W ocenie RPO Janusza Kochanowskiego nabycie uprawnień emerytalnych przez żołnierzy i funkcjonariuszy po 15 latach służby umożliwia skorzystanie z tego prawa w wieku najwyższej aktywności zawodowej.
Jest to - jak podkreśla RPO - sprzeczne z celem reformy emerytalnej, która weszła w życie od 1 stycznia 1999 roku. W wyniku tej reformy nastąpiło ustalenie wieku emerytalnego na poziomie 60 lat dla kobiet i 65 lat dla mężczyzn oraz stopniowe wygaszanie praw do wcześniejszej emerytury.
"Wystąpienie z wnioskiem o przyznanie tzw. emerytury cząstkowej przez żołnierza lub funkcjonariusza, który w dniu zwolnienia ze służby posiada 15 lat służby, powoduje, że podmioty te nabywają faktyczne prawo do emerytury w wieku niższym, a często nawet znacznie niższym w stosunku do innych grup pracowniczych" - napisał Rzecznik. Jest to - jak ocenia - sprzeczne m.in. z konstytucyjną zasadą równości w dostępie do zabezpieczenia społecznego.
Nowelizacja ustawy o pomocy społecznej po orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego >>
Emerytura dla żołnierza i policjanta - jak pisze RPO - po 15 latach służby wynosi 40 proc. podstawy wymiaru i jest powiększana o 2,6 proc. podstawy wymiaru za każdy rok służby.
Obecnie w MSWiA trwają prace nad nowymi założeniami do reformy emerytur służb mundurowych. Na początku 2009 roku resort przedstawił założenia do reformy. Ustalono wówczas, że obejmie ona dziewięć służb podległych MSWiA - Policję, Straż Graniczną, Straż Pożarną, ABW, CBA, AW, SKW, SWW oraz BOR. Nowe przepisy miały zacząć obowiązywać od 2011 r.
Resort chciał, by po 20 latach pracy funkcjonariusze dostawali 45 proc. podstawy wynagrodzenia, a emerytura była liczona ze średniego uposażenia z ostatniego roku służby wraz z dodatkami i nagrodami. Za każdy dodatkowy rok pracy policjant miał zyskać 3 proc. większą podstawę, od której byłaby liczona jego emerytura, maksymalnie do 85 proc. pensji po 34 latach pracy.
Według podawanych wówczas danych MSWiA, prawo do emerytur mundurowych miało ponad 130 tys. osób, a średnia emerytura policyjna wynosiła ok. 3 tys. zł.
Założenia były przez wiele miesięcy konsultowane ze związkowcami, jednak projekt ostatecznie nie powstał. Strona rządowa nie doszła do kompromisu z przedstawicielami związków zawodowych służb mundurowych. Związkowcy sprzeciwiali się odebraniu im praw nabytych.