Zapadł ważny wyrok Sądu Najwyższego (II NSNc 267/24) wydany w efekcie złożenia skargi nadzwyczajnej przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorstw. ZUS nie podważy podstawy wymiaru składek w pierwszym miesiącu działalności.
- ZUS nie może podważać podstawy wymiaru składek w pierwszym miesiącu działalności
- ZUS nie kwestionuje prowadzenia działalności gospodarczej - nie może podważać podstawy wymiaru składek
ZUS nie może podważać podstawy wymiaru składek w pierwszym miesiącu działalności
Sąd Najwyższy wyrokiem z dnia 11 grudnia 2024 r. o sygn. akt II NSNc 267/24 uwzględnił skargę nadzwyczajną wniesioną przez Rzecznika Małych i Średnich Przedsiębiorców i uchylił wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie w sprawie o wysokość podstawy wymiaru składek osoby prowadzącej pozarolniczą działalność gospodarczą. Rzecznik w skardze nadzwyczajnej wywodził, iż Zakład nie mógł podważać podstawy wymiaru składek, pomimo iż dotyczy przedsiębiorcy, który podstawę wymiaru składek podwyższył w pierwszym miesiącu prowadzenia działalności gospodarczej, tj. w lipcu 2018 r.
Wygrana ta ma wyjątkową rangę, ponieważ w zeszłym roku Sąd Najwyższy Uchwałą w Składzie Siedmiu Sędziów z dnia 29 listopada 2023 r. III UZP 3/23 stwierdził, iż ZUS może weryfikować podstawę wymiaru składek przedsiębiorców w początkowym okresie działalności, nawet jeśli nie kwestionuje prowadzenia działalności gospodarczej. Na szczęście w uzasadnieniu tej uchwały Sąd Najwyższy wskazał, iż ustawodawca od stycznia 2016 r. wprowadził nowy zoptymalizowany algorytm naliczania świadczeń. Tym samym ustawodawca wyeliminował potencjalne nadużycia wynikające z podwyższania przez przedsiębiorców podstaw wymiaru składek. Na tę okoliczność Rzecznik powołał się we wniesionej skardze nadzwyczajnej zaznaczając, iż Uchwała z dnia 29 listopada 2023 r. nie ma wpływu na orzekanie w sprawach, w których organ rentowy podważył wysokość podstawy wymiaru składek przedsiębiorców, którzy podstawę podwyższyli w okresie od dnia 1 stycznia 2016 r., tj. w okresie obowiązywania zoptymalizowanego algorytmu obliczania świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.
ZUS nie kwestionuje prowadzenia działalności gospodarczej - nie może podważać podstawy wymiaru składek
Ponadto Rzecznik zaakcentował, iż wciąż aktualna jest Uchwała Sądu Najwyższego z dnia 21 kwietnia 2010 r. II UZP II 1/10, zgodnie z którą w sytuacji, gdy ZUS nie kwestionuje prowadzenia działalności gospodarczej, nie posiada kompetencji do podważania zadeklarowanej przez przedsiębiorcę podstawy wymiaru składek. Ta konkretna wygrana potwierdza, iż ZUS nie może obniżać podstawy wymiaru składek nawet w pierwszym miesiącu prowadzenia działalności gospodarczej, jeżeli Zakład nie kwestionuje prowadzenia działalności gospodarczej, a podstawa została podwyższona po 2015 roku.
„Rzecznik kilkukrotnie po podjęciu tej Uchwały wygrywał wskutek skargi nadzwyczajnej w sprawach, w których przedsiębiorcy podwyższyli podstawę wymiaru składek. Jednak jest to pierwsza wygrana skarga nadzwyczajna Rzecznika po podjęciu Uchwały z dnia 29 listopada 2023 r., gdy przedsiębiorca podwyższył podstawę wymiaru składek w pierwszym miesiącu prowadzenia działalności gospodarczej.” – wskazuje Rzecznik Małych i Średnich Przedsiębiorców Agnieszka Majewska.