Tak, chociaż obowiązek taki nie wynika bezpośrednio z przepisów prawa pracy. Ze względu na fakt, że wybór na wójta czy burmistrza powoduje nawiązanie nowego stosunku pracy u innego pracodawcy, dotychczasowy pracodawca powinien na pisemny wniosek pracownika udzielić mu urlopu bezpłatnego. W tym czasie pracownik może wykonywać zadania wójta, burmistrza, a po upływie kadencji może powrócić do pracy u dotychczasowego pracodawcy.
Jedynym przypadkiem obligatoryjnego udzielenia urlopu bezpłatnego pracownikowi jest powołanie go do pełnienia z wyboru funkcji związkowej poza zakładem pracy, jeżeli z wyboru wynika obowiązek wykonywania tej funkcji w charakterze pracownika (art. 25 ust. 1 ustawy z 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych – DzU nr 79, poz. 854 ze zm.). W tej sytuacji pracodawca musi udzielić pracownikowi urlopu bezpłatnego i nie ma żadnej prawnej możliwości odmówienia udzielenia takiego urlopu. W pozostałych sytuacjach (np. wybór na posła, prezydenta miasta, burmistrza, wójta) jest to tylko i wyłącznie uprawnienie pracodawcy.
Pracodawca nie ma bezpośredniego obowiązku udzielenia pracownikowi wybranemu na wójta czy burmistrza urlopu bezpłatnego. Niemniej jednak pracodawca może udzielić pracownikowi wybranemu na wójta, burmistrza urlopu bezpłatnego na okres sprawowania przez niego funkcji na podstawie art. 174 k.p.
Zgodnie z tym przepisem na pisemny wniosek pracownika pracodawca może udzielić mu urlopu bezpłatnego. Pracownik we wniosku nie musi wskazywać pracodawcy, z jakiego powodu chce skorzystać z urlopu. Oznacza to, że pracownik może wystąpić o urlop bezpłatny u dotychczasowego pracodawcy w celu świadczenia pracy na rzecz innego podmiotu. Może się jednak zdarzyć, że pracodawca odmówi pracownikowi udzielenia takiego urlopu. Odmowa pracodawcy może być spowodowana np. brakami kadrowymi i niemożnością zapewnienia normalnego toku pracy. Pracodawca nie musi jednak swojej odmowy uzasadniać.
Należy jednak uznać za trafny pogląd Sądu Najwyższego wyrażony w wyroku z 12 sierpnia 2004 r., III PK 42/04, OSNP 2005/6/77, w którym stwierdził, że wniosek pracownika o urlop bezpłatny (art. 174 § 1 k.p.) oraz jego udzielenie przez pracodawcę są oświadczeniami woli, których wykładni należy dokonywać na podstawie art. 65 k.c. w zw. z art. 300 k.p.
Jak wskazywał Sąd Najwyższy w uzasadnieniu tego wyroku, udzielenie urlopu bezpłatnego pracownikowi należy traktować jak umowę o urlop bezpłatny, gdyż obie strony muszą złożyć zgodne oświadczenie woli. Interpretując więc taką umowę, należy badać zgodny zamiar stron i cel, dla którego umowa została zawarta.
Wybór danej osoby na wójta, burmistrza czy prezydenta miasta powoduje nawiązanie z tą osobą stosunku pracy na podstawie wyboru. Oznacza to, że wybór danej osoby powoduje obligatoryjne jej zatrudnienie. Dana osoba staje się więc pracownikiem urzędu gminy, miasta. Stosunek pracy na podstawie wyboru powstaje, gdy z aktu wyboru wynika obowiązek wykonywania pracy w charakterze pracownika, czyli za wynagrodzeniem (art. 73 k.p.).
Jednak biorąc pod uwagę trudności, jakie mogą wynikać z pozostawania pracownika w dwóch stosunkach pracy (w urzędzie i u dotychczasowego pracodawcy), słuszne jest udzielenie pracownikowi urlopu bezpłatnego na czas wykonywania przez niego funkcji wójta, burmistrza. Powołując się na cytowany wyrok Sądu Najwyższego, w tym przypadku istotne znaczenie ma wola stron – czyli chęć zawieszenia, a nie zakończenia dotychczasowego zatrudnienia.
Błędne byłoby również stwierdzenie, że rozpoczęcie pracy na stanowisku z wyboru powoduje automatyczne wygaśnięcie dotychczasowego stosunku pracy. Wygaśniecie stosunku pracy następuje bowiem tylko i wyłącznie w enumeratywnie wskazanych przypadkach. Stosunek pracy jest stosunkiem terminowym (kadencyjność), więc pracownik, korzystając z urlopu bezpłatnego, może liczyć na powrót na dotychczasowe stanowisko.
Pracownik pozostający w związku z wyborem na urlopie bezpłatnym ma prawo powrotu do pracy u pracodawcy, który zatrudniał go w chwili wyboru, na stanowisko równorzędne pod względem wynagrodzenia z poprzednio zajmowanym, jeżeli zgłosi swój powrót w ciągu 7 dni od rozwiązania stosunku pracy z wyboru (art. 74 k.p.). Niedotrzymanie tego warunku powoduje wygaśnięcie stosunku pracy, chyba że nastąpiło z przyczyn niezależnych od pracownika.