Nie mają Państwo obowiązku korygowania dokumentów ubezpieczeniowych za kwiecień 2010 r. Świadczenie, które pobrał pracownik, jest bowiem świadczeniem nienależnie pobranym. Pracownik musi je zwrócić bezpośrednio do ZUS.
UZASADNIENIE
Płatnik składek ma obowiązek obliczać, potrącać z dochodów ubezpieczonych, rozliczać oraz opłacać należne składki za każdy miesiąc kalendarzowy. Składki za dany miesiąc rozlicza w deklaracji rozliczeniowej. W deklaracji wykazuje również kwotę zasiłków z ubezpieczenia społecznego, jakie wypłacił w danym miesiącu ubezpieczonym (obowiązek wypłaty zasiłków mają płatnicy, którzy 30 listopada poprzedniego roku zgłaszali do ubezpieczenia chorobowego co najmniej 21 osób). Jednocześnie składki na ubezpieczenia społeczne za dany miesiąc podlegające wpłacie do ZUS płatnik zmniejsza o kwotę wypłaconych zasiłków.
Przy wypłacie zasiłków z ubezpieczenia społecznego przez pracodawcę czy zleceniodawcę może pojawić się problem nadpłaty zasiłku i sposobu jej rozliczenia. Nie zawsze nadpłata zasiłku oznacza konieczność skorygowania dokumentów rozliczeniowych. Konieczność korekty powstaje wówczas, gdy okaże się, że płatnik wypłacił zasiłek bezpodstawnie. Przepisy nie pozwalają bowiem odliczać od składek należnych za dany miesiąc zasiłków wypłaconych bezpodstawnie (art. 46 ust. 2 ustawy systemowej).
WAŻNE!
Płatnik nie może rozliczyć w deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA wypłaconych bezpodstawnie zasiłków.
Należy zatem odróżnić świadczenia nienależnie pobrane od świadczeń bezpodstawnie wypłaconych.
Świadczeniem bezpodstawnie wypłaconym jest świadczenie błędnie wypłacone z winy wypłacającego (np. pracodawcy, zleceniodawcy). Mogą to być świadczenia wypłacone mimo braku uprawnień lub w zawyżonej wysokości, jeżeli pracownik lub zleceniobiorca nie był pouczony o okolicznościach mających wpływ na prawo do świadczenia lub na jego wysokość. Jeśli pracodawca (zleceniodawca) rozliczy na poczet składek świadczenia wypłacone bezpodstawnie, ma zaległość wobec ZUS. W związku z tym musi:
- złożyć dokumenty rozliczeniowe korygujące, „zerując” wypłacone świadczenia lub wykazując prawidłową niższą kwotę zasiłku (tj. imienne miesięczne raporty korygujące ZUS RSA oraz miesięczne deklaracje korygujące ZUS DRA za miesiące wypłaty zasiłku),
- opłacić powstałą zaległość z tytułu składek wraz z należnymi odsetkami za zwłokę.
Inaczej sytuacja wygląda w przypadku pobrania przez ubezpieczonego nienależnego świadczenia. Za kwoty nienależnie pobranych świadczeń uważa się:
- świadczenia wypłacone mimo zaistnienia okoliczności powodujących ustanie prawa do świadczeń albo wstrzymanie ich wypłaty w całości lub w części, jeżeli osoba pobierająca świadczenie była pouczona o braku prawa do jego pobierania,
- świadczenia przyznane lub wypłacone na podstawie nieprawdziwych zeznań lub fałszywych dokumentów albo w innych przypadkach świadomego wprowadzania w błąd organu wypłacającego świadczenia przez osobę pobierającą świadczenia.
Obowiązek zwrotu nienależnie pobranego świadczenia obciąża osobę, która to świadczenie pobrała. Świadczenie powinno być zwrócone wraz z odsetkami w wysokości i na zasadach określonych przepisami prawa cywilnego.
W sprawie zwrotu nienależnie pobranego świadczenia ZUS wydaje decyzję. Ubezpieczony musi zwrócić nienależne świadczenie bezpośrednio do ZUS, nawet jeśli zasiłek był wypłacany przez płatnika składek (pracodawcę, zleceniodawcę). W takiej sytuacji płatnik składek nie ma obowiązku korygowania dokumentów rozliczeniowych w zakresie kwoty świadczenia rozliczonego na poczet składek na ubezpieczenia społeczne. Taka sytuacja miała również miejsce w Państwa przypadku.
Podstawa prawna
- art. 46, art. 84 ust. 1 i ust. 2 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (Dz.U. z 2009 r. Nr 205, poz. 1585 ze zm.),
- art. 61 ust. 1 pkt 1, ust. 2 ustawy z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (Dz.U. z 2010 r. Nr 77, poz. 512).