Z Państwa opisu wynika, że regulacje dotyczące dokumentacji płacowej zostały wprowadzone do wewnętrznych przepisów firmy. Przewidują one wydawanie pasków wynagrodzeń równoważnych do ZUS RMUA oraz ich niszczenie w razie nieodebrania przez pracownika. Należy zatem uznać, że pracodawca nie musi wydawać ich duplikatu. Pracownik ma możliwość potwierdzenia danych dotyczących tych miesięcy bezpośrednio w ZUS.
UZASADNIENIE
Płatnicy składek przekazują do ZUS imienne raporty miesięczne – składkowe (ZUS RCA, ZUS RZA) i świadczeniowe (ZUS RSA). O danych zawartych w tych raportach muszą informować ubezpieczonych, za których te raporty zostały złożone. Informacje te muszą przekazywać na piśmie w celu umożliwienia ich weryfikacji. Najczęściej płatnicy składek wykorzystują do tego celu formularz ZUS RMUA. Jest to jedynie propozycja wzoru zestawienia danych wykazanych w raportach imiennych, którą ZUS przygotował w celu ułatwienia płatnikom sporządzania informacji dla ubezpieczonych. Płatnicy mogą wydawać ubezpieczonym innego rodzaju zestawienia, pod warunkiem że zawierają one wszystkie dane, jakie trzeba wykazać w ZUS RMUA (art. 41 ust. 8 ustawy systemowej).
Przepisy ustawy systemowej nie określają wprost, jak często płatnik powinien przekazywać ubezpieczonym taką informację. Stanowią jednak, że ubezpieczony powinien otrzymać taką informację po przekazaniu za niego imiennych raportów do ZUS. Skoro płatnik przekazuje te raporty co miesiąc, z taką samą częstotliwością powinien on informować ubezpieczonego o danych zawartych w tych raportach.
Kwestia wydawania duplikatów ZUS RMUA i dokumentów płacowych równoważnych do ZUS RMUA nie została uregulowana przepisami z zakresu ubezpieczeń społecznych. Dlatego nie można jednoznacznie odpowiedzieć na pytania dotyczące obowiązku ich wydawania. Należy jednak uznać, że Państwa firma uregulowała te kwestie w wewnętrznych przepisach, określając również zasady zapewnienia ochrony danych osobowych pracowników i niszczenia pasków płacowych w razie ich nieodebrania przez pracowników. Prawidłowość tych regulacji i odpowiedź na żądanie pracownika można ewentualnie poruszyć w Państwowej Inspekcji Pracy.
WAŻNE!
Pracodawca nie ma obowiązku wydawania pracownikom pasków wynagrodzenia, chyba że obowiązek ten określił w wewnętrznych przepisach firmy.
W zależności od celu, do jakiego Państwa pracownikowi niezbędny jest zaległy pasek wynagrodzeń, można rozważyć inną drogę uzyskania danych za minione okresy.
Jeśli pracownik kompletuje dokumentację płacową do własnych celów (np. w celu obliczenia podstawy wymiaru, od której zostały opłacone za niego składki za poszczególne lata), mogą Państwo potwierdzić dane, jakie chciał pozyskać pracownik, w innej formie niż duplikat pasku wynagrodzeń lub ZUS RMUA – np. w zaświadczeniu.
Jeśli pracownik chce otrzymać potwierdzenie, że pracodawca opłacił za niego składki, może uzyskać niezbędne informacje bezpośrednio z ZUS. Każdy ubezpieczony ma bowiem prawo zwrócić się do ZUS z zapytaniem, czy i w jakiej wysokości pracodawca odprowadza składki na jego ubezpieczenia społeczne. Może również zapytać o inne dane zgromadzone na jego indywidualnym koncie w ZUS (art. 50 ust. 4 ustawy systemowej). W tym celu najwygodniej wykorzystać druk ZUS ZZU – „Zgłoszenie zapytania o ubezpieczonego”. Pracownik powinien w nim podać dane identyfikacyjne (PESEL, NIP), imię i nazwisko oraz dane płatnika składek. Formularz ZUS ZZU jest dostępny na stronie ZUS (www.zus.pl, dział: Baza wiedzy, część: formularze; pełny adres: http://www.zus.pl/pliki/formularze/zzu.pdf) oraz na naszej stronie internetowej.
Pytanie o odprowadzanie składek można zadać ZUS także w innej, dowolnej formie, podając niezbędne dane identyfikacyjne.
Kolejnym sposobem sprawdzenia, czy za pracownika były odprowadzane składki, jest analiza informacji o składkach na ubezpieczenie emerytalne zewidencjonowanych na indywidualnym koncie ubezpieczonego w ZUS za dany rok. Takie informacje ZUS przekazuje osobom urodzonym po 31 grudnia 1948 r. (art. 50 ustawy systemowej). Informacja ta zawiera dane o środkach zgromadzonych na koncie ubezpieczonego w ZUS (bez części składek przekazanych do otwartego funduszu emerytalnego). Osoby urodzone po 31 grudnia 1948 r. powinny co roku otrzymywać z ZUS informację o stanie ich indywidualnego konta prowadzonego przez ZUS. W informacji tej znajduje się m.in. zapis o wysokości składek na ubezpieczenie emerytalne za ostatni rok kalendarzowy w rozbiciu na miesiące i na poszczególnych płatników składek. W przypadku pracownika, tj. ubezpieczonego niebędącego płatnikiem składek, ZUS wykazuje w tej informacji składki należne, czyli wykazane w raportach składanych za ubezpieczonego, a nie faktycznie opłacone przez pracodawcę.
Podstawa prawna
- art. 41 ust. 8–9a, art. 50 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).