Zaliczkę na podatek należy ustalić od sumy wynagrodzenia za pracę, wynagrodzenia chorobowego i zasiłku chorobowego. Jeśli składka na ubezpieczenie zdrowotne ustalona od wynagrodzenia za pracę i wynagrodzenia chorobowego okaże się wyższa od zaliczki na podatek, należy ją obniżyć do wysokości tej zaliczki.
UZASADNIENIE
Stopa procentowa składki na ubezpieczenie zdrowotne wynosi 9% podstawy wymiaru. Część tej składki, w wysokości 7,75% podstawy wymiaru, jest odliczana od podatku, a resztę – 1,25% podstawy wymiaru finansuje osoba ubezpieczona. Od podatku nie można odliczyć składki zdrowotnej, której podstawą wymiaru jest dochód zwolniony z podatku (art. 27b ust. 1 updof).
Pracodawca oblicza składkę na ubezpieczenie zdrowotne pracownika w wysokości 9% podstawy wymiaru. Jeżeli wyliczona składka jest wyższa od zaliczki na podatek, pracodawca obniża ją do wysokości tej zaliczki (art. 83 ust. 1 ustawy zdrowotnej). Chodzi o kwotę zaliczki na podatek obliczoną przez pracodawcę zgodnie z przepisami ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych – tj. 18% lub 32% dochodu uzyskanego przez pracownika w danym miesiącu (art. 32 ust. 1 updof).
Dochodem są uzyskane w ciągu miesiąca przychody w rozumieniu art. 12 updof oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez pracodawcę, po odliczeniu kosztów uzyskania przychodów oraz po odliczeniu potrąconych przez pracodawcę w danym miesiącu składek na ubezpieczenia społeczne (art. 32 ust. 2 updof). Z kolei przychodami ze stosunku pracy są wszelkiego rodzaju wypłaty pieniężne oraz wartość pieniężna świadczeń w naturze bądź ich ekwiwalenty, bez względu na źródło finansowania tych wypłat i świadczeń, a także świadczenia pieniężne ponoszone za pracownika oraz wartość innych nieodpłatnych świadczeń lub świadczeń częściowo odpłatnych. Opodatkowaniu nie podlegają przychody uzyskane przez pracownika, które zostały zwolnione z podatku na podstawie ustawy.
Zatem pracodawca oblicza zaliczkę na podatek dochodowy od sumy wszystkich wypłat dokonanych pracownikowi w danym miesiącu podlegających opodatkowaniu – w tym wypłaconych przez niego zasiłków. Jeżeli obliczona w ten sposób zaliczka przed pomniejszeniem jej o składkę zdrowotną (o 7,75% podstawy jej wymiaru) jest niższa od obliczonej składki zdrowotnej (w wysokości 9%), to składkę zdrowotną musi obniżyć do wysokości zaliczki.
Przyjmując, że opłacają Państwo składkę na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 1,80% podstawy wymiaru, prawidłowa lista płac za czerwiec br. za pracownika powinna wyglądać następująco:
Rozliczając wynagrodzenie za czerwiec br., należy dokonać następujących wyliczeń:
Krok 1. Ustalić kwotę wynagrodzenia za pracę za czerwiec br.
Ponieważ pracownik otrzymuje wynagrodzenie w stałej miesięcznej wysokości, należy ustalić część wynagrodzenia należną za okres przebywania na zwolnieniu lekarskim i pomniejszyć o nią miesięczną kwotę wynagrodzenia (§ 11 rozporządzenia w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy...):
750 zł : 30 = 25 zł; 25 zł x 16 (liczba dni niezdolności do pracy i pobierania świadczeń chorobowych) = 400 zł,
750 zł – 400 zł = 350 zł,
Krok 2. Ustalić kwotę wynagrodzenia chorobowego i zasiłku
Ponieważ pracownik przepracował cały miesiąc kalendarzowy przed zachorowaniem, podstawę wymiaru świadczeń chorobowych stanowi wynagrodzenie za ten miesiąc pomniejszone o składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika:
750 zł – [(750 zł x 9,76%) + (750 zł x 1,5%) + (750 zł x 2,45%)] = 750 zł – 102,83 zł = 647,17 zł,
647,17 zł x 80% = 517,74 zł (podstawa wymiaru świadczeń chorobowych),
517,74 zł : 30 = 17,26 zł (kwota wynagrodzenia chorobowego i zasiłku za jeden dzień),
● wynagrodzenie chorobowe: 17,26 zł x 14 dni = 241,64 zł,
● zasiłek chorobowy: 17,26 zł x 2 dni = 34,52 zł,
Krok 3. Ustalić podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne
350 zł (wynagrodzenie za pracę).
Krok 4. Obliczyć składki na ubezpieczenia społeczne finansowane ze środków pracownika
[(350 zł x 9,76%) + (350 zł x 1,5%) + (350 zł x 2,45%)] = 47,99 zł.
Krok 5. Ustalić podstawę wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne
350 zł (podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe) + 241,64 zł (wynagrodzenie za chorobę) – 47,99 zł (składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez ubezpieczonego) = 543,65 zł.
Krok 6. Ustalić podstawę opodatkowania i kwotę zaliczki na podatek dochodowy
● przychód: 350 zł (wynagrodzenie za pracę) + 241,64 zł (wynagrodzenie chorobowe) + 34,52 zł (zasiłek chorobowy) = 626,16 zł,
● podstawa opodatkowania: 626,16 zł (przychód) – 111,25 zł (koszty uzyskania przychodu) – 47,99 zł (składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez ubezpieczonego) = 466,92 zł; po zaokrągleniu 467 zł,
● zaliczka na podatek: 467 zł x 18% (stopa procentowa podatku) – 46,33 zł (ulga podatkowa) = 37,73 zł.
Krok 7. Obliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne
● kwota składki: 543,65 zł x 9% = 48,93 zł,
● składka do odliczenia od zaliczki: 543,65 zł x 7,75% = 42,13 zł.
Wyliczona składka zdrowotna w wysokości 9% podstawy wymiaru (48,93 zł) jest wyższa niż zaliczka na podatek dochodowy (37,73 zł). Zatem pracodawca obniża składkę zdrowotną, którą przekaże do ZUS, do kwoty naliczonej zaliczki na podatek, tj. do 37,73 zł.
Krok 8. Obliczyć podatek do przekazania do urzędu skarbowego
37,73 zł (zaliczka na podatek dochodowy) – 42,13 zł (składka na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 7,75% podstawy wymiaru) = 0 zł.
Za czerwiec 2010 r. powinni Państwo wypłacić pracownikowi łącznie kwotę: 540,44 zł, co wynika z wyliczenia:
626,16 zł (płaca brutto) – 47,99 zł (składki na ubezpieczenia społeczne finansowane przez ubezpieczonego) – 37,73 zł (składka na ubezpieczenie zdrowotne) – 0 zł (podatek do US) = 540,44 zł.
Od wynagrodzenia pracownika należy naliczyć składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wysokości 0,10%, tj. 0,35 zł. Nie należy natomiast opłacać składki na Fundusz Pracy. Składkę na ten fundusz pracodawca ma obowiązek opłacać za pracownika jedynie wtedy, gdy łączna kwota (ze wszystkich tytułów) stanowiąca podstawę wymiaru składek na obowiązkowe ubezpieczenia emerytalne i rentowe ubezpieczonego jest co najmniej równa, w przeliczeniu na okres miesiąca, minimalnemu wynagrodzeniu za pracę (w 2010 r. jest to kwota 1317 zł, a w przypadku pracowników w pierwszym roku pracy – 80% tej kwoty, tj. 1053,60 zł).
Podstawa prawna
- art. 81 ust. 1 ustawy z 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U. z 2008 r. Nr 164, poz. 1027 ze zm.),
- art. 12, art. 27b, art. 32 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz.U. z 2010 r. Nr 51, poz. 307 ze zm.),
- § 11 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (Dz.U. z 1996 r. Nr 62, poz. 289 ze zm.),
- art. 16, art. 18 ust. 1 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.).