Nie mogą Państwo udzielić pracownikowi urlopu ojcowskiego w częściach. Urlop ten powinien być udzielony jednorazowo.
UZASADNIENIE
Od 1 stycznia 2010 r. pracownik – ojciec wychowujący dziecko uzyskał prawo do urlopu ojcowskiego w wymiarze 1 tygodnia. Z tego uprawnienia może on skorzystać przed ukończeniem przez dziecko 12 miesięcy życia (art. 1823 § 1 Kodeksu pracy). Od 1 stycznia 2012 r. urlop ojcowski będzie przysługiwał pracownikom – ojcom w pełnym 2-tygodniowym wymiarze (art. 14 ust. 2 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw). Warunkiem otrzymania urlopu ojcowskiego jest wystąpienie przez pracownika – ojca z pisemnym wnioskiem w tej sprawie na co najmniej 7 dni przed datą rozpoczęcia korzystania z tego urlopu. Po spełnieniu tego formalnego warunku pracodawca ma obowiązek udzielić urlopu ojcowskiego pracownikowi – ojcu (art. 1823 § 2 Kodeksu pracy).
W przepisach regulujących urlop ojcowski nie ma zapisów zarówno wprost zakazujących, jak również dopuszczających podział urlopu ojcowskiego na części. Konsekwencją tego jest również brak regulacji, które wskazywałyby na maksymalną liczbę części, w jakich z tego urlopu może skorzystać pracownik.
Mając na uwadze pewną niedoskonałość przepisów regulujących urlop ojcowski należy jednak stwierdzić, że pracownikowi – ojcu przysługuje prawo do urlopu ojcowskiego wyłącznie jednokrotnie w pełnym 7-dniowym wymiarze.
WAŻNE!
Urlopu ojcowskiego nie można udzielać w częściach.
Mimo że ogólne reguły prawa uznają za dozwolone wszystko to, co nie jest przez prawo zabronione, to jednak w szczególności przepisy przejściowe regulujące urlop ojcowski wydają się jednoznacznie przesądzać o zamiarze ustawodawcy w ukształtowaniu urlopu ojcowskiego jako niepodzielnego. Przepisy te wskazują wprost na prawo do wydłużenia urlopu ojcowskiego pracownikom korzystającym z niego 1 stycznia 2012 r. wyłącznie na okres bezpośrednio następujący po wykorzystaniu urlopu w dotychczasowym wymiarze (art. 15 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw). Ponadto regulują one, że prawo to przysługuje pracownikowi korzystającemu 1 stycznia 2012 r. z urlopu ojcowskiego w wymiarze jednego tygodnia. Gdyby zatem zamiarem ustawodawcy była możliwość dzielenia tego urlopu na części, to nie zawarłby wymogu bezpośredniości w udzieleniu pracownikowi – ojcu dodatkowej części urlopu ojcowskiego po wykorzystaniu pierwszych 7 dni.
PRZYKŁAD
Pracownik – ojciec korzystający z urlopu ojcowskiego w okresie od 28 grudnia 2011 r. do 3 stycznia 2012 r. złożył pracodawcy wniosek o udzielenie pozostałej 7-dniowej części urlopu ojcowskiego w terminie od 1 do 7 marca 2012 r. Dziecko, nad którym pracownik miałby pełnić opiekę, kończy 12. miesiąc życia 15 marca 2012 r. Mimo to pracodawca nie może przychylić się do takiego wniosku pracownika, gdyż zgodnie z obowiązującymi przepisami dodatkowe 7 dni urlopu ojcowskiego będzie mógł udzielić temu pracownikowi wyłącznie na okres od 4 do 10 stycznia 2012 r., tj. bezpośrednio po wykorzystaniu urlopu w 7-dniowym wymiarze obowiązującym w 2011 r.
Ponadto przyjęcie za słuszne stanowiska o możliwości podziału urlopu ojcowskiego na części jednocześnie oznaczałoby możliwość skorzystania z tego urlopu przez pracownika w 2012 r. nawet w 14 jednodniowych częściach. Taka możliwość oznaczałaby, że pracownicy korzystaliby z tego urlopu wyłącznie w dniach pracy, co wydłużyłoby ich nieobecność w zakładzie do prawie 3 tygodni.
PRZYKŁAD
Pracownik jest zatrudniony w podstawowym systemie czasu pracy od poniedziałku do piątku po 8 godzin na dobę. Uprawniony do urlopu ojcowskiego pracownik w 2012 r. złożył do pracodawcy wniosek o udzielenie mu tego urlopu w każdy piątek przez kolejne 14 tygodni. W przypadku przyjęcia możliwości podziału urlopu ojcowskiego na części pracodawca musiałby na taki urlop wyrazić zgodę. Trudno uznać, że intencją ustawodawcy była możliwość korzystania przez pracownika z urlopu ojcowskiego w taki sposób.
Zatem również po zmianie przepisów w 2012 r. pracodawca będzie mógł udzielić pracownikowi – ojcu urlopu ojcowskiego jedynie na okres pełnych 2 tygodni bez możliwości wykorzystania tego urlopu przez pracownika w częściach np. po 7 dni w różnych okresach.
Za poglądem uznającym, że urlop powinien być udzielony w jednej części, przemawia również brak regulacji prawnej wskazującej na możliwość podzielenia tego urlopu na części, tak jak ma to miejsce np. w przypadku urlopów wychowawczych, gdzie ustawodawca wyraźnie wskazał, że urlop ten może być podzielony na nie więcej niż 4 części. Ponadto, jako argument przeciwny dopuszczalności podziału urlopu ojcowskiego, należy wskazać odesłanie w przepisach o tych urlopach do art. 1831 § 1 Kodeksu pracy, zgodnie z którym przy udzielaniu urlopu ojcowskiego tydzień urlopu odpowiada 7 dniom kalendarzowym.
Również Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej oraz Główny Inspektorat Pracy uważają, że urlop ojcowski nie powinien być udzielany w częściach, lecz wykorzystany jednorazowo.
Należy jednak uznać, że w sytuacji gdy pracownik do osiągnięcia przez dziecko 12. miesiąca życia nie może skorzystać z pełnego wymiaru urlopu ojcowskiego obowiązującego w danym roku, pracodawca nie będzie miał podstaw do odmowy udzielenia mu tego urlopu w krótszym wymiarze. Taką sytuację trzeba traktować jak wyjątek od zasady możliwości korzystania z urlopu ojcowskiego jedynie w pełnym wymiarze. Taki pogląd prezentuje również Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej.
PRZYKŁAD
Pracownik – ojciec złożył pracodawcy wniosek o udzielenie 5 dni urlopu ojcowskiego w terminie od 1 do 5 lutego 2010 r. Dziecko pracownika kończy bowiem 12. miesiąc życia 6 lutego br. Pracodawca nie ma zatem podstaw do odmowy udzielenia pracownikowi – ojcu urlopu ojcowskiego w tym terminie, jak również nie ma podstaw do udzielenia pracownikowi pełnych 7 dni urlopu ojcowskiego.
Podstawa prawna
- art. 1821 § 2, art. 1823, art. 283 § 1 Kodeksu pracy,
- art. 14, art. 15 ustawy z 6 grudnia 2008 r. o zmianie ustawy – Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw (Dz.U. Nr 237, poz. 1654).