Dodatkowo pełnomocnikiem pracownika lub ubezpieczonego może być przedstawiciel związku zawodowego lub inspektor pracy albo pracownik zakładu pracy, w którym mocodawca jest lub był zatrudniony. Natomiast pełnomocnikiem ubezpieczonego – także przedstawiciel organizacji zrzeszającej emerytów i rencistów (art. 465 § 1 i 2 k.p.c.).
Do odbioru należności zasądzonych na rzecz pracownika lub ubezpieczonego jest wymagane pełnomocnictwo szczególne, udzielone po powstaniu tytułu egzekucyjnego (np. po wydaniu przez sąd wyroku).
Pracownika przed sądem mogą reprezentować:
- adwokat lub radca prawny,
- osoba sprawująca zarząd majątkiem lub interesami pracownika oraz osoba pozostająca ze stroną w stałym stosunku zlecenia,
- współuczestnik sporu (np. inny pracownik dochodzący tego samego roszczenia),
- rodzice, małżonek, rodzeństwo lub zstępni (dzieci, wnuki),
- osoby pozostające ze stroną w stosunku przysposobienia,
- przedstawiciel związku zawodowego lub inspektor pracy,
- pracownik zakładu pracy, w którym mocodawca jest lub był zatrudniony.
Pełnomocnikami procesowymi pracownika nie mogą być inne osoby niż wymienione wyżej.
Przedstawiciel innego związku zawodowego
W praktyce budzi wątpliwości, czy pełnomocnikiem procesowym pracownika może być przedstawiciel innego związku zawodowego niż ten, w którym pracownik jest zrzeszony. Przepis art. 465 § 1 k.p.c., pozwalając na to, że pełnomocnikiem pracownika może być przedstawiciel związku zawodowego, nie wskazuje w żaden sposób, o jaki związek zawodowy chodzi. Jednak w orzecznictwie Sądu Najwyższego zarysowywała się ostatnio tendencja do zwężającego pojmowania dopuszczalności działania przez związki zawodowe w procesach z zakresu prawa pracy. W szczególności w postanowieniu z 29 listopada 2006 r. stwierdzono wyraźnie, że pełnomocnikiem pracownika może być tylko przedstawiciel związku zawodowego, w którym pracownik jest zrzeszony. Podobnie wypowiadał się w tym zakresie Sąd Najwyższy w postanowieniu z 17 września 2004 r., podnosząc, że zakładowa organizacja związkowa nie reprezentuje praw lub interesów członków innego związku. Jest to zmiana stanowiska Sądu Najwyższego, gdyż uprzednio w wyroku z 22 sierpnia 2003 r. twierdził on, że pełnomocnikiem procesowym pracownika może być przedstawiciel związku zawodowego, w którym pracownik nie jest zrzeszony. Sąd Najwyższy w uzasadnieniu poglądu o niedopuszczalności reprezentowania pracownika przez przedstawiciela z innego związku zawodowego wskazał, że interpretacja art. 465 k.p.c. powinna następować w związku z treścią art. 7 ust. 2 ustawy o związkach zawodowych, zgodnie z którym w sprawach indywidualnych związki zawodowe reprezentują prawa i interesy swoich członków. Wynika stąd a contrario, że zakładowa organizacja związkowa nie reprezentuje praw lub interesów członków innego związku. Podnosił też, że poszerzenie możliwości reprezentowania pracownika w procesie przez przedstawicieli związków zawodowych ma na celu nie tylko ułatwienie uzyskania pomocy dotyczącej kwestii prawnych, ale ma służyć również rozpoznaniu sporu z uwzględnieniem warunków konkretnego zakładu pracy.
Więcej na ten temat znajdziesz w płatnej części serwisu w artykule: Kto może być pełnomocnikiem pracownika przed sądem pracy