RADA
W tej sytuacji powinni Państwo potrącić dług z wynagrodzenia pracownika, tzn. zarówno zaległość wobec urzędu skarbowego, jak i alimenty, jeżeli jest znana ich kwota - łącznie w granicach maksymalnie 3/5 pensji. Ściągniętej kwoty nie należy jednak przekazywać organowi administracyjnemu (naczelnikowi urzędu skarbowego). Można zajętą część wynagrodzenia wpłacić na firmowe konto depozytowe. Dopiero gdy sąd rejonowy wskaże organ właściwy do prowadzenia łącznej egzekucji, pieniądze przekażą Państwo temu organowi, np. komornikowi, który rozdzieli należność między wierzycieli.
UZASADNIENIE
Egzekucja wierzytelności może być prowadzona zarówno przez komornika (sąd), jak też administracyjny organ egzekucyjny, np. naczelnika urzędu skarbowego. Egzekucja, którą prowadzą wobec Państwa pracownika komornik sądowy i administracyjny organ egzekucyjny, została skierowana do tej samej rzeczy lub prawa majątkowego. Jest to tzw. zbieg egzekucji, czyli egzekucja jest prowadzona w stosunku do tego samego podmiotu - pracownika i przedmiotu - wynagrodzenia za pracę.
W przypadku zbiegu egzekucji administracyjnej i sądowej co do tej samej rzeczy lub prawa majątkowego administracyjny organ egzekucyjny i komornik wstrzymują czynności egzekucyjne na wniosek:
• wierzyciela,
• dłużnika lub
• z urzędu.
Wówczas mają obowiązek przekazać akta egzekucji administracyjnej i egzekucji sądowej sądowi rejonowemu, w którego okręgu wszczęto egzekucję. Sąd rejonowy rozstrzyga, który organ egzekucyjny - sądowy czy administracyjny - ma dalej prowadzić łącznie egzekucję w trybie właściwym dla danego organu. Wyznaczony organ jest zobowiązany prowadzić obie egzekucje jako jedno postępowanie.
Sąd po otrzymaniu akt egzekucyjnych, w terminie 14 dni wydaje orzeczenie. Przy rozpatrywaniu sprawy sąd bierze pod uwagę stan każdego z postępowań egzekucyjnych, a jeżeli są one w równym stopniu zaawansowane, wysokość egzekwowanych należności i kolejność ich zaspokojenia. Równocześnie sąd postanawia, które z dokonanych czynności egzekucyjnych pozostają w mocy.
Wstrzymanie czynności egzekucyjnych nie oznacza zawieszenia postępowania egzekucyjnego, lecz jedynie niedokonywanie czynności w razie ujawnienia zbiegu egzekucji. Pracodawca wstrzymuje się wtedy z przekazaniem zajętego wynagrodzenia do czasu rozstrzygnięcia przez sąd, który organ przejmie łączną egzekucję.
Potrącenia będą dokonywane w granicach określonych w Kodeksie pracy, gdyż mamy tu do czynienia z egzekucją z wynagrodzenia za pracę.
Z wynagrodzenia za pracę - po odliczeniu składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne oraz zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych - potrąceniu podlegają tylko następujące należności:
• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na zaspokojenie świadczeń alimentacyjnych,
• sumy egzekwowane na mocy tytułów wykonawczych na pokrycie należności innych niż świadczenia alimentacyjne,
• zaliczki pieniężne udzielone pracownikowi,
• kary pieniężne przewidziane w art. 108 k.p.
Państwo mają dwa tytuły egzekucyjne. Jeden to tytuł egzekucyjny alimentacyjny, natomiast drugi jest niealimentacyjnym tytułem wykonawczym. Na podstawie obydwu tytułów mogą Państwo dokonywać potrąceń z wynagrodzenia pracownika. Jednak w przypadku zbiegu egzekucji należy poczekać z przekazywaniem pieniędzy urzędowi skarbowemu i komornikowi na rozstrzygnięcie sądu rejonowego.
Potrąceń powinni Państwo dokonywać w podanej kolejności. Potrącenia niealimentacyjne i z tytułu zaliczek pieniężnych nie mogą w sumie przekraczać połowy wynagrodzenia, a łącznie z potrąceniami alimentacyjnymi - 3/5 wynagrodzenia.
PRZYKŁAD
Wynagrodzenie netto pracownika wynosi 1790,10 zł (brutto 2500 zł). Spłaca niezapłacony podatek dochodowy z tytułu wcześniej prowadzonej działalności gospodarczej w wysokości 250 zł oraz alimenty - 500 zł. Obie egzekucje są prowadzone na podstawie tytułów wykonawczych. Potrącenia te łącznie nie mogą przekroczyć 3/5 wynagrodzenia, czyli 1074,06 zł. Po potrąceniu alimentów (te są w pierwszej kolejności) pracownikowi zostanie 1290,10 zł (1790,10 zł - 500 zł). W przypadku potrącania należności innych niż alimenty kwota wolna od potrąceń to 845,17 zł, tj. minimalne wynagrodzenie za pracę po odliczeniu wszystkich obowiązkowych potrąceń na rzecz budżetu państwa, a więc składek na ubezpieczenia społeczne, zdrowotne i zaliczki na podatek dochodowy. Po potrąceniu zaległego podatku z działalności gospodarczej pracownikowi zostanie więcej niż wynosi kwota wolna (1790,10 zł - 250 zł = 1540,10 zł). Łącznie potrącenia nie przekroczą również 3/5 wynagrodzenia.
• art. 87-871 Kodeksu pracy,
• art. 773 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego,
• art. 62 ustawy z 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji (DzU z 2005 r. nr 229, poz. 1954 ze zm.).
Izabela Nowacka
specjalista ds. kadr i płac