Nie można odwołać takiej osoby z innego urlopu związanego z rodzicielstwem, gdyż przepisy nie uzależniają prawa do tego urlopu od sprawowania stałej, osobistej opieki nad dzieckiem. Pracownik (jedno z rodziców) ma prawo do 2 dni zwolnienia od pracy w roku kalendarzowym, jeżeli wychowuje co najmniej jedno dziecko do 14 lat.
Pracodawca może skontrolować prawidłowość (lub spowodować kontrolę przez ZUS) wykorzystywania przez pracownika zwolnień lekarskich od pracy z powodu konieczności sprawowania osobistej opieki nad dzieckiem. Kontrola może polegać na ustaleniu, czy pracownik:
- w czasie orzeczonej niezdolności do pracy nie wykonuje pracy zarobkowej albo
- nie wykorzystuje zwolnienia od pracy w sposób niezgodny z jego celem oraz
- poza nim nie ma innych członków rodziny pozostających we wspólnym gospodarstwie domowym, którzy mogą zaopiekować się chorym.
W przypadku opieki nad dzieckiem w wieku do 2 lat matka lub ojciec dziecka mają prawo do zwolnienia lekarskiego w celu sprawowania nad nim opieki, nawet jeżeli we wspólnym gospodarstwie domowym są inni członkowie rodziny, którzy mogliby zająć się dzieckiem.
Rekomendowany produkt: Rodzina 500+ (PDF)
Opieka a ZUS
Osoba sprawująca osobistą opiekę nad dzieckiem własnym, małżonka lub dzieckiem przysposobionym podlega ubezpieczeniom emerytalno-rentowym oraz ubezpieczeniu zdrowotnemu lub tylko ubezpieczeniu emerytalnemu w zależności od długości stażu ubezpieczeniowego. Składki za te osoby opłaca ZUS ze środków budżetu państwa, jeżeli taka osoba nie posiada jednocześnie innego tytułu do ubezpieczeń lub nie posiada uprawnień emerytalnych bądź rentowych. Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia osoby sprawującej osobistą opiekę nad dzieckiem jest uzależniona od stażu ubezpieczeniowego przed rozpoczęciem opieki.
Dla osób podlegających ubezpieczeniom co najmniej 6 miesięcy podstawę wymiaru na ubezpieczenia emerytalne i rentowe stanowi 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, a na ubezpieczenie zdrowotne podstawę wymiaru stanowi kwota specjalnego zasiłku opiekuńczego. Dla osób ze stażem krótszym niż 6 miesięcy podstawa wymiaru na ubezpieczenie emerytalne wynosi 75% kwoty minimalnego wynagrodzenia za pracę (osoby te nie podlegają obowiązkowi ubezpieczenia rentowego oraz ubezpieczenia zdrowotnego). Obowiązek ubezpieczeń powstaje z dniem rozpoczęcia sprawowania osobistej opieki, a wygasa z dniem jej zakończenia.
Zadaj pytanie na FORUM