Konsultanci PricewaterhouseCoopers podczas konferencji 14 października tego roku przedstawili wyniki analizy Saratoga HC Benchmarking, z której pochodzą przytoczone wyżej dane. W trakcie dyskusji z dziennikarzami Jacek Nowacki z PwC przyznał, że przy silnej presji na wzrost wynagrodzeń wskaźnik HC ROI (Human Capital Reeturn On Invesment) w Polsce będzie malał, o ile nie będzie równolegle rosła produktywność.
Badanie HC Benchmarking przeprowadzane jest według tej samej metodologii Instytutu Saratoga w ponad 16 tys. firm na świecie i mierzy ponad 300 wskaźników. W Polsce w 2007 r. przebadano po raz pierwszy 37 przedsiębiorstw z różnych branż, o różnej wielkości zatrudnienia i różnych obrotach.
Wyniki badania można zestawiać nie tylko według krajów, co może być przydatne do obserwowania ogólnych trendów, ale w ramach próby krajowej, co pozwala na budowanie strategii personalnej na podstawie twardych wskaźników.
Kosztowne szkolenia
Okazuje się, że koszt rekrutacji jednego pracownika w Polsce wynosi 1,63 tys. zł, w Rosji 2,04 tys. zł, w Wielkiej Brytanii 5,5 tys. zł, a w USA 7,6 tys. zł. Jak powiedział Paweł Dziechciarz z PwC, związane jest to m.in. z mniej lub bardziej kosztownymi technikami rekrutacji oraz rodzajem obsadzanych stanowisk, jakie aktualnie dominują w różnych krajach.
O ile koszt rekrutacji w Polsce należy do najniższych, o tyle szkolenia mamy najdroższe - wydajemy o ponad 100 proc. więcej na szkolenie jednego pracownika niż firmy europejskie i prawie o 40 proc. więcej niż firmy amerykańskie. Co więcej, polski pracownik szkoli się przez 30 godzin w ciągu roku, podczas gdy jego amerykański kolega tylko 23,5 godziny, a brytyjski 20,5 godziny. Według P. Dziechciarza, na różnicę kosztów szkolenia wpływa m.in. to, że polskie firmy dużo rzadziej korzystają ze szkoleń wewnętrznych czy z e-learningu.
Fluktuacja kadr
Bardzo ciekawym dla działów HR wskaźnikiem jest wskaźnik absencji (zwany również wskaźnikiem zaangażowania lub identyfikacji z firmą). Największa absencja w Europie obserwowana jest w firmach polskich i francuskich (dni absencji wynoszą 5 proc. czasu pracy). Najbardziej zaangażowani są pracownicy rumuńscy. Co ciekawe, rumuńskie firmy również najwięcej rekrutują i to po najniższych kosztach.
Na podstawie dotychczasowych badań dzięki metodzie Instytutu Saratoga (HC Benchmarking) udało się odkryć ważne prawidłowości. Kiedy firmy odnotowywały zwiększoną absencję, mniej więcej pół roku później wzrastał wskaźnik fluktuacji kadr. Kiedy malała liczba chętnych do uczestnictwa w firmowych imprezach, pojawiała się wkrótce wyższa absencja. Z kolei zwiększenie przez firmę liczby szkoleń powodowało spadek fluktuacji, a wprowadzenie premii dla osób polecających nowych pracowników skutkowało spadkiem jednostkowego kosztu rekrutacji w długim okresie.
Uzwiązkowienie firm
Ciekawym zjawiskiem odkrytym na Zachodzie jest to, że zwrot z inwestycji w kapitał ludzki jest tym wyższy, im wyższe jest uzwiązkowienie firmy. - Wynika to pewnie stąd, że związki zawodowe na Zachodzie są mniej upolitycznione i ich działalność w większym stopniu uwzględnia potrzebę osiągnięcia przez firmę dobrych wyników - tłumaczył J. Nowacki.
Na zakończenie konferencji konsultanci PwC pokazali narzędzia dla działów HR, dzięki którym można było zwizualizować najważniejsze wskaźniki HC Benchmarking. Dane w postaci graficznej pokazywały aktualną pozycję przedsiębiorstwa w stosunku do rynku, a kolor wektorów w wymowny sposób sygnalizował, na ile pilna jest poprawa tych wskaźników.
Paweł Berłowski