To, że pogrzeb babki pracownicy już był, nie pozbawia jej prawa do urlopu okolicznościowego z tego tytułu. Muszą Państwo udzielić tego urlopu w terminie późniejszym, jeżeli pracownica wykaże, że jest on jej niezbędny do wykonania określonych czynności związanych ze śmiercią babki, np. załatwienia spraw w urzędzie stanu cywilnego.
UZASADNIENIE
Pracownikowi przysługuje 1 dzień wolny od pracy w związku ze śmiercią babki. Pracodawca jest bowiem zobowiązany zwolnić pracownika od pracy na czas obejmujący:
• 2 dni - w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy,
• 1 dzień - w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.
Urlopu okolicznościowego udziela się na wniosek pracownika, w którym powinien on wskazać rodzaj przyczyny uzasadniającej zwolnienie od pracy oraz termin, w którym chce skorzystać z dnia lub dni wolnych.
WAŻNE!
Jeżeli pracownik nie wystąpi z wnioskiem o urlop okolicznościowy, to pracodawca nie musi udzielać pracownikowi dnia wolnego z tego tytułu.
Pracownik, który, tak jak w Państwa przypadku, złożył wniosek o udzielenie mu dni wolnych nie w dniu bezpośrednio związanym z określonym wydarzeniem, np. w dniu jego ślubu czy pogrzebu bliskiej osoby, lecz w okresie późniejszym, musi wykazać pracodawcy, że będzie on w tym czasie wykonywał czynności związane z wydarzeniem, które uprawnia do dni wolnych. Może to być np. konieczność załatwienia określonych formalności związanych ze śmiercią i pogrzebem bliskiej osoby. Nie ma przy tym regulacji określających, w jakim terminie od dnia wystąpienia określonego zdarzenia pracownik może wystąpić do pracodawcy o udzielenie urlopu okolicznościowego. W takich przypadkach należy stosować zasadę zdrowego rozsądku, co jednak nie wyklucza, że pracownik będzie załatwiał określone formalności związane np. ze śmiercią bliskiej osoby po upływie miesiąca od jej pogrzebu i właśnie wtedy wystąpi do pracodawcy o te dni wolne. Po wykazaniu takiego związku pracodawca nie będzie miał prawa odmówić udzielenia pracownikowi tego urlopu.
W dniu pogrzebu babki pracownica była na zwolnieniu lekarskim. Z tego względu w tym dniu nie mogła skorzystać z prawa do urlopu okolicznościowego. Prawo do urlopu okolicznościowego nie daje podstaw do przerwania zwolnienia lekarskiego.
Za czas zwolnienia od pracy z powodu śmierci babki pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za pracę. Oblicza się je według zasad obowiązujących przy ustalaniu wynagrodzenia za urlop, z tym że składniki wynagrodzenia ustalane w przeciętnej wysokości oblicza się z miesiąca, w którym przypadło zwolnienie od pracy lub okres niewykonywania pracy.
Pracodawca ma obowiązek zwolnić pracownika od pracy na wskazaną liczbę dni bez względu na to, ile różnych bądź nawet tego samego rodzaju przyczyn uprawniających pracownika do urlopu okolicznościowego wystąpi w czasie jego zatrudnienia w zakładzie. Nie ma bowiem określonego maksymalnego limitu tych zwolnień i jest to ściśle związane z wystąpieniem określonego zdarzenia w życiu pracownika.
PRZYKŁAD
Pracownik w styczniu 2007 r. zawarł związek małżeński i z tej przyczyny pracodawca udzielił mu 2 dni zwolnienia od pracy przypadających przed ślubem. W październiku 2007 r. małżonka pracownika miała wypadek samochodowy i zmarła, w związku z czym pracodawca udzielił pracownikowi zwolnienia od pracy również na 2 dni. We wrześniu 2008 r. pracownik ten wystąpił do pracodawcy o udzielenie po raz kolejny 2 dni urlopu okolicznościowego z powodu ponownego ślubu. Pracodawca będzie musiał w takim przypadku udzielić pracownikowi dni wolnych.
• § 15 rozporządzenia z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281 ze zm.),
• § 5 rozporządzenia z 29 maja 1996 r. w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy (DzU nr 62, poz. 289 ze zm.).
Aleksander P. Kuźniar
specjalista w zakresie prawa pracy