Tak, system pracy na zmiany może zostać wprowadzony również dla pracowników pracujących od 8.00 do 16.00. Należy jednak pamiętać, że pracodawca musi stworzyć wówczas co najmniej dwie zmiany pracowników pracujących w różnych godzinach.
W przypadku gdy w danym zakładzie pracy praca wykonywana jest w godzinach od 8.00 do 16.00, nie ma przeszkód, aby zatrudnieni w tym zakładzie pracownicy pracowali na zmiany. Pracodawca może w dowolny sposób ustalić obowiązujący w swoim zakładzie system czasu pracy, pod warunkiem że nie będzie on naruszał podstawowych zasad wynikających z przepisów Kodeksu pracy.
Może zatem ustalić, że w podstawowym systemie czasu pracy pracownicy, którzy są zatrudnieni na 1/2 etatu, pracują od 8.00 do 12.00 (pierwsza zmiana) oraz od 12.00 do 16.00 (druga zmiana). W przypadku takiej organizacji pracy będzie to praca w systemie zmianowym.
Na fakt zatrudniania pracowników w systemie zmianowym wpływa przede wszystkim obowiązujący ich rozkład czasu pracy. Dopiero praca faktycznie wykonywana na co najmniej dwóch zmianach ma charakter pracy zmianowej, niezależnie od tego, w jakim systemie czasu pracy byłaby świadczona.
Pracownicy zatrudnieni w systemie zmianowym pracują bowiem w kilku turach.
Oznacza to zatem, że na przykład:
• pierwsza zmiana pracowników rozpoczyna pracę od godziny 8.00, a kończy o 16.00,
• druga zmiana rozpoczyna pracę o 16.00 i kończy o godzinie 24.00, a
• trzecia zmiana pracuje od godziny 24.00 do 8.00 rano.
Oczywiście zarówno godzinowy rozkład poszczególnych zmian pracowników, jak i liczba samych zmian, mogą być różne. Istotne jest jedynie, aby w danym zakładzie pracy funkcjonowały co najmniej dwie zmiany zatrudniania pracowników. Świadczy to, że jest to właśnie system pracy zmianowej.
Pracownicy, którzy zatrudnieni są jedynie w godzinach od 8.00 do 16.00 lub w wyższym wymiarze godzin, nie będą świadczyć pracy w systemie zmianowym. Do takiego systemu potrzebny jest podział na co najmniej dwie zmiany pracowników, w różnych przedziałach czasowych.
Przy zatrudnianiu pracowników w systemie zmianowym zasady przyznawania i wypłaty wynagrodzenia nie ulegną szczególnej zmianie. Wysokość wynagrodzenia będzie uzależniona od wymiaru etatu zatrudnionego pracownika lub od obowiązującego go wymiaru czasu pracy, w zależności od tego, czy pracownik wynagradzany jest stawką miesięczną czy godzinową.
Pracownikom zatrudnionym w zmianowym systemie czasu pracy może być przyznawany tzw. dodatek zmianowy. W praktyce jest on przyznawany za pracę świadczoną na innej niż przedpołudniowa zmianie.
Wypłata tego dodatku nie jest jednak zagwarantowana pracownikom przepisami Kodeksu pracy. Dodatek zmianowy może być przyznawany i wypłacany na podstawie przepisów wewnętrznych obowiązujących w danym zakładzie pracy. Oznacza to zatem, że jego przyznanie i wysokość zależy od pracodawcy.
Odpowiedziała Magdalena Kasprzak