PPK 2020: liczba zatrudnionych na 30 czerwca 2019 r. zdecyduje o objęciu systemem PPK

Na 30 czerwca 2019 r. przypada kolejna data ustalania stanu zatrudnienia dla celów PPK. Podmioty, które w tym dniu będą zatrudniać co najmniej 50 osób, zostaną włączone do systemu PPK od 1 stycznia 2020 r.

Firmy, w których liczba osób zatrudnionych w czerwcu br. oscyluje wokół wartości granicznej, miały czas do 30 czerwca 2019 r. na takie ukształtowanie stanu zatrudnienia, które umożliwi - w zależności od woli podmiotu zatrudniającego - objęcie obowiązkami wynikającymi z ustawy o PPK od 1 stycznia 2020 r. lub odroczenie tych obowiązków na późniejszy termin - od 1 lipca 2020 r.

Definicja "osoby zatrudnionej" w systemie PPK

Jeżeli na 30 czerwca 2019 r. w danej firmie (podmiocie zatrudniającym) jest zatrudnionych co najmniej 50 osób, zostanie ona włączona do systemu PPK od 1 stycznia 2020 r. (art. 134 ust. 1 pkt 2 ustawy o PPK). Dla obowiązku objęcia ustawą o PPK nie ma znaczenia stan zatrudnienia w innej dacie - zarówno w dniach ją poprzedzających, jak i w dniach po niej następujących - aż do kolejnej daty ustalania stanu zatrudnienia, która przypadnie na 31 grudnia 2019 r.

Za osobę zatrudnioną w rozumieniu ustawy o PPK uznaje się:

• pracowników w rozumieniu art. 2 Kodeksu pracy, z wyłączeniem pracowników młodocianych oraz przebywających na urlopach górniczych i urlopach dla pracowników zakładu przeróbki mechanicznej węgla,
• osoby, wykonujące pracę na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług, do której stosuje się przepisy o zleceniu, jeżeli ukończyły 18 rok życia,
• członków rad nadzorczych, otrzymujących wynagrodzenie z tytułu członkostwa w radzie,
• osoby wykonujące pracę nakładczą (chałupników) - jeżeli ukończyły 18 rok życia,
• członków rolniczych spółdzielni produkcyjnych i spółdzielni kółek rolniczych,

jeżeli z ww. tytułów są objęci obowiązkiem ubezpieczeń emerytalnego i rentowych.

Pewne wątpliwości pojawiały się w zakresie uznawania za osoby zatrudnione osób przebywających na urlopach wychowawczych oraz pobierających zasiłek macierzyński - osoby te podlegają bowiem ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, ale z tytułu przebywania na ww. urlopach, a nie z tytułu umowy o pracę (stosunek pracy, jako tytuł ubezpieczeniowy, jest dla nich zawieszony). Tę kwestię rozstrzygnie nowelizacja ustawy o PPK (w dniu oddania niniejszego wydania MPPiU do druku rozpatrywana przez Sejm), na mocy której zostanie jednoznacznie określone, że za osoby zatrudnione uważa się również osoby przebywające na urlopach wychowawczych lub pobierające zasiłek macierzyński albo zasiłek w wysokości zasiłku macierzyńskiego. Nad nowelizacją trwają obecnie prace w parlamencie i wejdzie w życie z dniem jej ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Ustalając liczbę osób zatrudnionych na 30 czerwca 2019 r., należy uwzględnić w niej osoby pobierające zasiłek macierzyński oraz osoby przebywające na urlopie wychowawczym.

Przedsiębiorstwo zatrudnia 16 zleceniobiorców (objętych obowiązkiem ubezpieczeń społecznych) oraz 34 pracowników. Jedna z pracownic przebywa na urlopie macierzyńskim (do 17 lipca 2019 r.), a jeden z pracowników - na urlopie wychowawczym (do końca 2019 r.). Ustalając stan zatrudnienia na 30 czerwca 2019 r., zgodnie z przepisami nowelizacji, nad którą toczą się prace w parlamencie, pracodawca będzie musiał uwzględnić w stanie zatrudnienia także pracowników na urlopach macierzyńskim i wychowawczym. Oznacza to, że jeżeli sytuacja nie ulegnie zmianie do końca czerwca br., stan zatrudnienia na 30 czerwca wyniesie 50 osób. Tym samym przedsiębiorstwo zostanie włączone do systemu PPK od 1 stycznia 2020 r.

Ustalanie stanu zatrudnienia na 30 czerwca 2019 r.

Podmiot zatrudniający, który weryfikuje stan swojego zatrudnienia na 30 czerwca br., ma obowiązek ustalić dokładną liczbę osób zatrudnionych. Istotnym kryterium uznania za osobę zatrudnioną jest obowiązkowe podleganie ubezpieczeniom z danego tytułu. Do stanu zatrudnienia nie będzie się zatem wliczać m.in.:

• zleceniobiorców będących uczniami lub studentami w wieku do 26 roku życia (z tytułu umowy zlecenia nie podlegają oni ubezpieczeniom społecznym),
• zleceniobiorców, którzy w wyniku zbiegu tytułów do ubezpieczeń ze zlecenia podlegają tylko obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu albo podlegają ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, lecz na zasadzie dobrowolności.

Ponadto przy określaniu liczby osób zatrudnionych na 30 czerwca 2019 r. nie ma znaczenia m.in. to, czy umowa jest zawarta na czas określony czy nieokreślony i jaka jest wysokość wynagrodzenia osoby zatrudnionej.

Za osobę zatrudnioną uznaje się tylko osobę podlegającą z danego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Załóżmy, że przedsiębiorstwo z poprzedniego przykładu zatrudnia zleceniobiorcę, którego umowa cywilnoprawna została zawarta na czas określony do 28 czerwca 2019 r. Planowane jest zawarcie kolejnej umowy zlecenia, która także będzie stanowiła dla zleceniobiorcy tytuł do obowiązkowych ubezpieczeń społecznych.

Wariant 1

Jeżeli kolejną umowę zlecenia strony zawrą bezpośrednio po poprzedniej, od 29 czerwca 2019 r., wówczas na 30 czerwca br. stan zatrudnienia nadal będzie wynosił 50 osób - a zatem przedsiębiorstwo zostanie objęte ustawą o PPK od 1 stycznia 2020 r.

Wariant II

Jeżeli strony odroczą zawarcie umowy np. do 1 lipca 2019 r., to na 30 czerwca 2019 r. stan zatrudnienia będzie wynosił 49 osób. Tym samym przedsiębiorstwo nie będzie zobowiązane do wypełnienia obowiązków wynikających z ustawy o PPK od 1 stycznia 2020 r. Przy założeniu, że stan zatrudnienia do końca 2019 r. nie spadnie poniżej 20 osób, podmiot zatrudniający wejdzie do systemu PPK z kolejną "turą" podmiotów zatrudniających - od 1 lipca 2020 r. Następny termin oceny liczby osób zatrudnionych przypadnie bowiem na 31 grudnia 2019 r.

Stopniowe wprowadzanie systemu PPK

Przypomnijmy, że na mocy art. 134 ust. 1 oraz art. 137 ustawy o PPK nowy system długookresowego gromadzenia oszczędności wprowadzany jest stopniowo, obejmując co pół roku kolejne grupy podmiotów zatrudniających - aż do 1 lipca 2020 r.

Daty objęcia ustawą o PPK kolejnych grup podmiotów zatrudniających

* Z wyłączeniem jednostek sektora finansów publicznych.

Podmioty zatrudniające, należące do jednej grupy kapitałowej, mają prawo zawrzeć umowę o zarządzanie PPK i umowę o prowadzenie PPK w terminie, w którym ustawa obejmuje podmiot zatrudniający największą liczbę osób w danej grupie kapitałowej.

W ramach jednej grupy kapitałowej jest 5 spółek z o.o. Największa spółka zatrudnia 540 osób, w pozostałych liczba zatrudnionych mieści się w przedziale od 13 do 67 osób. Największa spółka zostanie objęta obowiązkami ustawy o PPK od 1 lipca 2019 r. Pozostałe spółki z tej grupy kapitałowej mają prawo do objęcia systemem PPK w dacie obowiązującej największą spółkę (czyli od 1 lipca br.). Mogą jednak także indywidualnie ustalać dla siebie stan zatrudnienia w kolejnych ustawowych datach i w zależności od tego przystąpić do PPK od 1 lipca 2020 r. lub od 1 stycznia 2021 r.

PODSTAWA PRAWNA:

art. 2 ust. 1 pkt 18, art. 134, art. 137 ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych - Dz.U. z 2018 r. poz. 2215