Zakaz handlu w niedziele - opinia BCC
Opinia BCC dotycząca poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni:
Dobiegły końca konsultacje publiczne poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni. Business Centre Club niezmiennie stoi na stanowisku, iż ustawa o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz niektóre inne dni jest rozwiązaniem nieproporcjonalnym, nieprzemyślanym i szkodliwym dla gospodarki, a procedowana obecnie jej nowelizacja zmierza do dalszego, nieuzasadnionego ograniczenia możliwości skorzystania przez przedsiębiorców z wyłączeń umożliwiających otwarcie placówki handlowej w niedzielę.
2 wolne niedziele w miesiącu dla pracowników handlu
Należy podkreślić, iż jeszcze przed wejściem w życie ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz niektóre inne dni, BCC zaproponował godzące wszystkie interesy rozwiązanie, które zagwarantowałoby pracownikom handlu obligatoryjnie dwie wolne niedziele w miesiącu dzięki odpowiedniej nowelizacji Kodeksu pracy, a placówki handlowe mogłyby działać w niedziele, co byłoby korzystne dla gospodarki i budżetu państwa. Takie rozwiązanie umożliwiłoby ochronę miejsc pracy pracowników handlu i byłoby odpowiedzią na gospodarcze oraz zdrowotne skutki epidemii COVID-19. Handel jest bowiem branżą o dużym znaczeniu dla rynku pracy w Polsce – w 2018 roku pracowało tam ponad 1,2 mln Polaków, co stanowiło około 10% wszystkich pracujących w sektorze prywatnym[1].
BCC, podtrzymując powyższe stanowisko, apeluje o uchylenie ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz niektóre inne dni oraz przyjęcie wskazanych wyżej, racjonalnych rozwiązań. – Nie wprowadzając restrykcyjnych zakazów, można stworzyć pracownikom handlu lepsze warunki do odpoczynku i poświęcenia więcej czasu rodzinie. To rozsądne i – co istotne – łatwe do wprowadzenia rozwiązanie, nieobciążające dodatkowo polskiej gospodarki i niepogarszające jej konkurencyjności – wyjaśnia Radosław Płonka, ekspert BCC ds. prawa gospodarczego.
Małe sklepy upadają pomimo zakazu handlu w niedziele
Nieprawdziwe są twierdzenia projektodawcy zawarte w uzasadnieniu projektu nowelizacji ustawy iż, w wyniku wprowadzenia ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz niektóre inne dni zaobserwowano pozytywne aspekty związane z sytuacją mikroprzedsiębiorców oraz małych sklepów. W ciągu 3 lat od wprowadzenia zakazu niedzielnego handlu ubyło aż 6 500 sklepów. Największy spadek zaliczyły placówki małe, a więc te, którym zakaz miał pomóc. Z raportu firmy Nielsen wynika, iż w 2020 roku największy spadek dotknął właśnie tego segmentu handlu. Upadło aż 1 670 małych sklepów. Liczba placówek handlowych jest dziś szacowana na 99,4 tysięcy. Kiedy wprowadzano zakaz handlu, było ich prawie 106 tysięcy.[2]
– Działanie ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę wytworzyło nawyk wśród konsumentów kupowania większej ilości towaru w wielkopowierzchniowych placówkach handlowych w piątki i soboty (do czego też duże sieci handlowe bardzo aktywnie zachęcają kampaniami reklamowymi – „tanie soboty” itp.) – mówi Radosław Płonka. – Tracą na tym mali przedsiębiorcy, którzy przed obowiązywaniem ustawowego zakazu, bardzo często największe obroty notowali właśnie w niedziele. Obecnie niedzielne zakupy w małych sklepach ograniczają się do kupienia jedynie tego, czego ewentualnie zabraknie po sobotnich zakupach[3]. To doskonały przykład tego, jak nierozsądna ingerencja państwa w gospodarkę powoduje odwrotne do zamierzonych skutki – wyjaśnia ekspert BCC.
Gołosłowne są również tezy uzasadnienia projektu ustawy, zgodnie z którymi w wyniku wprowadzenia ustawy o ograniczeniu handlu w niedzielę i święta oraz niektóre inne dni „zaobserwowano rozwój usług turystycznych, noclegowych, restauracyjnych”. Projektodawca nie przedstawił na tę okoliczność żadnych badań, czy analiz. Tymczasem, w związku z pandemią COVID-19, mówić należy o ogromnych stratach w tych branżach oraz o walce o przetrwanie. Surowe restrykcje związane z pandemią koronawirusa spowodowały bowiem m.in. bankructwo wielu restauracji, klubów i innych miejsc w wielu miastach w Polsce. Zamknęły się nawet takie lokale, które istniały kilkanaście lub kilkadziesiąt lat i doczekały się już miana kultowych.[4] Pod koniec zeszłego roku, w hotelarstwie 38 proc. pracowników straciło pracę[5].
– Nie mają pokrycia w faktach także twierdzenia, iż projektowana ustawa nie rodzi skutków finansowych dla budżetu państwa. Skoro bowiem skutkiem obowiązywania ustawy jest zamykanie się kolejnych małych sklepów, negatywny wpływ na budżet państwa jest oczywisty – podkreśla Radosław Płonka.
Kara dla przedsiębiorców korzystających z wyłączeń zakazu handlu w niedzielę
Przedstawiony projekt nowelizacji ustawy nakłada na przedsiębiorców chcących skorzystać z wyłączeń zakazu handlu w niedzielę – pod rygorem kary grzywny aż do 100 000 zł – nakaz prowadzenia ewidencji miesięcznego przychodu ze sprzedaży, wprowadzając tym samym kolejny zbędny, biurokratyczny obowiązek. Stosowne ewidencje są już prowadzone na podstawie przepisów podatkowych i nieuzasadnione, a wręcz szkodliwe jest nakładanie na przedsiębiorców kolejnego obowiązku w tym zakresie.
[1] https://stat.gov.pl/obszary-tematyczne/roczniki-statystyczne/roczniki-statystyczne/rocznik-statystyczny-pracy-2019,7,6.html
[2] https://www.money.pl/gospodarka/zakaz-handlu-mial-byc-dla-nich-kolem-ratunkowym-chyba-betonowowym-komentuja-mali-handlowcy-6645579108514656a.html
[3] https://www.money.pl/gospodarka/zakaz-handlu-mial-byc-dla-nich-kolem-ratunkowym-chyba-betonowowym-komentuja-mali-handlowcy-6645579108514656a.html
[4] https://wiadomosci.onet.pl/kraj/koronawirus-zlikwidowane-przez-pandemie-restauracje-i-bary/2scedw4
[5] https://www.money.pl/gospodarka/kryzys-w-hotelarstwie-38-proc-pracownikow-stracilo-prace-6577648661326688a.html