Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 2 października 2012 r. uznał, że przepis Kodeksu pracy odbierający pracownikom prawo do dnia wolnego od pracy przypadającego w dniu wolnym wynikającym z zasady przeciętnie 5-dniowego tygodnia pracy jest niezgodny z Konstytucją RP. W związku z tym od 8 października 2012 r. (dzień publikacji wyroku w Dzienniku Ustaw) ponownie należy stosować zasadę, zgodnie z którą każde święto wypadające w innym dniu niż niedziela obniża wymiar czasu pracy pracownika.
Co ważne, wyrok Trybunału Konstytucyjnego nie ma mocy wstecznej. Oznacza to, że pracownicy nie mogą żądać od pracodawców udzielenia im dni wolnych od pracy, których z powodu obowiązującego od 1 stycznia 2011 r. brzmienia art. 130 § 21 k.p. nie otrzymali.
Ustalanie wymiaru czasu pracy
Prawidłowe obliczanie wymiaru czasu pracy trzeba oprzeć na zasadach określonych w art. 130 k.p. W tym celu należy:
- pomnożyć 40 godzin przez liczbę tygodni przypadających w okresie rozliczeniowym,
- dodać do otrzymanej liczby godzin iloczyn 8 godzin i liczby dni pozostających do końca okresu rozliczeniowego, które przypadają od poniedziałku do piątku, tzw. dni wystające,
- odjąć od powyższego iloczynu liczbę świąt przypadających w dniach od poniedziałku do soboty (patrz tabela 1).
Tabela 1. Wymiary czasu pracy w poszczególnych miesiącach 2013 r.*
| Miesiąc | Obliczenia | Wymiar |
| styczeń | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) – (8 godz. × 1 dzień) | 176 godzin |
| luty | (40 godz. × 4 tyg.) | 160 godzin |
| marzec | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) | 168 godzin |
| kwiecień | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 1 dzień) | 168 godzin |
| maj | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) – (8 godz. × 3 dni) | 160 godzin |
| czerwiec | (40 godz. × 4 tyg.) | 160 godzin |
| lipiec | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) | 184 godziny |
| sierpień | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 1 dzień) | 168 godzin |
| wrzesień | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) | 168 godzin |
| październik | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 3 dni) | 184 godziny |
| listopad | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 1 dzień) – (8 godz. × 2 dni) | 152 godziny |
| grudzień | (40 godz. × 4 tyg.) + (8 godz. × 2 dni) – (8 godz. × 2 dni) | 160 godzin |
| |
* Powyższe obliczenia zostały wykonane według założenia, że pracownik pracuje na całym etacie. W sytuacji gdy zatrudnienie obejmuje tylko część etatu – poszczególne wymiary należy dostosować do części etatu.
Dni wolne od pracy
Obliczenie wymiaru czasu pracy to jednak nie wszystko. Aby prawidłowo zaplanować pracę, należy także uwzględnić w harmonogramie odpowiednią liczbę dni wolnych od pracy i dni pracujących. Dlatego też powyższy wymiar czasu pracy na określony miesiąc należy podzielić przez 8 godzin (patrz tabela 2).
Tabela 2. Maksymalna liczba dni pracy w poszczególnych miesiącach 2013 r.
| Miesiąc | Obliczenia | Maksymalna liczba |
| styczeń | 176 godz.: 8 godz. | 22 dni |
| luty | 160 godz.: 8 godz. | 20 dni |
| marzec | 168 godz.: 8 godz. | 21 dni |
| kwiecień | 168 godz.: 8 godz. | 21 dni |
| maj | 160 godz.: 8 godz. | 20 dni |
| czerwiec | 160 godz.: 8 godz. | 20 dni |
| lipiec | 184 godz.: 8 godz. | 23 dni |
| sierpień | 168 godz.: 8 godz. | 21 dni |
| wrzesień | 168 godz.: 8 godz. | 21 dni |
| październik | 184 godz.: 8 godz. | 23 dni |
| listopad | 152 godz.: 8 godz. | 19 dni |
| grudzień | 160 godz.: 8 godz. | 20 dni |
Więcej na ten temat przeczytasz w płatnej części serwisu w artykule: Wymiar czasu pracy w poszczególnych miesiącach 2013 r.