Tak. Przepisy prawa umożliwiają pracownikowi w związku z jego chorobą zawodową domagania się dodatkowych świadczeń od pracodawcy.
Jeśli jednorazowe odszkodowanie otrzymane od ZUS nie wyrównuje w całości szkody wywołanej chorobą zawodową, istnieje możliwość domagania się od pracodawcy jej wyrównania na podstawie przepisów kodeksu cywilnego dotyczących czynów niedozwolonych. Ze względu na charakter zakładu pracy (przedsiębiorstwo górnicze) w grę wchodzić będzie zapewne odpowiedzialność na zasadzie ryzyka określona w art. 435 par. 1 k.c. Stanowi on, że prowadzący na własny rachunek przedsiębiorstwo lub zakład wprawiany w ruch za pomocą sił przyrody ponosi odpowiedzialność za szkodę na osobie lub mieniu, wyrządzoną komukolwiek przez ruch przedsiębiorstwa lub zakładu, chyba że szkoda nastąpiła wskutek siły wyższej albo wyłącznie z winy poszkodowanego lub osoby trzeciej, za którą nie ponosi odpowiedzialności. Przepis ten stosuje się odpowiednio do przedsiębiorstw lub zakładów wytwarzających środki wybuchowe albo posługujących się takimi środkami. Trudno jest pracodawcy uwolnić się od odpowiedzialności opartej na takiej podstawie. Jest to możliwe jedynie wówczas, gdy wystąpi siła wyższa (np. uderzenie pioruna), wypadek powstanie z wyłącznej winy poszkodowanego (np. rażące naruszenie prze niego przepisów bhp) lub z wyłącznej winy osoby trzeciej, za którą przedsiębiorstwo nie ponosi odpowiedzialności.
Ponadto jeżeli pracownik poniósł dodatkowe wydatki związane z chorobą zawodową i jest w stanie je wykazać, może domagać się uzupełniającego odszkodowania (np. za dodatkowe świadczenia medyczne niepokryte ubezpieczeniem zdrowotnym). Możliwe jest też dochodzenie roszczenia o zadośćuczynienie za krzywdę (np. za ból, cierpienie fizyczne), a także renty uzupełniającej, jeśli wskutek choroby zawodowej zmniejszeniu uległy dochody pracownika. Podstawę do jej ustalenia stanowi różnica pomiędzy zarobkami, które poszkodowany otrzymywałby, gdyby nadal pracował, a aktualnymi dochodami (w tym przypadku rentą z tytułu częściowej niezdolności do pracy). Ponieważ nie jest to całkowita niezdolność do pracy, przy obliczaniu renty uzupełniającej trzeba uwzględnić zachowane możliwości zarobkowe poszkodowanego.
ANDRZEJ MAREK
sędzia Sądu Okręgowego w Legnicy
Podstawa prawna:
• Art. 435 par. 1 ustawy z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93 z późn. zm.).