Opłata sądowa
Opłatę stosunkową należy uiścić przy wniesieniu do sądu pisma podlegającego opłacie, czyli np. wnosząc pozew, pozew wzajemny, apelację, zażalenie, interwencję główną i uboczną. Opłata wynosi 5 proc. wartości przedmiotu sporu, jednak nie mniej niż 30 zł i nie więcej niż 100 tys. zł. Jeśli wartości przedmiotu sporu nie da się ustalić w chwili wszczęcia postępowania, sąd wyznaczy opłatę tymczasową. Opłatę tymczasową określa się w granicach od 30 złotych do 1 tys. zł. A dopiero w orzeczeniu kończącym postępowanie w I instancji sąd wskaże wysokość opłaty ostatecznej, która jest bądź opłatą stosunkową, obliczoną od wartości przedmiotu sporu ustalonej w toku postępowania, bądź opłatą określoną przez sąd, jeżeli wartości tej nie udało się ustalić.
Decydując się na dochodzenie swoich roszczeń w sądzie pracy trzeba pamiętać, że strona ma obowiązek ponieść koszty wydatków powstałych w toku procesu. Ostateczne ich rozliczenie nastąpi po zakończeniu postępowania, a zapłaci ta strona, która sprawę przegra. Wydatki obejmują w szczególności zwrot kosztów podróży, noclegu oraz utraconych zarobków świadków, wynagrodzenie i zwrot kosztów poniesionych przez biegłych, tłumaczy oraz kuratorów, koszty przeprowadzania innych dowodów, koszty ogłoszeń. Najczęściej strony zgłaszają wnioski o przeprowadzenie dowodu z zeznań świadków. Świadkowi przysługuje zwrot kosztów podróży - z miejsca zamieszkania do miejsca wykonywania czynności sądowej - według zasad obowiązujących przy obliczaniu należności przysługujących pracownikowi zatrudnionemu w państwowej lub samorządowej jednostce sfery budżetowej z tytułu podróży służbowej na obszarze kraju.
Z pełnomocnikiem
Pracodawcy występujący przed sądem pracy najczęściej korzystają z pomocy radcy prawnego lub adwokata. Pracownicy również coraz częściej wspierają się fachowym zastępstwem. Takie rozwiązanie gwarantuje stronie prawidłowe posługiwanie się przepisami prawa, daje większą pewność czuwania nad interesem strony, ale również pozwala na ograniczenie konieczności osobistego stawiennictwa na rozprawie. Pracownik będzie wtedy zobowiązany do stawienia się przed sądem tylko na wezwanie i tylko celem przesłuchania.
Wysokość opłat za czynności adwokackie zależy od rodzaju i stopnia zawiłości sprawy oraz wymaganego nakładu pracy adwokata. Pracownik i jego pełnomocnik mogą w umowie ustalić, ile wyniesie wynagrodzenie za prowadzenie sprawy. W przypadku wygrania sprawy taka umowa jest podstawą do zasądzenia przez sąd zwrotu kosztów zastępstwa procesowego od strony przeciwnej. Jeśli wynagrodzenie nie zostało określone w umowie, sąd w orzeczeniu kończącym postępowanie orzeknie o tych kosztach w oparciu o rozporządzenie ministra sprawiedliwości w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu lub na podstawie rozporządzenia dotyczącego opłat za czynności radców prawnych.
Stawka minimalna
Zgodnie z rozporządzeniem opłata za czynności adwokackie nie może być wyższa niż sześciokrotna stawka minimalna ani przekraczać wartości przedmiotu sprawy.
Stawka minimalna obliczana jest od wartości przedmiotu sprawy:
• do 500 zł - 60 zł,
• powyżej 500 zł do 1500 zł - 180 zł,
• powyżej 1500 zł do 5000 zł - 600 zł,
• powyżej 5000 zł do 10 000 zł - 1200 zł,
• powyżej 10 000 zł do 50 000 zł - 2400 zł,
• powyżej 50 000 zł do 200 000 zł - 3600 zł,
• powyżej 200 000 zł - 7200 zł.
Stawki minimalne wynoszą w sprawach z zakresu prawa pracy o:
• nawiązanie umowy o pracę, uznanie wypowiedzenia umowy o pracę za bezskuteczne, przywrócenie do pracy lub ustalenie sposobu ustania stosunku pracy - 60 zł,
• wynagrodzenie za pracę lub odszkodowanie inne niż wypadek przy pracy - 75 proc. stawki obliczonej od wartości wynagrodzenia lub odszkodowania będącego przedmiotem sprawy,
• inne roszczenia niemajątkowe - 60 zł,
• ustalenie wypadku przy pracy, jeżeli nie jest połączone z dochodzeniem odszkodowania lub renty - 120 zł oraz
• odszkodowawcze należne z tytułu wypadku przy pracy lub choroby zawodowej - 50 proc. stawki obliczonej od wartości odszkodowania będącego przedmiotem sprawy.
PRZYKŁAD
OPŁATA PRZY PIŚMIE
PRZYKŁAD
WNIOSEK DOWODOWY
PRZYKŁAD
WYNAGRODZENIE ADWOKATA
Stawki minimalne wynoszą 60 zł w sprawach o świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego i zaopatrzenia emerytalnego.
Co ważne, wskazany wyżej sposób obliczenia wysokości usług profesjonalnego pełnomocnika dotyczy postępowania przed sądem I instancji. W przypadku gdy strona przegra proces i zdecyduje się na prowadzenie sprawy przed sądem apelacyjnym, musi liczyć się z podobnymi opłatami. Zgodnie bowiem z rozporządzeniem stawki minimalne wynoszą za prowadzenie spraw z zakresu prawa pracy przed sądem apelacyjnym 100 proc. odpowiednich stawek wskazanych obok.
Podstawa prawna:• art. 1302 ustawy z 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego (Dz.U. nr 43, poz. 296 z późn. zm.),
• art. 14, 35, 36 ustawy z 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych (Dz.U. nr 167, poz. 1398 z późn. zm.),
• § 2, 3, 6, 12, par. 13 ust. 3 rozporządzenia ministra sprawiedliwości z 28 września 2002 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie oraz ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej z urzędu (Dz.U. nr 163, poz. 1348 z późn. zm.).