Pracownik przepracował łącznie 8,5 godziny nadliczbowej. Do czasu pracy wliczamy mu okres oczekiwania na szefa. Naruszyli Państwo również przepisy o dobie pracowniczej, ponieważ w dobie środowej pracownik zamiast 11 godzin odpoczynku dobowego miał zapewnione jedynie 10,5 godziny odpoczynku.
UZASADNIENIE
Do kierowców małych samochodów zatrudnionych na podstawie stosunku pracy stosujemy przepisy ustawy o czasie pracy kierowców, jednak z licznymi wyłączeniami. Wyłączenia te zarówno znoszą w odniesieniu do tych osób pewne dodatkowe obowiązki pracodawcy (np. dodatkowe przerwy), jak też prowadzą do nieco innych możliwości w zakresie organizacji czasu pracy niż w stosunku do kierowców wykonujących transport drogowy.
Czasem pracy kierowcy jest zatem czas od rozpoczęcia do zakończenia pracy, który obejmuje wszystkie czynności związane z wykonywaniem przewozu drogowego, w szczególności prowadzenie pojazdu jako podstawowy obowiązek kierowcy (art. 6 ustawy o czasie pracy kierowców). Czasem pracy kierowcy jest również czas poza przyjętym rozkładem czasu pracy, w którym kierowca pozostaje na stanowisku pracy kierowcy w gotowości do wykonywania pracy, w szczególności podczas oczekiwania na załadunek lub rozładunek, których przewidywany czas trwania nie jest znany kierowcy przed wyjazdem.
W przedstawionej sytuacji kierowca pracował od chwili wyjazdu (godz. 5.00) do chwili powrotu z delegacji (godz. 21.30). Kilkugodzinny okres, w trakcie którego kierowca miał wolne, gdyż jego szef był na spotkaniu, nie może być wyłączony z jego czasu pracy. Tym bardziej że przypada on na stałe godziny pracy kierowcy, wynikające z przyjętego rozkładu czasu pracy w firmie. W konsekwencji do czasu pracy kierowcy w związku z wyjazdem należy wliczyć 16,5 godziny.
WAŻNE!
Czas oczekiwania przez kierowcę na szefa wliczamy do czasu pracy kierowcy.
Do celów rozliczania czasu pracy i ustalania uprawnienia do wynagrodzenia za pracę w godzinach nadliczbowych, przez dobę pracowniczą należy rozumieć 24 kolejne godziny, poczynając od godziny, w której kierowca rozpoczyna pracę zgodnie z obowiązującym go rozkładem czasu pracy. Doba pracownicza Państwa pracownika trwa zatem w godz. od 8.00 do 8.00 następnego dnia. W każdej dobie kierowcy przysługuje prawo do co najmniej 11 godzin nieprzerwanego odpoczynku.
Ustawa o czasie pracy kierowców – w przeciwieństwie do Kodeksu pracy – nie daje możliwości skrócenia odpoczynku dobowego. Pozwala jedynie na skrócenie w pewnych sytuacjach odpoczynku tygodniowego (praca w godzinach nadliczbowych spowodowana koniecznością prowadzenia akcji ratowniczej oraz zmiana pory wykonywania pracy przez kierowcę w związku z jego przejściem na inną zmianę zgodnie z ustalonym rozkładem czasu pracy).
W przedstawionej sytuacji z powodu doby pracowniczej:
- kierowca rozpoczął pracę po raz drugi we wtorkowej dobie – w związku z tym jego czas pracy w godz. od 5.00 do 8.00 należy zaliczyć do czasu pracy z poprzedniego dnia (są to 3 godziny nadliczbowe),
- powrót o godz. 21.30 spowodował, że 11-godzinny wypoczynek w tej dobie będzie już niemożliwy; nawet jeśli kierowca przyszedłby następnego dnia do pracy odpowiednio później, to doba kończy się o godz. 8.00, a do tej godziny od chwili powrotu upłynie 10,5 godz. (między godz. 21.30 a 8.00).
We wtorkowej dobie wypoczynek dobowy został pracownikowi zapewniony. Pracownik zakończył bowiem pracę o godz. 16.00, zaś rozpoczął ją o godz. 5.00 następnego dnia, a więc po 13 godzinach odpoczynku. Skracając pracownikowi odpoczynek dobowy o 0,5 godz. popełnili Państwo wykroczenie przeciwko przepisom o czasie pracy pracowników. Nie wystąpiły bowiem powody dające możliwość ograniczenia wypoczynku kierowcy. Z tego względu mogą Państwo zostać ukarani grzywną w wysokości do 1 tys. do 30 tys. zł.
W zakresie rozliczenia czasu pracy Państwa kierowcy z 16,5 godziny przepracowanych w trakcie wyjazdu:
- 3 godziny przypadały w poprzedniej dobie roboczej (nadgodziny dobowe),
- 13,5 godziny w kolejnej (środowej) dobie (z czego 8 godz. to zwykły czas pracy, a 5,5 godz. to nadgodziny dobowe).
W sumie na skutek wyjazdu pracownik przepracował 8,5 godziny nadliczbowej. Przysługuje mu za nie odbiór czasu wolnego lub 50% dodatek oprócz normalnego wynagrodzenia.
Podstawa prawna
- art. 6, art. 8, art. 11, art. 14 ustawy z 16 kwietnia 2004 r. o czasie pracy kierowców (DzU nr 92, poz. 879 ze zm.),
- art. 132, art. 1511 § 1 pkt 2 Kodeksu pracy.