Nie ma takiej konieczności, aby na odwrocie karty szkolenia wstępnego zamieszczać programy ramowe zaczerpnięte z rozporządzenia. Nie jest to jednak błędem. Należy tylko pamiętać, że nie jest to wystarczające dla udokumentowania programu szkolenia.
UZASADNIENIE
Udokumentowanie szkolenia bhp wymaga nie tylko potwierdzenia odbycia szkolenia na zaświadczeniu czy odnośnie do szkolenia wstępnego podpisaniem karty szkolenia wstępnego. Należy pamiętać, że każde szkolenie bhp wymaga także szczegółowego programu szkolenia.
Zagadnienia dotyczące szkoleń bhp, w tym szkolenia wstępnego, na które składa się instruktaż ogólny i stanowiskowy, szczegółowo reguluje rozporządzenie w sprawie szkoleń w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy.
WAŻNE!
Programy szkolenia wstępnego powinny:
● być opracowane na podstawie ramowych programów szkoleń,
● określać szczegółową tematykę, formy realizacji i czas trwania szkolenia dla poszczególnych grup stanowisk,
● być dostosowane do rodzajów i warunków prac wykonywanych przez uczestników szkolenia,
● uwzględniać zagadnienia z programów ramowych.
Warto pamiętać, że realizowane na podstawie programów szkolenia powinny zapewniać:
- zaznajomienie się z czynnikami środowiska pracy mogącymi powodować zagrożenia dla bezpieczeństwa i zdrowia pracowników podczas wykonywania pracy oraz z odpowiednimi środkami i działaniami zapobiegawczymi;
- poznanie przepisów oraz zasad bezpieczeństwa i higieny pracy w zakresie niezbędnym do wykonywania pracy w zakładzie pracy i na określonym stanowisku pracy, a także związanych z pracą obowiązków i odpowiedzialności w dziedzinie bezpieczeństwa i hi-gieny pracy;
- nabycie umiejętności wykonywania pracy w sposób bezpieczny dla siebie i innych osób, postępowania w sytuacjach awaryjnych oraz udzielenia pomocy osobie, która uległa wypadkowi.
Należy także pamiętać, że pracownik wykonujący pracę na kilku stanowiskach pracy powinien odbyć instruktaż stanowiskowy na każdym z tych stanowisk. Oznacza to, że dla każdego z tych stanowisk musi być opracowany program szczegółowy instruktażu stanowiskowego i odbycie każdego z instruktaży powinien pracownik potwierdzić oddzielnie, w kolejnym polu karty lub na kolejnej karcie, jeśli nie ma więcej pól.
Pracownik powinien odbyć instruktaż stanowiskowy przygotowujący go do bezpiecznego wykonywania pracy w zmienionych warunkach w sytuacji wprowadzenia na stanowisku:
- zmian warunków techniczno-organizacyjnych, w szczególności zmian:
– procesu technologicznego,
– organizacji stanowisk pracy,
- do stosowania substancji o działaniu szkodliwym dla zdrowia albo niebezpiecznym oraz
- nowych lub zmienianych narzędzi, maszyn i innych urządzeń.
Tematyka i czas trwania instruktażu stanowiskowego powinny być uzależnione od rodzaju i zakresu wprowadzonych na stanowisku zmian i ujęte w programie szczegółowym opracowanym na okoliczność powyższych zmian.
WSKAZÓWKA!
Wszystkie programy szkoleń powinny być przechowywane przez pracodawcę. Każdy pracodawca sam określa sposób przechowywania programów. Dobrą praktyką jest przechowywanie programów przynajmniej w dwóch egzemplarzach. Jeden powinien być przechowywany wraz z innymi dokumentami dotyczącymi bhp – w dziale bhp lub u pracodawcy, a gdy system zarządzania bhp został wdrożony – wraz z dokumentami systemowymi, drugi – u osób odpowiedzialnych za prowadzenie instruktaży.
Należy pamiętać, że programy szkoleń są potrzebne do celów dowodowych, ale też pełnią funkcję praktyczną – ułatwiają i porządkują przekazywane treści instruktażu osobom je prowadzącym. Z tego powodu osoby prowadzące instruktaże: pracownicy służb bhp, specjaliści spoza zakładu pracy, osoby kierujące pracownikami, powinny mieć dostęp do programu za każdym razem, kiedy przeprowadzają instruktaż.
WSKAZÓWKA!
Warto też wprowadzić numerację programów szczegółowych i prowadzić ich rejestr, zwłaszcza w zakładach, gdzie występuje wiele stanowisk pracy. Wpłynie to na lepszą kontrolę nad tworzonymi programami i wprowadzanymi zmianami.
Rejestr powinien obejmować przynajmniej takie dane, jak:
- numer programu,
- tytuł programu szczegółowego,
- datę wprowadzenia,
- osoby przechowujące,
- datę wycofania/numer nowego programu.
PODSTAWA PRAWNA
- Par. 7–16 rozporządzenia Ministra Gospodarki i Pracy z 27 lipca 2004 r. w sprawie szkolenia w dziedzinie bezpieczeństwa i higieny pracy (DzU nr 180, poz. 1860 ze zm.).