Tak, można zatrudnić niepełnosprawnego rencistę, jeżeli lekarz medycyny pracy przeprowadzający badania wyda zaświadczenie o braku przeciwwskazań do wykonywania zadań określonych w umowie zlecenia. Pomimo że pracodawca nie ma obowiązku kierowania na takie badania ani pokrywania ich kosztów, w tym przypadku przed dopuszczeniem rencisty powinien zażądać przedłożenia takiego zaświadczenia.
Pracodawcy często powierzają wykonanie określonych zadań osobom zatrudnionym na innej podstawie niż stosunek pracy, czyli na podstawie umowy zlecenia, o dzieło czy osobom fizycznym prowadzącym działalność gospodarczą.
Przepis art. 304 k.p. nakłada na pracodawcę obowiązek zapewnienia bezpiecznych warunków pracy zatrudnianych pracowników bez względu na rodzaj umowy, na podstawie której świadczą pracę, jeżeli praca wykonywana jest w zakładzie pracy lub w innym miejscu wyznaczonym przez pracodawcę.
Osoby wykonujące pracę u danego pracodawcy na terenie jego zakładu pracy lub w innym wyznaczonym miejscu mają również obowiązek przestrzegania przepisów bhp na równi z pracownikami.
Oznacza to, że osoby świadczące pracę na innej podstawie niż umowa o pracę są zobowiązane do:
- wykonywania pracy w sposób zgodny z przepisami i zasadami bezpieczeństwa i higieny pracy oraz stosowania się do wydawanych w tym zakresie poleceń i wskazówek przełożonych,
- dbałości o należyty stan maszyn, urządzeń, narzędzi i sprzętu oraz o porządek i ład w miejscu pracy,
- stosowania środków ochrony zbiorowej, a także do używania przydzielonych środków ochrony indywidualnej oraz odzieży i obuwia roboczego, zgodnie z ich przeznaczeniem,
- poddawania się wstępnym, okresowym i kontrolnym oraz innym zaleconym badaniom lekarskim i stosowanie się do wskazań lekarskich,
- niezwłocznego zawiadomienia przełożonego o zauważonym w zakładzie pracy wypadku albo zagrożeniu życia lub zdrowia ludzkiego oraz ostrzeżenia współpracowników, a także innych osób znajdujących się w rejonie zagrożenia, o grożącym im niebezpieczeństwie,
- współdziałania z pracodawcą i przełożonymi w wypełnianiu obowiązków dotyczących bezpieczeństwa i higieny pracy,
- znajomości przepisów i zasad bezpieczeństwa i higieny pracy,
- udziału w szkoleniach i instruktażach z zakresu bhp oraz poddawania się wymaganym egzaminom sprawdzającym.
Należy pamiętać, że osoba wykonująca pracę na innej podstawie niż stosunek pracy ma m.in. obowiązek poddania się badaniom lekarskim oraz niezbędnym szkoleniom z zakresu bhp. Pracodawca zleceniodawca ma obowiązek wskazania, w jakim zakresie osoba podejmująca zatrudnienie na innej podstawie niż stosunek pracy powinna przejść profilaktyczne badania lekarskie oraz szkolenia z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy. Powinien jedynie przekazać takie informacje. Nie musi natomiast ani kierować tych osób na badania i szkolenia, ani pokrywać ich kosztów. Nie ma także obowiązku egzekwowania ich przed dopuszczeniem do wykonania pracy.
Pracodawca jednak zawsze może (mając na uwadze warunki wykonywanej pracy) zażądać od osoby zatrudnionej na innej podstawie niż stosunek pracy przedłożenia aktualnych badań i szkoleń bhp, zanim zostanie ona dopuszczona do wykonywania pracy.
Podstawa prawna:
- Art. 211, 304, 3041 ustawy z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy – t.j. Dz.U. z 1998 r. nr 21, poz. 94; ost. zm. Dz.U. z 2010 r. nr 254, poz. 1700.