Kobieta, która urodzi dziecko, może z tego tytułu liczyć na finansowe wsparcie w ramach obowiązującego systemu świadczeń rodzinnych.
W niektórych przypadkach, po spełnieniu określonych warunków, jedna osoba może otrzymać aż 3 rodzaje świadczeń związanych z urodzeniem dziecka, tj.:
- dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka,
- jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka (tzw. becikowe),
- jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka przyznawana w drodze uchwały rady gminy, finansowana z jej własnych środków.
Dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka
Osoba, która spełnia kryterium dochodowe (504 zł lub 583 zł na osobę w rodzinie) i jest uprawniona do zasiłku rodzinnego, może wystąpić wraz z wnioskiem o wypłatę tego zasiłku, także o wypłatę dodatku z tytułu urodzenia dziecka. Dodatek ten przysługuje jednorazowo w wysokości 1000 zł na każde urodzone dziecko. Jeżeli zatem przy jednym porodzie urodzi się więcej niż jedno dziecko, to na każde z nich przysługuje po 1000 zł. Zasada ta ma także zastosowanie do osób, które przysposobiły dziecko lub są jego opiekunami prawnymi lub opiekunami faktycznymi. Należy jednak pamiętać, że opiekunowi faktycznemu dziecka dodatek przysługuje do ukończenia przez dziecko pierwszego roku życia i pod warunkiem że nie został wcześniej przyznany rodzicom lub opiekunowi prawnemu dziecka.
Dodatek do rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka 2020/2021 – wysokość, wniosek
Należy pamiętać, że od 1 listopada 2009 r. przy ubieganiu się o dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka wymagane jest przedłożenie zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego, że matka dziecka pozostawała pod opieką lekarską przez okres co najmniej od 10. tygodnia ciąży do dnia porodu. Nie dotyczy to jednak osób będących prawnymi lub faktycznymi opiekunami dziecka. Dla rodziców dziecka wymóg dołączenia zaświadczenia lekarskiego dotyczy wniosków o dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka składanych na nowy okres zasiłkowy 2009/2010, bez względu na termin urodzenia dziecka.
Jednocześnie Ministerstwo Zdrowia wyjaśniło, że:
- uznaje się, iż przedstawienie lekarzowi w kraju przez zainteresowaną (po porodzie) przedmiotowej dokumentacji medycznej w wiarygodnym tłumaczeniu na język polski upoważnia tego lekarza do wydania zaświadczenia uprawniającego do dodatku z tytułu urodzenia dziecka oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia dziecka;
- osobą uprawnioną do wystawienia zaświadczenia potwierdzającego pozostawanie przez kobietę w ciąży pod opieką lekarską jest wyłącznie lekarz, a nie np. położna;
- każdy lekarz, do którego zgłosi się kobieta w ciąży, bez względu na specjalizację, a który może potwierdzić wykonanie badań określonych w załączniku do ww. rozporządzenia, może wystawić takie zaświadczenie;
- lekarz może wystawić zaświadczenie na podstawie dostępnej dokumentacji potwierdzającej pozostawanie kobiety w ciąży pod opieką lekarską (może to być m.in. karta przebiegu ciąży, dokumentacja medyczna znajdująca się w placówce opieki zdrowotnej, w której zarejestrowana jest kobieta, bądź dokumentacja medyczna przedstawiona przez ciężarną, która przebywała w innej części kraju lub za granicą);
- opieka medyczna może być sprawowana zarówno przez lekarzy wykonujących zawód w zakładach opieki zdrowotnej, w ramach grupowej praktyki lekarskiej, jak i indywidualnej praktyki lub indywidualnej specjalistycznej praktyki lekarskiej, niezależnie od tego, kto finansuje wykonanie świadczenia zdrowotnego;
- świadczenia podstawowej opieki zdrowotnej to świadczenia zdrowotne profilaktyczne, diagnostyczne, lecznicze, rehabilitacyjne oraz pielęgnacyjne z zakresu medycyny ogólnej, rodzinnej i pediatrii, udzielane w ramach ambulatoryjnej opieki zdrowotnej.
Jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia dziecka – becikowe
Bez względu na wysokość dochodu matce lub ojcu dziecka albo opiekunowi prawnemu lub faktycznemu dziecka przysługuje jednorazowa zapomoga z tytułu urodzenia się żywego dziecka, w praktyce nazywana becikowym. Wysokość tej zapomogi wynosi 1000 zł na jedno dziecko. Warunkiem koniecznym do wypłaty zapomogi jest złożenie wniosku o jej wypłatę w terminie 12 miesięcy od dnia narodzin dziecka, a jeżeli wniosek dotyczy dziecka objętego opieką prawną, opieką faktyczną albo dziecka przysposobionego – nie później niż do ukończenia przez dziecko 18. roku życia.
Od 1 listopada 2009 r. przy ubieganiu się o jednorazową zapomogę z tytułu urodzenia się dziecka (tak jak przy wystąpieniu z wnioskiem o dodatek do zasiłku rodzinnego z tytułu urodzenia dziecka) konieczne jest przedłożenie zaświadczenia lekarskiego potwierdzającego, że matka dziecka pozostawała pod opieką lekarską przez okres co najmniej od 10. tygodnia ciąży do porodu.
Becikowe 2020 - dochód, kryteria, wniosek
Jednorazowa zapomoga od rady gminy
Oprócz dodatku z tytułu urodzenia dziecka przysługującego osobom uprawnionym do zasiłku rodzinnego oraz jednorazowej zapomogi z tytułu urodzenia się dziecka w kwocie 1000 zł, bez względu na dochód rodziny (becikowe), ustawa o świadczeniach rodzinnych przewiduje jeszcze jedną zapomogę z tytułu urodzenia dziecka. Zapomogę taką mogą otrzymać w drodze uchwały rady gminy osoby zamieszkałe na terenie objętym jej działaniem. Rada gminy ma prawo zatem ustalać szczegółowe warunki i zasady przyznawania tej zapomogi oraz jej wysokość. Ponieważ zapomoga ta jest finansowana ze środków własnych gminy, w praktyce może się okazać, że niektóre z gmin w ogóle nie będą jej wypłacać ze względu na brak lub bardzo ograniczone środki.
Podstawa prawna:
- art. 9, 15b, 22a ustawy z 28 listopada 2003 r. o świadczeniach rodzinnych (DzU z 2006 r. nr 139, poz. 992 ze zm.),