Wakacje to okres, gdy liczba pracowników zatrudnianych jako praktykanci i stażyści znacznie wzrasta. Dlatego w czerwcu w Radzie Dialogu Społecznego została przyjęta uchwała partnerów społecznych w sprawie zaleceń dotyczących jakości staży na otwartym rynku pracy.
Zalecenia stanowią realizację „Ramowego planu działań na rzecz zatrudnienia młodych” przyjętego w czerwcu 2013 r. przez partnerów społecznych na poziomie europejskim. Mają one przyczynić się do promowania staży i praktyk odpowiedniej jakości, które przynoszą korzyści obu stronom. Chodzi o to, aby wykorzystanie tych form faktycznie służyło przygotowaniu do podjęcia pracy oraz zdobyciu doświadczenia zawodowego.
Ten warunek szczególnie dotyczy osób młodych. Warto przy tym przypomnieć, że wg danych GUS za I kw. 2017 r. bezrobocie wśród osób w wieku 15-24 lata wyniosło 15,3%, a wśród absolwentów – 22,8%. Dlatego właśnie praktyki i staże są najlepszym początkiem drogi zawodowej, co potwierdzają również pracodawcy.
Program praktyk
Rekomendacje obejmują kwestie dotyczące m.in. przejrzystości systemu rekrutacji praktykantów, informowania w ogłoszeniu o celu organizowania praktyki oraz udostępniania programu praktyk. W zaleceniach podkreśla się walor edukacyjny praktyki – jej głównym celem ma być nabycie odpowiednich kwalifikacji. Z kolei program praktyk powinien określać zakres obowiązków oraz treści przekazywane praktykantom. W rekomendacjach zwrócono także uwagę na mentoring. Każdy praktykant powinien mieć swojego opiekuna, a ten nie więcej niż 3 praktykantów. Natomiast po zakończonej praktyce praktykant powinien otrzymać pisemne potwierdzenie realizacji programu praktyki, ze wskazaniem na nabyte umiejętności i kompetencje.
Polecamy książkę: Kodeks pracy 2017 Praktyczny komentarz z przykładami
Umowa o praktykę
Co ważne, pomiędzy stronami powinna być zawarta na piśmie umowa o praktykę, określająca:
- cel praktyki,
- zakres obowiązków,
- okres jej wykonywania,
- wysokość wynagrodzenia (o ile jest przewidziane),
- czas pracy (nie więcej niż 12 godzin dziennie i 40 godzin tygodniowo),
- okres nieprzerwanego odpoczynku (nie mniej niż 11 godzin dobowego i 35 godzin tygodniowego),
- wymiar dni wolnych (w przypadku praktyki trwającej dłużej niż 1 miesiąc – 2 dni na każdy miesiąc praktyki), a także
- okres wypowiedzenia (gdy praktyka jest płatna – 1 tydzień przy praktykach trwających krócej niż 3 miesiące i 2 tygodnie przy praktykach trwających dłużej niż 3 miesiące).
Co więcej, praktykant powinien zostać objęty standardami BHP, programami socjalnymi stosowanymi w danej firmie, a także ubezpieczeniem zdrowotnym i ubezpieczeniem od następstw nieszczęśliwych wypadków.
Istotnym zaleceniem jest to, aby praktyka trwająca dłużej niż miesiąc była obligatoryjnie płatna.
Wynagrodzenie praktykanta
Rozwiązanie to ma na celu promowanie odpłatności za praktykę i odchodzenie od tzw. wolontariatu pracowniczego, krytykowanego przez Państwową Inspekcję Pracy. Wynagrodzenie praktykanta powinno być określone proporcjonalnie do wynagrodzenia otrzymywanego na stanowisku, na którym odbywa praktykę. Nie może ono też odbiegać w rażący sposób od aktualnego wynagrodzenia pracownika na tym samym stanowisku. Pracodawca nie powinien także ponownie zawierać kolejnej umowy o praktykę z tą samą osobą. Chodzi o to, aby praktyka nie przybrała formy permanentnej. Ponadto zaleca się, aby program praktyki trwał nie dłużej niż 6 miesięcy, ale w uzasadnionych przypadkach może on zostać wydłużony.