Nadzór i kontrola przestrzegania prawa pracy – to działania podejmowane przez wyspecjalizowane do tego celu organy administracji państwowej i samorządowej w zakresie ich kompetencji.
Najważniejszym organem nadzoru powołanym do kontroli warunków pracy, w tym również zasad i przepisów bezpieczeństwa i higieny pracy, jest Państwowa Inspekcja Pracy. W zakresie higieny pracy i warunków środowiska pracy właściwym organem jest inspekcja sanitarna. Organy te powinny ze sobą współdziałać, co regulują odrębne przepisy.
Rolę uzupełniającą w zakresie nadzoru i kontroli prowadzonej przez organy publiczne sprawuje także społeczna inspekcja pracy SIP), składająca się z pracowników zakładu pracy. Inspekcja współpracuje z pracodawcą, związkami zawodowymi działającymi w zakładzie pracy oraz Państwową Inspekcją Pracy. W odróżnieniu od PIP i Państwowej Inspekcji Sanitarnej SIP sprawuje jedynie kontrolę przestrzegania prawa praca, w tym przepisów i zasad bhp. Uprawnienia kontrolne zostały wyłączone spod jej kompetencji.