Wypowiedzenie zmieniające
Wypowiedzenie zmieniające jest to jednostronna czynność prawna dokonywana przez pracodawcę, której celem jest zmiana warunków zatrudnienia pracownika z upływem okresu wypowiedzenia. W efekcie zmierza ono bądź do zastąpienia z upływem okresu wypowiedzenia dotychczasowych warunków pracy bądź do zakończenia stosunku pracy z upływem tego okresu w przypadku odmowy przyjęcia przez pracownika zaproponowanych warunków.
Przedmiotem wypowiedzenia zmieniającego są składniki treści stosunku pracy takie jak:
- rodzaj pracy;
- miejsce jej wykonywania;
- czas pracy (wymiar, rozkład);
- wynagrodzenie za pracę.
W praktyce wypowiedzenie zmieniające skutkuje pogorszeniem sytuacji pracownika poprzez wprowadzenie mniej korzystnych warunków pracy lub płacy.
Zobacz serwis: Składniki wynagrodzenia
Skuteczność wypowiedzenia
Wypowiedzenie uważa się za dokonane wówczas, gdy pracownikowi zaproponowano nowe warunki na piśmie. Zaproponowanie nowych warunków stanowi istotę tego wypowiedzenia. W świetle obowiązujących przepisów wypowiedzenie składa się z dwóch oświadczeń pracodawcy: wypowiedzenia dotychczasowych warunków umowy i propozycji nowych warunków. Należy wskazać, iż nie stanowi wypowiedzenia zmieniającego dotychczasowe warunki poinformowanie pracownika, że ulegną one zmianie.
Wymagana forma pisemna
Wypowiedzenie musi być złożone na piśmie oraz zawierać przyczynę, tzn. uzasadnienie wypowiedzenia, a także pouczenie o terminie i możliwości odwołania się do sądu pracy od wypowiedzenia. Brak formy pisemnej skutkuje nieważnością wypowiedzenia. Pisemna forma jest zachowana, jeżeli pracodawca posługuje się pomocniczym wzorem pisma dotyczącego oświadczenia o wypowiedzeniu warunków umowy o pracę stanowiącego załącznik do rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 28.05.1996 r.
Zobacz serwis: Wypowiedzenia
Krąg przyczyn uzasadniających wypowiedzenie warunków pracy lub płacy jest bardzo szeroki. Muszą być one prawdziwe, obiektywne i konkretne. Są to przyczyny zachodzące zarówno po stronie pracodawcy, jak i po stronie pracownika.
Utrata uprawnień do wykonywania zawodu uzasadnia wypowiedzenie przez pracodawcę warunków pracy i płacy. Pracodawca nie ma obowiązku zadbania o przystąpienie pracownika we właściwym czasie do egzaminów, od których wyniku zależy możliwość kontynuowania dotychczasowej pracy (wyrok SN z dnia 6 października 1998 r., I PKN 368/98, OSNAPiUS 1999, nr 21, poz. 685).
Skuteczność wypowiedzenia
Pracownik może wyrazić zgodę na zmianę warunków pracy i płacy lub jej odmówić. Akceptacja zmiany następuje poprzez złożenie wyraźnego oświadczenia przez pracownika lub w sposób dorozumiany. Przepisy zakładają bowiem, że jeżeli pracownik przed upływem połowy okresu wypowiedzenia nie złoży oświadczenia o odmowie przyjęcia zaproponowanych przez pracodawcę warunków zatrudnienia, wówczas uważa się, że wyraził zgodę na te warunki. W praktyce oznacza to, że jeżeli pracownik nie złoży oświadczenia w przepisanym terminie, wówczas należy przyjąć, że zaakceptował zmiany wprowadzone przez pracodawcę.
Bardzo ważne jest, aby zapamiętać, że brak zamieszczenia przez pracodawcę w wypowiedzeniu pouczenia, że pracownik może przed upływem połowy okresu wypowiedzenia złożyć oświadczenie o odmowie przyjęcia zaproponowanych mu nowych warunków pracy lub płacy, daje pracownikowi możliwość odmowy przyjęcia propozycji, aż do upływu okresu wypowiedzenia.
Zmiana treści stosunku pracy następuje z dniem wyrażenia zgody przez pracownika, natomiast brak zgody pracownika na zaproponowane zmiany skutkuje rozwiązaniem umowy o pracę z upływem okresu wypowiedzenia.
Zadaj pytanie: Forum Kadry
Ochrona pracowników w wieku przedemerytalnym
Ustawodawca chroni przed wypowiedzeniem zmieniającym pracowników w wieku przedemerytalnym, czyli tych którym brakuje nie więcej niż 4 lata do osiągnięcia wieku emerytalnego. Pracodawca może im wypowiedzieć warunki pracy lub płacy tylko w szczególnie uzasadnionych przypadkach wyraźnie wskazanych w przepisach, jeżeli wypowiedzenie stało się konieczne ze względu na:
- wprowadzenie nowych zasad wynagradzania dotyczących ogółu pracowników zatrudnionych u danego pracodawcy lub tej ich grupy, do której pracownik należy,
- stwierdzoną orzeczeniem lekarskim utratę zdolności do wykonywania dotychczasowej pracy albo niezawinioną przez pracownika utratę uprawnień koniecznych do jej wykonywania.