Należy przyjąć, że nie mają Państwo obowiązku udzielenia pracownikowi co najmniej 14 dni wolnego. Takie uprawnienie przysługuje wówczas, gdy pracownik jest zatrudniony u danego pracodawcy przez cały rok.
UZASADNIENIE
Pracownik powinien wykorzystać przysługujący mu urlop wypoczynkowy jednorazowo (art. 152 Kodeksu pracy). Jednak od tej zasady istnieje wyjątek, który pozwala pracodawcy, na wniosek pracownika, udzielać urlopu wypoczynkowego w krótszym wymiarze. W takim przypadku jedna część urlopu wypoczynkowego powinna obejmować co najmniej 14 dni kalendarzowych (art. 162 Kodeksu pracy). Należy zwrócić uwagę, że w tej sytuacji chodzi o dni kalendarzowe wypoczynku, a nie robocze. Oznacza to, że przy liczeniu 14 dni kalendarzowych wypoczynku bierzemy pod uwagę również dni wolne od pracy, np. dni wolne wynikające z zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy, niedziele i święta. Często zatem wystarczy, że pracodawca udzieli pracownikowi 10 dni urlopu wypoczynkowego, aby zapewnił mu 14 dni kalendarzowych wypoczynku.
WAŻNE!
Przy udzielaniu 14 dni kalendarzowych wypoczynku, jakie pracodawca musi zapewnić pracownikowi, uwzględniamy również dni wolne od pracy.
Jeżeli pracownik zmieni pracodawcę w trakcie roku kalendarzowego, urlop wypoczynkowy za ten rok przysługuje mu proporcjonalnie do okresu zatrudnienia u poszczególnych pracodawców (art. 1551 § 1 Kodeksu pracy). W omawianej sytuacji Państwa pracownik podejmując u Państwa pracę od 1 lipca br. nabył prawo do 13 dni urlopu wypoczynkowego. Również 13 dni urlopu wypoczynkowego przysługiwało mu u poprzedniego pracodawcy, jeżeli był zatrudniony u niego od 1 stycznia do 30 czerwca br. Zatem mają Państwo możliwość udzielenia pracownikowi jednorazowo 14 dni kalendarzowych wypoczynku.
Jednak kwestią dyskusyjną jest, czy pracodawca musi w ogóle zapewniać pracownikowi odpoczynek w takim wymiarze, jeżeli dochodzi do zmiany pracodawcy w trakcie roku. Przepisy prawa pracy nie rozstrzygają tego problemu. W literaturze prawa pracy przyjmuje się, że pracodawca nie ma obowiązku udzielania pracownikowi 14 dni wolnego, jeżeli następuje zmiana pracodawcy (zob. „Komentarz do Kodeksu pracy” pod red. W. Muszalskiego). Ten pogląd należy uznać za słuszny, gdyż pracownik, który ma prawo do pełnego wymiaru urlopu wypoczynkowego, tj. 20 lub 26 dni, ma większe możliwości skorzystania z tego urlopu w sposób dla siebie najbardziej korzystny niż pracownik, któremu przysługuje urlop proporcjonalny. Jeżeli przyjąć, że pracownik, który zmienił pracodawcę, musi wykorzystać 14 dni kalendarzowych urlopu, to często nie miałby on możliwości skorzystania z tego urlopu zgodnie ze swoimi potrzebami.
PRZYKŁAD
Pracownik podjął pracę od 1 lipca br. Dotychczas pracował w innej firmie. Ma on prawo do 20 dni urlopu wypoczynkowego. U pierwszego pracodawcy nie wykorzystał ani jednego dnia urlopu i otrzymał ekwiwalent za 10 dni urlopu. U drugiego pracodawcy przysługuje mu 10 dni urlopu. Pracownik chciałby wykorzystać 2 dni tego urlopu po 1 listopada br. ze względu na wyjazd na groby bliskich oraz pozostałą część w okresie między Świętami Bożego Narodzenia a Nowym Rokiem. W przypadku gdy pracodawca musiałby mu udzielić jednorazowo 14 dni wypoczynku, udzielenie urlopu wypoczynkowego w planowany przez pracownika sposób byłoby niemożliwe.
W omawianej sytuacji pracodawca nie jest również w stanie zweryfikować, czy dotychczasowy pracodawca, u którego pracownik pozostawał w zatrudnieniu, udzielił mu już 2-tygodniowego wypoczynku. Informacji tej nie podaje się bowiem w świadectwie pracy, a dotychczasowy pracodawca nie ma również obowiązku informowania w inny sposób kolejnego pracodawcy pracownika o terminach wykorzystania przez niego urlopu wypoczynkowego.
Nie ma wątpliwości, że 14 dni wypoczynku nie trzeba zapewniać, jeżeli pracownikowi nie przysługuje proporcjonalny urlop wypoczynkowy, który umożliwia wykorzystanie wypoczynku w takim wymiarze. W takiej sytuacji nie trzeba udzielać pracownikowi dodatkowych dni wolnych, aby można było spełnić ten obowiązek.
Nieudzielenie co najmniej 14 dni wypoczynku pracownikowi nie może być ukarane grzywną przez PIP. Nie jest to bowiem wykroczenie przeciwko prawom pracownika. Wykroczeniami w zakresie urlopów wypoczynkowych są tylko następujące naruszenia (art. 282 § 1 Kodeksu pracy):
- nieudzielenie pracownikowi przysługującego urlopu,
- bezpodstawne obniżenie wymiaru urlopu.
W związku z tym pracodawca, który dzieląc urlop wypoczynkowy przysługujący pracownikowi w danym roku kalendarzowym (na jego wniosek) nie zapewnia, aby jedna część jego wypoczynku obejmowała co najmniej 14 kolejnych dni kalendarzowych, narusza obowiązujące przepisy prawa pracy, ale nie popełnia wykroczenia.
Podstawa prawna
- art. 152, art. 1551, art. 162, art. 282 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy.