Jakie ograniczenia pracy w handlu w niedziele i święta obowiązują w 2019 r.

W 2019 r. zakaz handlu nie obowiązuje w ostatnią niedzielę miesiąca. Ponadto 24 grudnia i w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy placówki handlowe będą czynne do godziny 14.00. 

1 marca 2018 r. weszły w życie ograniczenia w handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni. Nowe regulacje wprowadziły ograniczenia handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w placówkach handlowych w:

• niedziele,
• święta,
• Wigilię (24 grudnia),
• Wielką Sobotę (sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy).

Polecamy: Monitor Prawa Pracy i Ubezpieczeń

Niedziele handlowe w 2019 r.

Obecnie jesteśmy na etapie stopniowego wprowadzania zakazu pracy w placówkach handlowych.

W okresie od 1 stycznia do 31 grudnia 2019 r. handel jest dozwolony w ostatnią niedzielę każdego miesiąca kalendarzowego. Ponadto sklepy są czynne także w dwie niedziele wypadające bezpośrednio przed Bożym Narodzeniem i w niedzielę wypadającą bezpośrednio przed Wielkanocą. Oznacza to, że w 2019 r. handel jest dopuszczalny tylko w 15 niedziel. Wykaz niedziel, w których handel jest dozwolony przedstawia tabela.

Niedziele handlowe w 2019 r.

W 2019 r. w ostatnią niedzielę każdego miesiąca handel jest dozwolony.

Od 1 stycznia 2020 r. zakaz handlu nie obowiązuje tylko w ostatnią niedzielę przypadającą w styczniu, kwietniu, czerwcu i sierpniu. Ponadto placówki handlowe są czynne także w kolejne dwie niedziele poprzedzające pierwszy dzień Bożego Narodzenia oraz w niedzielę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkanocy.

Przed Wielkanocą i w Wigilię handel tylko do godz. 14.00

W niezmienionej formie pozostał handel i wykonywanie czynności związanych z handlem, a także powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w Wigilię (24 grudnia) i w Wielką Sobotę (sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy). W te dni placówki handlowe są czynne do godziny 14.00 (art. 8 ustawy o ograniczeniu handlu). Ograniczenie to nie dotyczy wskazanych niżej placówek handlowych, których nie obejmuje zakaz handlu w niedziele i święta.

W Wigilię i Wielką Sobotę handel jest dopuszczalny tylko do godziny 14.00.

Handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem będą możliwe do godziny 14.00 także w przypadku, gdy Wigilia przypadnie w niedzielę. W związku ze skróceniem czasu pracy pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas nieprzepracowany, a wynagrodzenie to ma być obliczane według zasad obowiązujących przy ustalaniu wynagrodzenia za czas urlopu wypoczynkowego (art. 9 ustawy o ograniczeniu handlu).

Placówki handlowe wyłączone spod zakazu handlu

Co do zasady w niedziele i święta w placówkach handlowych handel oraz wykonywanie czynności związanych z handlem, powierzanie pracownikowi lub zatrudnionemu wykonywania pracy w handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem są zakazane (art. 5 ustawy o ograniczeniu handlu).

Warto przypomnieć, że nie wszystkie placówki handlowe obejmuje zakaz handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem, bowiem ustawa zawiera szeroki katalog wyłączeń. I tak zakaz ten nie obowiązuje m.in.:

• stacji paliw płynnych,
• placówek handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu kwiatami,
• aptek i punktów aptecznych,
• zakładów leczniczych dla zwierząt,
• placówek handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu pamiątkami lub dewocjonaliami,
• placówek handlowych, w których przeważająca działalność polega na handlu prasą, biletami komunikacji miejskiej, wyrobami tytoniowymi, kuponami gier losowych i zakładów wzajemnych,
• placówek pocztowych,
• placówek handlowych w zakładach prowadzących działalność w zakresie kultury, sportu, oświaty, turystyki i wypoczynku,
• placówek handlowych organizowanych wyłącznie na potrzeby festynów, jarmarków innych imprez okolicznościowych, tematycznych lub sportowo-rekreacyjnych, także gdy są one zlokalizowane w halach targowych,
• placówek handlowych w zakładach leczniczych podmiotów leczniczych i innych placówkach służby zdrowia przeznaczonych dla osób, których stan zdrowia wymaga całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych,
• placówek handlowych na dworcach, w portach i przystaniach morskich oraz w portach i przystaniach - w zakresie związanym z bezpośrednią obsługą podróżnych,
• centrów pierwszej sprzedaży ryb, w przypadku sprzedaży ryb z burty, w gospodarstwach rybackich, placówkach handlowych zajmujących się odbiorem produktów rybołówstwa i akwakultury oraz handlem takimi produktami,
• placówek handlowych w portach lotniczych,
• stref wolnocłowych,
• środków transportu, na statkach, a także na morskich statkach handlowych, statkach powietrznych, platformach wiertniczych i innych morskich budowlach hydrotechnicznych,
• sklepów internetowych i platform internetowych,
• handlu towarami z automatów,
• od 1 czerwca do 30 września każdego roku kalendarzowego - placówek handlowych prowadzących handel wyłącznie maszynami rolniczymi i częściami zamiennymi do tych maszyn,
• handlu kwiatami, wiązankami, wieńcami i zniczami przy cmentarzach,
• zakładów pogrzebowych,
• placówek handlowych, w których handel jest prowadzony przez przedsiębiorcę będącego osobą fizyczną wyłącznie osobiście we własnym imieniu i na własny rachunek,
• piekarni, cukierni i lodziarni, w których przeważająca działalność polega na handlu wyrobami piekarniczymi i cukierniczymi,
• placówek handlowych, w których przeważającą działalnością jest działalność gastronomiczna

- art. 6 ustawy o ograniczeniu handlu.

Przepisy karne

Należy równocześnie pamiętać, że osoby, które wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem w niedziele lub święta, powierzają wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu, podlegają karze grzywny w wysokości od 1000 zł do 100 000 zł.

Za handel w niedziele lub święta grozi kara grzywny w wysokości od 1000 zł do 100 000 zł.

Tej samej karze podlegają osoby, które wbrew zakazowi handlu oraz wykonywania czynności związanych z handlem po godzinie 14.00 w dniu 24 grudnia lub w sobotę bezpośrednio poprzedzającą pierwszy dzień Wielkiej Nocy, powierzają wykonywanie pracy w handlu lub wykonywanie czynności związanych z handlem pracownikowi lub zatrudnionemu.

Podstawa prawna:

• art. 1, art. 4-10, art. 12, ustawy z 10 stycznia 2018 r. o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz niektóre inne dni (Dz.U. z 2018 r. poz. 305; ost. zm. Dz.U. z 2018 r. poz. 650).