RADA
Pracodawca może zaakceptować taki wniosek, o ile pracownik nie wnioskował wcześniej w bieżącym roku o udzielenie mu zwolnienia z tytułu opieki nad dzieckiem w dniach. W ewidencji czasu pracy - w odniesieniu do dnia, na który zostały udzielone zwolnienia - należy wykazać 4 godziny przepracowane, 2 godziny płatnej nieobecności oraz 2 godziny nieobecności usprawiedliwionej niepłatnej.
Polecamy: Kodeks pracy 2020. Praktyczny komentarz z przykładami
UZASADNIENIE
Pracownikowi wychowującemu przynajmniej jedno dziecko w wieku do 14 lat przysługuje w ciągu roku kalendarzowego zwolnienie od pracy w wymiarze 16 godzin albo 2 dni (art. 188 § 1 Kodeksu pracy; dalej: k.p.). Uprawnienie wygasa wraz z ukończeniem przez dziecko 14 lat. Pracodawca może również zwolnić pracownika z pracy na określony czas - na jego pisemny wniosek - w celu załatwienia sprawy osobistej. W takiej sytuacji powstaje zobowiązanie do odpracowania czasu zwolnienia. Czas odpracowania nie stanowi przy tym pracy w godzinach nadliczbowych nawet wówczas, gdy prowadzi do przekroczenia norm czasu pracy.
Udzielenie zwolnienia od pracy
Nie ma jakichkolwiek przeciwwskazań, aby pracodawca zgodził się na wniosek pracownika na udzielenie mu obu tych zwolnień od pracy w jednym dniu. Zwolnienie na opiekę nad dzieckiem nie ma pierwszeństwa w udzielaniu, tzn. nie musi być wykorzystane przed innymi zwolnieniami przewidzianymi w prawie pracy. Jednak muszą być spełnione warunki udzielenia tego zwolnienia w godzinach. Poza kwestią podstawową - dziecko nie ukończyło 14 roku życia - zwolnienie z tytułu opieki nad dzieckiem w godzinach może zostać udzielone tylko wówczas, gdy:
- pracownik nie korzystał jeszcze z tegorocznego uprawnienia z art. 188 k.p. i jest to jego pierwszy wniosek o udzielenie tego zwolnienia lub
- w poprzednim wniosku o udzielenie takiego wolnego, złożonym w 2020 r., pracownik wskazał na korzystanie w tym roku ze zwolnienia w godzinach.
Wykazanie wolnego w ewidencji czasu pracy
Pracodawca prowadzi ewidencję czasu pracy pracownika do celów prawidłowego ustalenia jego wynagrodzenia i innych świadczeń związanych z pracą. Należy w niej umieszczać wszystkie informacje związane z czasem pracy, które w jakikolwiek sposób wpływają na uprawnienia pracownicze.
Ewidencja czasu pracy obejmuje informacje m.in. o liczbie przepracowanych godzin oraz godzinie rozpoczęcia i zakończenia pracy, dniach wolnych od pracy (z oznaczeniem tytułu ich udzielenia), rodzaju i wymiarze innych usprawiedliwionych nieobecności w pracy czy rodzaju i wymiarze zwolnień od pracy.
Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy
Wynagrodzenie za czas niewykonywania pracy przysługuje tylko wtedy, gdy przepisy prawa pracy, tzn. ustawy, akty wykonawcze, oraz np. regulamin pracy na to wskazują (art. 9 i art. 80 k.p.).
Za czas zwolnienia na opiekę nad dzieckiem z art. 188 k.p. pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia. Natomiast przepisy powszechnie obowiązujące nie przyznają prawa do wynagrodzenia za czas wyjść prywatnych, a zatem - co do zasady - powinno być ono za ten czas potrącone. Płatny jest czas odpracowania, który jednak następuje z reguły w innych dniach. Wyjście prywatne powinno być zatem oznaczone w ewidencji jako czas zwolnienia bez prawa do wynagrodzenia; dobrze, aby było ponadto dookreślone jako zwolnienie w celu załatwienia sprawy osobistej udzielone na wniosek pracownika.
PODSTAWA PRAWNA:
art. 9, art. 80, art. 149, art. 151 § 21, art. 188 ustawy z 26 czerwca 1974 r. - Kodeks pracy (j.t. Dz.U. z 2019 r. poz. 1040; ost. zm. Dz.U. z 2019 r. poz. 1495),
Marek Rotkiewicz
specjalista z zakresu prawa pracy
Polecamy serwis: Czas pracy