PROBLEM
W naszej firmie liczącej 600 pracowników od dwóch lat działa pracowniczy program emerytalny. Pomimo że jest on dobrowolny, to 80% pracowników do niego przystąpiło. Pracodawca opłaca nam składki w wysokości 3% wynagrodzenia. Czy w takim przypadku jesteśmy zwolnieni z obowiązku tworzenia w firmie pracowniczych planów kapitałowych - pyta czytelniczka z Katowic.
RADA
Nie. Zwolnione z tworzenia pracowniczych planów kapitałowych (PPK) są te podmioty, które naliczają i odprowadzają składkę podstawową na poziomie co najmniej 3,5% wynagrodzenia uczestnika oraz gdy do PPE przystąpiło co najmniej 25% załogi. W państwa firmie składka podstawowa odprowadzana jest w wysokości 3%, a zatem nie spełniacie jednego z warunków zwolnienia. Jeżeli pracodawca podniesie składkę podstawową co najmniej do 3,5% wynagrodzenia, wówczas będziecie zwolnieni z obowiązku utworzenia PPK.
Sprawdź >>> Kalkulator PPK
UZASADNIENIE
Podmioty, które prowadzą pracownicze programy emerytalne, nie zostaną objęte ustawą o PPK, jeżeli do PPE przystąpiło co najmniej 25% załogi, a składka podstawowa potrącana przez pracodawcę wynosi co najmniej 3,5% wynagrodzenia pracowniczego. Warunki te muszą być spełnione na dzień, w którym dany podmiot miałby zostać objęty przepisami ustawy o PPK (w Państwa przypadku będzie to 1 lipca 2019 r.), i później. Podmiot zostanie objęty ustawą o PPK od dnia, w którym pracodawca:
- zawiesi naliczanie i odprowadzanie składek podstawowych do PPE w okresie przekraczającym 90 dni;
- ograniczy wysokość odprowadzanych składek podstawowych do PPE poniżej 3,5% wynagrodzenia (w rozumieniu art. 2 pkt 15 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych);
- zlikwiduje PPE albo
- celowo opóźni odprowadzanie składek podstawowych do PPE, przy czym okres opóźnienia przekroczy 90 dni.
(art. 133 ust. 1-2 ustawy o pracowniczych planach kapitałowych).
Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń
Wspomniane wcześniej sytuacje powodują obowiązek utworzenia w firmie pracowniczego planu kapitałowego.
W Państwa przypadku pracodawca może zgłosić do Urzędu Komisji Nadzoru Finansowego podwyższenie składki podstawowej do co najmniej 3,5% wynagrodzenia. Wówczas nie będzie obowiązku utworzenia od 1 lipca 2019 r. pracowniczych planów kapitałowych - pod warunkiem że wyższa stopa procentowa wpłat obowiązywać będzie na ten dzień. Warto jednak zapoznać się z zasadami tworzenia i prowadzenia PPK. Ten program pod pewnymi względami jest dużo korzystniejszy zarówno dla pracodawcy, jak i dla pracownika.
Czym różni się PPE od PPK
Pracownicze programy emerytalne, które działają na rynku od wielu lat, jak też pracownicze plany kapitałowe (których obowiązek utworzenia wprowadzany będzie stopniowo od 1 lipca 2019 r.), to programy, których celem jest długoterminowe i systematyczne oszczędzanie środków z zamiarem wykorzystania ich w określonym wieku pracownika. Ich mechanizm działania jest podobny. Oba prowadzone są przez firmy ubezpieczeniowe i w obu są odprowadzane składki. Jednak są pewne odrębności, na które nie sposób nie zwrócić uwagi. Różnice w programach występują m.in. w:
-
procentowej wysokości składki,
- zasadach finansowania składki,
- sposobie zapisania się do programu,
- zasadach wypłaty środków po uzyskaniu odpowiedniego wieku.
Poniżej przedstawiamy różnice programów systematycznego gromadzenia środków na przyszłą emeryturę
Tabela 1. Różnice pomiędzy PPE a PPK
|
Zasady tworzenia |
PPE |
PPK |
|
Uczestnictwo |
Dobrowolne:
Pracownikiem w rozumieniu ustawy o PPE jest: osoba zatrudniona, w pełnym lub niepełnym wymiarze czasu pracy, na podstawie:
ustawy z dnia 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy) lub
wykonującą pracę na podstawie umowy agencyjnej lub umowy zlecenia albo innej umowy o świadczenie usług
pełnienia tej funkcji. |
Zwolnieni z tego obowiązku są pracodawcy, u których w firmie funkcjonuje PPE ze składką podstawową finansowaną przez pracodawcę w wysokości min. 3,5%, a do programu przystąpiło ponad 25% zatrudnionych,
Osobami zatrudnionymi są:
- podlegające obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym z tych tytułów. |
|
Wysokość składki podstawowej i sposób finansowania |
do 7% wynagrodzenia - finansuje pracodawca. Składkę podstawową można ustalić procentowo lub w jednakowej kwocie dla wszystkich uczestników. Dopuszczalne jest także ustalenie składki procentowo z określeniem maksymalnej stawki kwotowej. |
1,5% wynagrodzenia - finansuje pracodawca, 2% wynagrodzenia - finansuje pracownik. Składka podstawowa finansowana przez uczestnika PPK może wynosić mniej niż 2% wynagrodzenia, ale nie mniej niż 0,5% wynagrodzenia, jeżeli wynagrodzenie uczestnika PPK osiągane z różnych źródeł w danym miesiącu nie przekracza kwoty odpowiadającej 1,2-krotności minimalnego wynagrodzenia |
|
Wysokość składki dodatkowej i sposób finansowania |
Uczestnik może zadeklarować składkę dodatkową, jeżeli umowa zakładowa tego nie zakazuje. Wysokość składki dodatkowej określić należy w deklaracji. Uczestnik może zmienić jej wysokość lub całkowicie zrezygnować z jej wnoszenia. Suma składek dodatkowych wniesionych przez uczestnika do jednego programu w ciągu roku kalendarzowego nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej czteroipółkrotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok. Maksymalny limit roczny w 2019 r. wynosi 21 442,50 zł. |
Składka dodatkowa może być różnicowana ze względu na długość okresu zatrudnienia w podmiocie zatrudniającym albo na podstawie postanowień regulaminu wynagrodzeń lub układu zbiorowego pracy obowiązujących w podmiocie zatrudniającym. |
|
Składki finansowane z budżetu państwa |
Brak |
250 zł - wpłata powitalna, 240 zł - dopłata roczna. |
|
Wypłata zgromadzonych środków |
Wypłata następuje:
W zależności od wniosku uczestnika wypłata środków może być jednorazowa lub ratalna.
|
Wypłata następuje po ukończeniu 60. roku życia:
Jeżeli wysokość pierwszej raty, wyliczona przez podzielenie łącznej wartości wszystkich jednostek uczestnictwa, zgromadzonych na rachunku PPK przez uczestnika, w dniu złożenia wniosku przez 120 (a gdy uczestnik PPK złożył wniosek o wypłatę w mniejszej liczbie rat - przez liczbę odpowiadającą liczbie rat wskazanych we wniosku) - jest mniejsza niż 50 zł, środki zapisane na rachunku PPK uczestnika PPK wypłaca się jednorazowo. W przypadku poważnej choroby uczestnika, jego współmałżonka lub dziecka istnieje możliwość wypłaty jednorazowej 25% zgromadzonych środków. Uczestnik może też wystąpić o wypłatę 100% zgromadzonych środków z przeznaczeniem ich na pokrycie wkładu własnego na zakup nieruchomości mieszkaniowej (w tym przypadku wpłata będzie podlegała zwrotowi do PPK na zasadach ustalonych w umowie zawartej pomiędzy uczestnikiem a instytucją prowadzącą PPK). |
|
Dziedziczenie |
Wypłata gotówkowa dla osób uposażonych wskazanych przez pracownika lub - w przypadku ich braku - dla spadkobierców zmarłego uczestnika, lub transfer na IKE tych osób.
|
Połowa oszczędności przypada pozostającemu przy życiu małżonkowi, druga połowa zaś dla osoby/osób uprawnionych przez pracownika (lub dla spadkobiercy, jeśli pracownik nie wyznaczył osoby uprawnionej). Przekazanie następuje w formie transferowej na rejestr PPK, IKE lub PPE lub w gotówce. Jeśli natomiast uczestnik nie pozostawał w związku małżeńskim, wówczas całość oszczędności przechodzi na osoby uprawnione lub spadkobierców jako wypłata transferowa do PPK, IKE lub PPE albo w gotówce. |
Podstawa prawna:
-
art. 1-39, art. 57-59, art. 80-86, art. 94-105, art. 133, art. 134, art. 137, art. 144 ustawy z 4 października 2018 r. o pracowniczych planach kapitałowych(Dz.U. z 2018 r. poz. 2215),
-
art. 2 ust. 2, art. 11, art. 24-25, art. 42-43 ustawy z 20 kwietnia 2004 r. o pracowniczych programach emerytalnych (j.t. Dz.U. z 2016 r. poz. 1449; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 2215).