Nie, aktualne przepisy prawa nie dają możliwości żądania dokumentu przez pracodawcę. Może on jedynie poprosić do wglądu o akt zgonu w celu uwiarygodnienia faktu, na który powołuje się pracownik.
Zwolnienie od pracy pracownika ze względu na szczególne okoliczności osobiste następuje na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (DzU nr 60, poz. 281 ze zm.), które zostało wydane na mocy art. 2982 k.p.
Z treści rozporządzenia wynika, że pracodawca jest zobowiązany zwolnić od pracy pracownika na czas obejmujący:
- 2 dni – w razie ślubu pracownika lub urodzenia się jego dziecka albo zgonu i pogrzebu małżonka pracownika lub jego dziecka, ojca, matki, ojczyma lub macochy,
- 1 dzień – w razie ślubu dziecka pracownika albo zgonu i pogrzebu jego siostry, brata, teściowej, teścia, babki, dziadka, a także innej osoby pozostającej na utrzymaniu pracownika lub pod jego bezpośrednią opieką.
Za czas zwolnienia pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Wynagrodzenie w takiej sytuacji oblicza się według zasad dotyczących wynagradzania za urlop wypoczynkowy.
Mimo że w przepisach nie ma bezpośredniego wskazania możliwości żądania przez pracodawcę aktu zgonu, ma on jednak prawo prosić o okazanie aktu zgonu bez możliwości zachowania jego kopii w dokumentacji pracownika.
Okazanie przez pracownika aktu zgonu będzie faktem uwiarygodniającym okoliczność, na którą się powołuje, wnioskując o tzw. urlop okolicznościowy, musi bowiem poinformować pracodawcę o swojej nieobecności w pracy, podać jej przyczynę i termin.
Z racji, że fakt otrzymania zwolnienia od pracy jest interesem pracownika, jego zachowanie powinno czynić zadość wymaganiom z art. 6 k.c., a mianowicie: ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne. W tym przypadku akt zgonu będzie udowodnieniem przesłanki uzasadniającej udzielenie zwolnienia od pracy, będącego skutkiem prawnym. Należy pamiętać, że nie ma obowiązku okazania aktu zgonu w dniu skorzystania z „urlopu okolicznościowego”, można tego dokonać po powrocie do pracy.