Zmianę wprowadziła nowelizacja kodeksu pracy z grudnia zeszłego roku. Natomiast resort zdrowia - w porozumieniu z Ministerstwem Pracy i Polityki Społecznej - wydał rozporządzenie, które określa szczegółowe wymogi oraz wzór zaświadczenia. Nowe przepisy dotyczą "becikowego", czyli jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka, a także - przysługującego niektórym osobom - dodatku do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka.
>> Obowiązkowa opieka lekarska podczas ciąży
Do otrzymania "becikowego" uprawniać będą świadczenia zdrowotne udzielane w ramach podstawowej opieki zdrowotnej, ambulatoryjnych świadczeń specjalistycznych oraz leczenia szpitalnego.
Jak tłumaczyli przedstawiciele resortu pracy, wprowadzenie zaświadczeń potwierdzających korzystanie z opieki lekarskiej było podyktowane troską o zdrowie przyszłych matek i dzieci. Również w ocenie minister zdrowia Ewy Kopacz nowe przepisy przyczynią się do ochrony dzieci przed chorobami. Apelowali o to także niektórzy parlamentarzyści.
Jak wyjaśnia MPiPS, kobieta, której 10. tydzień ciąży będzie przypadał po 31 października br., będzie musiała przedstawić zaświadczenia lekarskie, natomiast kobieta, która po 31 października będzie w ciąży dłużej niż 10 tygodni, nie będzie miała takiego obowiązku.
Warunek ten nie dotyczy oczywiście opiekunów prawnych dziecka i rodziców adopcyjnych.
Już na początku roku resort pracy zwrócił się z prośbą do urzędów zajmujących się wypłacaniem świadczeń rodzinnych o zamieszczenie informacji na temat zmian dotyczących "becikowego" w miejscu powszechnie dostępnym dla osób zainteresowanych.
Nowe zasady wypłaty "becikowego" spotkały się z dezaprobatą środowisk feministycznych. Zdaniem Federacji na rzecz Kobiet i Planowania Rodziny uzależnienie wypłaty "becikowego" od przedstawienia zaświadczenia, że matka pozostawała pod opieką lekarza może negatywnie odbić się na sytuacji kobiet ciężarnych. Zdaniem feministek nowe przepisy nie wpłyną na skrócenie czasu oczekiwania na wizytę u lekarza, za to z pewnością pozbawią młodą matkę "becikowego", które w trudnej sytuacji ekonomicznej rodziny stanowi poważny element wsparcia domowego budżetu po pojawieniu się na świecie dziecka.
Ustawę wprowadzającą tzw. "becikowe" Sejm uchwalił w grudniu 2005 r. Jednorazową zapomogę w wysokości 1 tys. zł otrzymują wszystkie matki, niezależnie od dochodu. Jeśli rodzina uprawniona jest do zasiłku rodzinnego, czyli jej dochód netto nie przekracza 504 zł miesięcznie na osobę, możliwe jest także uzyskanie dodatku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka, również w wysokości 1 tys. zł. Gdy w rodzinie jest dziecko niepełnosprawne, próg dochodowy to 583 zł.
Pisemny wniosek o "becikowe" można złożyć w urzędzie gminy lub w ośrodku pomocy społecznej (w miejscu, gdzie wypłacane są świadczenia rodzinne) w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a w przypadku gdy wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego - w ciągu 12 miesięcy od dnia objęcia dziecka opieką albo przysposobienia. Do wniosku powinny być dołączone dokument stwierdzający tożsamość osoby ubiegającej się "becikowe", skrócony odpis aktu urodzenia dziecka lub inny dokument urzędowy potwierdzający datę urodzenia oraz pisemne oświadczenie, że na dziecko nie została już pobrana zapomoga (np. przez drugiego z rodziców); teraz potrzebne będzie także zaświadczenie lekarskie.