Inspektorzy pracy mogą kwestionować zaświadczenia o ukończeniu szkolenia z zakresu bhp, jeżeli organizator szkolenia nie jest w posiadaniu dokumentów związanych z organizacją szkolenia, jak również w przypadku udowodnienia, iż pracownicy nie uczestniczyli w szkoleniu i nie poddali się egzaminom sprawdzającym ich wiedzę z zakresu bhp.
Pracodawca jest obowiązany zapewnić przeszkolenie pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy przed dopuszczeniem go do pracy oraz prowadzenie okresowych szkoleń w tym zakresie. Ma on prawo organizacji takiego szkolenia, przy zapewnieniu określonych w przepisach wymogów oraz wydawania zaświadczeń o jego ukończeniu. Wydawanie zaświadczeń o ukończeniu szkolenia z zakresu bhp jest dokumentem potwierdzającym odbycie szkolenia zgodnie z programem, przeprowadzonym przez instruktorów/wykładowców zapewniających właściwy przebieg szkolenia.
Pracodawca organizujący i prowadzący szkolenie obowiązany jest zapewnić:
1) programy poszczególnych rodzajów szkolenia opracowane dla określonych grup stanowisk,
2) wykładowców i instruktorów posiadających zasób wiedzy, doświadczenie zawodowe i przygotowanie dydaktyczne zapewniające właściwą realizację programów szkolenia,
3) odpowiednie warunki lokalowe do prowadzenia działalności szkoleniowej,
4) wyposażenie dydaktyczne niezbędne do właściwej realizacji programów szkolenia,
5) właściwy przebieg szkolenia oraz prowadzenie dokumentacji w postaci programów szkolenia, dzienników zajęć, protokołów przebiegu egzaminów i rejestru wydanych zaświadczeń.
Programy szkolenia wstępnego oraz szkolenia okresowego, określające szczegółową tematykę, formy realizacji i czas trwania szkolenia, dla poszczególnych grup stanowisk opracowuje pracodawca, na podstawie ramowych programów szkolenia.
Powinny być one dostosowane do rodzajów i warunków prac wykonywanych przez uczestników szkolenia. Programy szkolenia, na podstawie których były prowadzone aktualne szkolenia pracowników, powinny być przechowywane przez pracodawców.
Inspektorom pracy, w toku czynności kontrolnych, w razie wątpliwości przysługuje prawo przesłuchania pracowników w celu ustalenia, czy faktycznie uczestniczyli oni w szkoleniu. W przypadku wystawienia przez organizatora szkolenia zaświadczeń o ukończeniu szkolenia z zakresu bhp dla pracowników, pomimo iż szkolenie się nie odbyło, inspektor pracy ma prawo nie tylko kwestionować zaświadczenia. Jednocześnie przysługuje mu prawo wydania decyzji administracyjnej nakazującej dokonanie szkolenia, jak również obowiązany jest do zawiadomienia o popełnieniu przestępstwa właściwe organy. Wystawianie zaświadczeń o ukończeniu szkolenia w zakresie bhp bez faktycznego przeprowadzenia szkolenia pracownika jest w powszechnie obowiązujących przepisach przestępstwem polegającym na fałszowaniu dokumentacji. Dopuszczanie się czynu polegającego na wystawianiu fałszywych zaświadczeń zagrożone jest odpowiedzialnością karną.
Pracodawca powinien mieć na uwadze to, iż kto w celu użycia za autentyczny, podrabia lub przerabia dokument lub taki dokument używa jako autentyczny, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Podstawa prawna:
- art. 2373 § 1 i 2 Kodeksu pracy,
- § 5 i 7 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU nr 180, poz. 1860 ze zm.),
- art. 270 § 1 ustawy z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (DzU nr 88, poz. 553 ze zm.).