zleceniobiorców, nakładców),
– Fundusz Pracy oraz Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych,
– Fundusz Emerytur Pomostowych.
W przypadku płatników opłacających składkę wyłącznie na własne ubezpieczenia (osoby prowadzące działalność gospodarczą) odroczeniem może zostać objęta pełna kwota bieżących składek, w tym składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Przykład
Jan N. prowadzący samodzielnie (bez zatrudniania pracowników) działalność gospodarczą zobowiązany jest do opłacania składek w terminie do 10. dnia następnego miesiąca za miesiąc poprzedni. Od marca 2011 r. ma chwilowe trudności ze ściągnięciem należności od swoich kontrahentów, dla których wykonuje usługi. Składki za kwiecień 2011 r. powinien opłacić do 10 maja br. Ponieważ wie, że w ustawowym terminie nie będzie mógł uregulować należności, z wnioskiem do ZUS o odroczenie terminu płatności składek za kwiecień br. powinien wystąpić przed 10 maja 2011 r.
Warunki niezbędne do rozpatrzenia sprawy o udzielenie omawianej ulgi to:
- złożenie wniosku o odroczenie terminu płatności składek wraz z dokumentacją umożliwiającą ocenę zasadności udzielenia ulgi,
- uregulowanie w ustawowym terminie kwoty odpowiadającej wysokości składki na ubezpieczenie emerytalne, a także składki na ubezpieczenie zdrowotne za zatrudnionych pracowników oraz innych ubezpieczonych niebędących płatnikami składek na własne ubezpieczenia (np. zleceniobiorców, nakładców) – za okres mający zostać objęty ewentualnym odroczeniem, wnioskowany przez płatnika.
Miejsce i sposób złożenia wniosku
Podstawowym dokumentem niezbędnym do rozpatrzenia sprawy jest wniosek płatnika, w którym oprócz szczegółowego uzasadnienia wnioskowanej ulgi trzeba określić proponowany termin zapłaty składek. Do wniosku należy załączyć dokumenty potwierdzające zasadność udzielenia ulgi oraz dokumenty obrazujące kondycję finansową i możliwości płatnicze. Rodzaj oraz zakres dokumentacji, na podstawie której dokonywana będzie analiza możliwości płatniczych podmiotu ubiegającego się o udzielenie ulgi, uzależnione są od wysokości składek, zakresu wnioskowanej ulgi i okresu spłaty w odroczonym terminie oraz formy prowadzonej działalności. Dokumenty powinny być oryginałami lub posiadać urzędowe poświadczenie za zgodność z oryginałem. Poświadczenia takiego może również dokonać pracownik ZUS.
Wniosek o odroczenie terminu płatności składki można złożyć:
- osobiście, w formie pisemnej, w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS właściwej dla siedziby lub miejsca zamieszkania zobowiązanego,
- w formie elektronicznej.
Po podjęciu przez ZUS decyzji o odroczeniu terminu płatności składki płatnik informowany jest o konieczności podpisania umowy cywilnoprawnej, która określa szczegółowe warunki realizacji ulgi. Umowa podpisywana jest w terenowej jednostce organizacyjnej ZUS, a w szczególnie uzasadnionych przypadkach uniemożliwiających podpisanie jej w ZUS wysyłana jest w 2 egzemplarzach do płatnika na wskazany przez niego adres. Płatnik zobowiązany jest niezwłocznie podpisać umowę i odesłać obydwa egzemplarze do ZUS, który po jej podpisaniu przesyła ponownie jeden egzemplarz do płatnika.
Podstawa prawna:
- art. 29 i 30 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (DzU z 2009 r. nr 205, poz. 1585 ze zm.).