Czy pracownik musi odpracować dzień wolny za święto religijne

Jeden z nowych pracowników naszej firmy jest innego wyznania. Złożył w kadrach wniosek o udzielenie mu zwolnienia w celu obchodzenia święta zgodnie z jego religią. Czy z uwagi na obchodzenie świąt w swojej religii korzysta on także z dni wolnych dotyczących świąt obchodzonych przez pozostałych pracowników? Czy zwolnienie to pracownik jest zobowiązany odpracować?

RADA
W określonych sytuacjach pracownicy różnych wyznań mają prawo do dni wolnych z racji świąt obchodzonych w ich religii. Wynika to z przepisów prawa, które gwarantują wszystkim, niezależnie od wyznania, uczestnictwo w czynnościach i obrzędach religijnych. Pracownik musi odpracować ten dzień.

UZASADNIENIENa wstępie trzeba uczynić kilka ogólnych uwag o prawie pracownika do dni wolnych od pracy. Otóż, jednym z przywilejów pracowniczych jest zwolnienie z wykonywania pracy w niedziele i dni świąteczne. Co do zasady pracownik powinien więc w tym czasie odpoczywać, choć w określonych przypadkach dopuszczalna jest praca w niedziele i święta.

Kodeks pracy poza niedzielami nie określa, o jakie święta chodzi. W tym zakresie odsyła on do przepisów odrębnych, które wyliczają dni świąteczne, w których pracownikowi przysługuje wolne.

Odrębną kategorię stanowią natomiast dni świąteczne występujące w innych wyznaniach religijnych. Przepisy prawa gwarantują wszystkim, niezależnie od wyznania, uczestnictwo w czynnościach i obrzędach religijnych oraz możność wypełniania obowiązków religijnych i obchodzenia świąt religijnych, zgodnie z zasadami swojego wyznania.

Konkretyzacja tych gwarancji przejawia się w prawie do dni wolnych z tytułu świąt obchodzonych w innych wyznaniach. I tak, osoby należące do kościołów i innych związków wyznaniowych, których święta religijne nie są dniami ustawowo wolnymi od pracy, mogą na własną prośbę uzyskać zwolnienie od pracy na czas niezbędny do obchodzenia tych świąt, zgodnie z wymogami wyznawanej przez siebie religii.

Należy jednocześnie zaznaczyć, że pracownik innego wyznania korzysta także z dni ustawowo wolnych od pracy przyjętych dla ogółu pracowników, w tym również związanych z obchodzeniem świąt katolickich. Dodatkowo jednak może ubiegać się o czas wolny z tytułu świąt wynikających z przynależności do innego kościoła lub związku wyznaniowego.

Zwolnienie od pracy w celu obchodzenia innych świąt niż katolickie, może być udzielone pracownikowi pod określonymi warunkami. Najważniejszym z nich jest odpracowanie czasu zwolnienia, bez prawa do dodatkowego wynagrodzenia za pracę w dni ustawowo wolne od pracy lub pracę w godzinach nadliczbowych.

Prośbę o udzielenie zwolnienia od pracy pracownik innego wyznania powinien zgłosić pracodawcy co najmniej 7 dni przed dniem tego zwolnienia. Natomiast pracodawca zawiadamia pracownika o warunkach odpracowania zwolnienia nie później niż 3 dni przed dniem zwolnienia.

Zasada powyższa nie dotyczy świąt religijnych przypadających w określonym dniu każdego tygodnia. Jednak w celu obchodzenia tych świąt pracownik może zwrócić się do pracodawcy o ustalenie dla niego indywidualnego rozkładu czasu pracy.

Podstawa prawna:
- ustawa z 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy (DzU nr 4, poz. 28 ze zm.),
- ustawa z 17 maja 1989 r. o gwarancjach wolności sumienia i wyznania (DzU z 2005 r. nr 231, poz. 1965 ze zm.).