RADA
Skoro pracownik miał możliwość osobistego odbioru wynagrodzenia, słusznie nie wypłacili Państwo pieniędzy jego żonie, która nie posiadała ani odpowiedniego pisemnego upoważnienia, ani nakazu sądowego upoważniającego ją do otrzymania wynagrodzenia męża.
UZASADNIENIE
Pracownik nie może zrzec się prawa do wynagrodzenia za pracę ani przenieść tego prawa na inną osobę. Wynagrodzenie za pracę, co do zasady, powinno być wypłacane w formie pieniężnej do rąk pracownika (np. w kasie zakładu pracy). Pensja należna pracownikowi może być wypłacona także w inny sposób niż do rąk pracownika, np. przelewem na konto bankowe lub przekazem pocztowym. Warunkiem umożliwiającym przekazywanie pieniędzy w takiej formie jest jednak umieszczenie stosownych zapisów w układzie zbiorowym pracy lub uprzednie wyrażenie przez pracownika pisemnej zgody (art. 86 § 3 Kodeksu pracy).
Zakaz przenoszenia prawa do wynagrodzenia na inną osobę nie dotyczy możliwości odbierania pensji przez osobę upoważnioną przez pracownika. Pracownik nie upoważnia tej osoby do swobodnego dysponowania odebranymi w jego imieniu pieniędzmi, lecz jedynie do ich odebrania i oddania pracownikowi.
WAŻNE!
Pracownik powinien udzielić upoważnienia do odbioru wynagrodzenia na piśmie i wskazać w nim osobę upoważnioną, którą może być zarówno członek rodziny (np. współmałżonek), jak i każda inna osoba.
Pracodawca, który wypłaca wynagrodzenie osobie trzeciej nieposiadającej pisemnego upoważnienia, narusza obowiązek prawidłowej wypłaty.
W praktyce można spotkać się także z sytuacjami, w których bez woli (a niekiedy nawet wbrew woli) pracownika wynagrodzenie za wykonywaną przez niego pracę jest wypłacane do rąk współmałżonka. Takie odstępstwo od zasady bezpośredniej wypłaty wynagrodzenia do rąk zatrudnionego przewiduje Kodeks rodzinny i opiekuńczy. Taka sytuacja może mieć miejsce wtedy, gdy jeden z małżonków pozostających we wspólnym pożyciu nie spełnia ciążącego na nim obowiązku przyczyniania się do zaspokajania potrzeb rodziny (np. z powodu alkoholizmu, uzależnienia od narkotyków). Sąd może wówczas nakazać, aby wynagrodzenie za pracę albo inne należności przypadające temu małżonkowi były w całości lub w części wypłacane do rąk drugiego małżonka (art. 28 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego). Aby skorzystać z takiej możliwości, małżonek, który chciałby otrzymywać pensję współmałżonka, musi mieć stosowny nakaz sądowy.
Czasami zachodzą okoliczności, w których z różnych przyczyn pracownik nie jest w stanie odebrać wynagrodzenia osobiście (gdy nie jest ono przelewane na rachunek bankowy). Dotyczy to takich przejściowych sytuacji, jak np. choroba, czasowy wyjazd do innej miejscowości, konieczność sprawowania opieki nad chorym dzieckiem. Wówczas drugi małżonek może bez pełnomocnictwa pobierać wynagrodzenie, chyba że sprzeciwia się temu małżonek. Pracodawca musi jednak być o tym sprzeciwie powiadomiony (art. 29 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego).
Warto wspomnieć, że niektórzy pracodawcy wymagają udzielania zgody na odbiór wynagrodzenia przez współmałżonka w formie aktu notarialnego. Stawianie tego typu wymagań jest jednak niedozwolone.
Pracodawca ma również obowiązek wypłacić świadczenia ze stosunku pracy żonie pracownika (lub innym osobom uprawnionym do uzyskania po zatrudnionym renty rodzinnej w myśl ustawy o emeryturach i rentach z FUS) w przypadku śmierci tego pracownika. W takim przypadku nie ma konieczności przeprowadzenia formalnego postępowania spadkowego.
Podstawa prawna:
- art. 631 § 2, art. 80, art. 84, art. 86 § 3 Kodeksu pracy,
- art. 28, art. 29 Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego.