RADA
Osoba w wieku 29 lat starająca się o rentę z tytułu niezdolności do pracy musi udokumentować 4 lata okresów składkowych i nieskładkowych w ostatnim 10-leciu. Państwa Pracownik posiada taki wymiar okresów, ponieważ do tego okresu ZUS wliczy naukę na studiach (jako okres nieskładkowy). Dlatego pracownik może starać się o przyznanie renty z tytułu niezdolności do pracy.
UZASADNIENIE
O prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy może ubiegać się pracownik, który całkowicie lub częściowo utracił zdolność do pracy zarobkowej z powodu naruszenia sprawności organizmu. Dodatkowy, konieczny do spełeniania warunek, to nierokowanie odzyskania zdolności do pracy po przekwalifikowaniu. Renta z tytułu niezdolności do pracy jest świadczeniem przysługującym osobie, która spełniła łącznie następujące warunki:
• jest niezdolna do pracy, co zostało stwierdzone orzeczeniem lekarza orzecznika ZUS lub komisji lekarskiej ZUS,
• ma wymagany okres składkowy i nieskładkowy ubezpieczenia,
• niezdolność do pracy powstała w określonych ustawą o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych okresach składkowych i nieskładkowych lub w ciągu 18 miesięcy od ustania ubezpieczenia.
Do okresów składkowych zalicza się m.in.: okres zatrudnienia, okres pobierania zasiłku macierzyńskiego, zasiłku dla bezrobotnych, okres odbywania służby wojskowej, pobierania niektórych zasiłków z pomocy społecznej. Do okresów nieskładkowych zalicza się m.in.: okres nauki w szkole wyższej, okresy przebywania na zasiłkach chorobowych, okresy sprawowania opieki nad członkiem rodziny całkowicie niezdolnym do pracy i samodzielnej egzystencji.
Okres ubezpieczenia (składkowy i nieskładkowy) warunkujący przyznanie renty jest uzależniony od wieku, w jakim powstała niezdolność do pracy. 5-letni okres zatrudnienia jest wymagany w stosunku do osób, które stały się niezdolne do pracy w wieku powyżej 30 lat. W przypadku osób w wieku 29 lat ZUS wymaga, by w ostatnim 10-leciu miały 4 lata okresów składkowych i nieskładkowych.
PRZYKŁAD
Pracownik, który ma 29 lat, pracował od 15 lutego 2005 r. do 30 kwietnia 2008 r. W latach od 1 października 1999 r. do 31 maja 2004 r. uczył się na studiach magisterskich. Lekarz orzecznik ZUS uznał, że pracownik jest częściowo niezdolny do pracy. Orzeczenie zostało wydane na okres 2 lat. Pracownik posiada okresy:
•składkowe (zatrudnienia): 3 lata, 2 miesiące i 16 dni,
•nieskładkowe (studiów): 4 lata, 8 miesięcy (okresy nieskładkowe ograniczane są do 1/3 okresów składkowych, tj. uwzględniono 1 rok i 25 dni).
Łącznie pracownik posiada okresy składkowe i nieskładkowe: 4 lata, 3 miesiące i 11 dni. Spełnia więc wymagane warunki do renty z tytułu niezdolności do pracy.
Warunkiem przyznania pracownikowi prawa do renty jest uznanie go przez lekarza ZUS za niezdolnego do pracy. Jeśli lekarz orzecznik uzna, że Państwa pracownik jest niezdolny do pracy, to ZUS przyzna mu prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy. Pracownik ma wymagany dla osób w jego wieku 4-letni okres składkowy i nieskładkowy, a jego niezdolność do pracy powstała w trakcie ubezpieczenia pracowniczego. Od orzeczenia lekarza orzecznika ZUS przysługuje sprzeciw do komisji lekarskiej ZUS w terminie 14 dni od wydania orzeczenia. Sprzeciw może dotyczyć uznania pracownika za zdolnego do pracy, jak i stopnia niezdolności do pracy.
Podstawa prawna:
• art. 6-7, art. 12-14 ustawy z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (DzU z 2004 r. nr 39, poz. 353 ze zm.),
• rozporządzenie z 14 grudnia 2004 r. w sprawie orzekania o niezdolności do pracy (DzU nr 273, poz. 2711).
Urszula Kurek
specjalista w zakresie ubezpieczeń społecznych