Rozwiązanie stosunku pracy z radnym - jakie uprawnienie ma w tym przypadku rada gminy? Jedynie rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem stron lub wypowiedzenie umowy o pracę przez samego radnego nie wymagają uzyskania zgody rady gminy, zatem dlaczego ta zgoda jest potrzebna i kiedy się ją wydaje?
- Rada gminy odmawia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym
- Kierunki orzecznicze - sporne zagadnienie co do zgody rady gminy
Rada gminy odmawia zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym
Zgodnie z art. 25 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 40, dalej jako: ustawa) rozwiązanie z radnym stosunku pracy wymaga uprzedniej zgody rady gminy, której jest członkiem.
Rada gminy odmówi zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu.
W związku z wykonywaniem mandatu radny korzysta z ochrony prawnej przewidzianej dla funkcjonariuszy publicznych.
W praktyce wątpliwe jest to kiedy rada gminy odmówić zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym.
Pracodawca Kolorex Sp. z o.o. zatrudniająca radnego gminnego Jana Z. jeszcze przed złożeniem oświadczenia woli o rozwiązaniu stosunku pracy zobowiązany jest wystąpić do rady gminy, której pracownik-radny Jan Z. jest członkiem, by uzyskać zgodę tego organu na dokonanie czynności rozwiązania stosunku pracy.
Dlaczego tak się dzieje i skąd wynika ta ochrona? Konieczność uzyskania zgody pracodawcy na rozwiązanie z radnym stosunku pracy stanowi jeden ze środków zapewnienia radnemu swobodnej i nieskrępowanej możliwości wykonywania mandatu.
Kierunki orzecznicze - sporne zagadnienie co do zgody rady gminy
Pierwszy kierunek orzeczniczy wskazuje, że co do zasady wyrażenie zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym lub odmowa takiej zgody pozostawione są uznaniu rady, a jedynie w sytuacji, gdy rada uzna, że podstawą rozwiązania stosunku pracy są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu, zobowiązana jest odmówić wyrażenia zgody.
- W przypadku każdej podstawy rozwiązania stosunku pracy z radnym rada gminy jest kompetentna wyrazić na nie zgodę lub odmówić takiej zgody, zob. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2006-05-09, sygn. II OSK 194/06;
- Wyrażenie zgody na rozwiązanie z radnym stosunku pracy lub odmowa jest pozostawione uznaniu rady gminy, z wyjątkiem sytuacji, gdy dojdzie ona do przekonania, że podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu (w takiej sytuacji rada zobowiązana jest odmówić wyrażenia zgody), zob. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2014-06-05m sygn. II OSK 3133/13;
- Wyrażenie zgody na rozwiązanie z radnym stosunku pracy lub odmowa jest pozostawione uznaniu rady gminy z wyjątkiem sytuacji, gdy dojdzie ona do przekonania, że podstawą rozwiązania tego stosunku są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu, zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z 2020-03-12, sygn. II SA/Sz 1038/19.
Drugi kierunek orzeczniczy wskazuje, że szczególna ochrona przysługująca radnemu na podstawie przepisów uzależniających rozwiązanie z nim stosunku pracy od zgody rady dotyczy jedynie sytuacji, w których rozwiązanie z nim stosunku pracy związane jest z wykonywaniem przez niego mandatu.
- Artykuł 25 ust. 2 ustawy o samorządzie gminnym powinien być wykładany w ten sposób, że rada gminy nie może odmówić zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawa rozwiązania tego stosunku nie są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu. W związku z tym rada gminy jest uprawniona do oceny zasadności podstaw rozwiązania z radnym stosunku pracy tylko w takim zakresie, w jakim jest konieczny do wykazania, że podane przez pracodawcę przyczyny są pozorne, zaś rzeczywistymi przyczynami są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu;
- Rada gminy nie może odmówić zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym, jeżeli podstawą rozwiązania tego stosunku nie są zdarzenia związane z wykonywaniem przez radnego mandatu, zob. Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z 2019-12-18, sygn. II SA/Rz 1199/19;
- Rada gminy jest kompetentna odmówić zgody na rozwiązanie stosunku pracy z radnym jedynie, gdy rozwiązanie z nim stosunku pracy związane jest z wykonywaniem przez niego mandatu.
Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2018-06-07, sygn. II OSK 923/18; - Wówczas, gdy brak jest w danej sprawie przesłanki odmowy wyrażenia zgody, o której mowa w art. 25 ust. 2 zd. 2 ustawy o samorządzie gminnym, to radzie gminy nie przysługuje prawo swobodnego decydowania w zakresie wyrażenia zgody, zob. Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 2021-12-03, sygn. III OSK 4443/21.
Jedynie rozwiązanie stosunku pracy za porozumieniem stron lub wypowiedzenie umowy o pracę przez samego radnego nie wymagają uzyskania zgody rady gminy.
Ustawa o samorządzie gminnym z dnia 8 marca 1990 r. (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 40)